Người tìm thấy nơi thánh Gioan Tẩy giả bị vua Hêrôđê Antipas ra lệnh chém đầu, đã được các Hàn lâm viện Giáo hoàng trao tặng huân chương vàng, tại Vatican hôm 01 tháng Hai vừa qua.
Đó là ông Gyozo Voros, một nhà Ai Cập học, kiêm kiến trúc sư và khảo cổ học người Hungary, từ hơn mười năm nay tìm kiếm và nghiên cứu về Machaerus, một địa danh Kinh thánh, nguyên là pháo đài và kinh đô của vua Hêrôđê Antipas trong sa mạc và cũng là nơi cầm tù và chém đầu thánh Gioan Tẩy giả, theo lệnh của nhà vua trong bữa tiệc.
Machaerus tọa lạc ở mạn đông Biển Chết, nay thuộc lãnh thổ Vương quốc Giordani. Thành này bị mất vết tích trong hơn 1.000 năm sau khi bị người Roma phá hủy vào cuối cuộc nổi dậy thứ nhất của người Do thái năm 71 và 72 sau Chúa Kitô. Năm 1968, di tích thành này đã được một học giả người Đức phát hiện, khi tìm thấy di tích các bức tường bao vây thành Machareus do người Roma dựng lên.
Từ hơn mười năm nay, ông Voros, thành viên Hàn lâm viện nghệ thuật của Hungary, điều khiển công cuộc khai quật tại Machaerus, sau khi được hợp đồng của bộ khảo cổ của Giordani. Ông kể lại: “Các giới hữu trách đã tiếp xúc với tôi hồi năm 2009, sau khi Đức Giáo hoàng Biển Đức XVI, trong cuộc viếng thăm tại Thánh địa, bày tỏ quan tâm về thành Machaerus, là nơi quan trọng nhất tại Giordani, liên quan đến trình thuật của Tin mừng”. Trình thuật về cái chết của thánh Gioan Tẩy giả là đoạn Tin mừng duy nhất có những đoạn song song với văn bản của một tác giả không Kitô cùng thời kỳ, đó là sử gia Do Thái Flavius Josèphe. Nơi hành quyết thánh Gioan đã được xác định khoảng 250 năm sau đó, do văn sĩ Kitô Eusebio di Cesarea.
Ông Goros và các cộng tác viên của ông đã trình bày phần tái tạo dinh thự của vua Hêrôđê, nơi con gái của Hérodias múa nhảy trước nhà vua và các quần thần và nhà vua hứa thưởng cho cô ta. Sau khi hỏi ý kiến mẹ, cô đã xin nhà vua cho thủ cấp của thánh Gioan Tẩy giả.
Nhân dịp sắp kỷ niệm 2.000 năm tử đạo của thánh Gioan Tẩy giả, năm 28 hoặc 29 sau Chúa Kitô, ông Voros hy vọng khu khảo cổ Machaerus sẽ được chuẩn bị sẵn sàng để được trình bày một cách rõ ràng, đích thực. Ông cũng cầu mong cùng với chính phủ Giordani, địa danh Machaerus lại được ghi trên bản đồ Thánh địa, khi vị Giáo hoàng tới đây viếng thăm nơi khảo cổ thánh này.
(Vatican News 4-2-2022)
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA