Hôm 12 tháng Tư vừa qua, Tòa Sứ thần Tòa Thánh tại Ucraina gián tiếp chống lại dự luật cấm mọi hoạt động của Giáo hội Chính thống Nga tại nước này, và trong dự luật có điều khoản quốc hữu hóa mọi tài sản của Giáo hội này.
Trong thông cáo, Tòa Sứ thần ở Kiev nhận xét rằng “hiện đang có cuộc thảo luận công cộng tại Ucraina về một số giáo hội, sự nhìn nhận về pháp lý và việc sử dụng tài sản của các giáo hội ấy.”
“Về vấn đề này, Tòa Sứ thần thấy nên nói rằng Tòa Thánh chống lại mọi hạn chế hoạt động đề ra cho các tổ chức Giáo hội hoặc tôn giáo, tại bất kỳ nước nào và trong hoàn cảnh nào”.
Tuyên ngôn này được Tòa Sứ thần đưa ra, sau khi dự thảo luật được đệ trình trước quốc hội Ucraina hôm 29 tháng Ba vừa qua, dự kiến cấm Tòa Thượng phụ Chính thống Mascơva, kể cả Giáo hội Chính thống Ucraina thuộc tòa Thượng phụ này đang hiện hữu và hoạt động trên lãnh thổ Ucraina. Thêm vào đó, dự luật có điều khoản số 15 qui định rằng mọi tài sản thuộc Giáo hội Chính thống Nga và thuộc giáo quyền của Giáo hội này, kể cả các tổ chức thuộc quyền, các tổ chức công nghị, các cơ sở hành chánh giáo phận của Giáo hội này, phải được liệt kê và quốc hữu hóa trong vòng 48 tiếng đồng hồ, sau khi dự luật được phê chuẩn”.
Cũng vậy, mọi cộng đoàn tôn giáo, các trường thần học thuộc tòa Thượng phụ Chính thống Nga được thời hạn 14 ngày, sau khi luật có hiệu lực để thay đổi và quyết định mình thuộc cộng đoàn Giáo hội nào, thuộc Giáo hội Chính thống Ucraina hay cộng đoàn Giáo hội khác.
Mặc dù dự luật chưa được bỏ phiếu, các đại biểu thuộc Hội đồng thành phố Uzhhorod ở miền Tây Ucraina, gần biên giới cộng hòa Slovak, đã đệ trình một bản thỉnh nguyện, ngày 08 tháng Tư vừa qua, yêu cầu cấm các hoạt động của Tòa Thượng phụ Chính thống Mascơva trên toàn lãnh thổ Ucraina.
Một trong những lý do Nga đưa ra để lấy cớ tấn công Ucraina, từ ngày 24 tháng Hai vừa qua, là để bảo vệ những người Nga, Giáo hội Chính thống Nga tại nước này.
Trước khi Ucraina được độc lập năm 1991, tại nước này, Giáo hội Chính thống Ucraina thuộc Tòa Thượng phụ Chính thống Mascơva là Giáo hội Chính thống lớn nhất. Nhưng đầu năm năm 2019, Giáo hội Chính thống Ucraina đã được Đức Thượng phụ Chính thống Constantinople nhìn nhận quyền độc lập. Từ đó nhiều cộng đoàn Chính thống Nga tại Ucraina ngả theo Giáo hội này. Xu hướng này càng gia tang, sau khi Nga tấn công Ucraina.
(Crux now 13-4-2022)
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA