Trong những ngày này, từ 25-2 đến 5-3 tới đây, các vị lãnh đạo Công Giáo tại 5 nước vùng Trung Á đang có mặt tại Roma để hành hương viếng mộ hai thánh Tông Đồ và thăm Tòa Thánh. Các vị đã được ĐTC tiếp kiến chung sáng hôm qua, 1-3-2019.
Theo thông lệ của ĐTC Phanxicô, cuộc tiếp kiến trong những dịp này là một cuộc trao đổi giữa các GM và ngài: ngài lắng nghe và đưa ra những lời nhắn nhủ nhưng không có diễn văn chính thức.
Giáo Hội tại 5 nước Trung Á
Ngoài nước Kazakhstan rộng lớn với 3 giáo phận và một miền giám quản tông tòa, họp thành một giáo tỉnh (112 ngàn tín hữu Công Giáo / 18,1 triệu dân), tại 4 quốc gia còn lại: Kyrgystan (500 tín hữu Công Giáo /5,6 triệu dân) Tajikistan (150 tín hữu Công Giáo /8,3 triêu dân), Turkmenistan (200 tín hữu Công Giáo /5,1 triệu dân), và Uzbekistan (3 ngàn Công giáo /31,3 triệu dân), số tín hữu Công Giáo rất ít, khoảng vài trăm người, và là miền giám quản Tông Tòa hoặc những giáo miền tự quản (missio sui juris), có 1 LM làm Bề trên giáo miền và thường chưa có giám mục, trừ Uzbekistan có 1 GM Phanxicô Viện Tu).
Những điểm chung giữa 5 nước
Tuy có nhiều khác biệt giữa mỗi quốc gia, nhưng Giáo Hội tại 5 nước Trung Á đều có chung một quá trình lịch sử đau thương do chế độ cộng sản và có chung những thách đố hiện này, trong đó có tình trạng LM ít ỏi, lại thêm khoảng cách rất lớn giữa các giáo xứ. Ngoài ra có những khó khăn về hành chánh: rất khó xin được phép của chính quyền để xây cất thánh đường mới. Thêm vào đó có nhiều chướng ngại lớn trong việc thực thi đầy đủ quyền tự do phụng tự và tự do tôn giáo vì luật pháp các nước này, đại đa số theo Hồi giáo, cấm các hoạt động truyền giáo của các tôn giáo khác.
Lần viếng thăm Roma năm 2008
Lần trước đây, các vị thuộc HĐGM Trung Á về Roma hành hương và thăm Tòa Thánh là hồi năm 2008 dưới thời ĐGH Biển Đức 16. Trong buổi tiếp kiến chung bấy giờ, Ngài nói:
”Mặc dù những đàn áp khốc liệt trong những năm dưới chế độ vô thần và cộng sản, nhưng nhờ sự xả thân của các LM, các tu sĩ và giáo dân nhiệt thành, ngọn lửa đức tin vẫn được sáng lên trong tâm hồn các tín hữu [..]. Ngoài những khó khăn tôi vừa nói, người ta ghi nhận hầu như ở các nơi trên thế giới những hiện tượng đáng lo ngại, gây nguy hiểm nghiêm trọng cho an ninh và hòa bình. Tôi đặc biệt nói đến tệ nạn bạo lực và khủng bố, sự lan tràn chủ nghĩa cực đoan và duy căn. Chắc chắn là cần chống lại những tai ương ấy bằng những luật pháp. Nhưng không bao giờ sức mạnh của luật pháp được biến hành sức mạnh trong sự ác, và cũng không thể giới hạn tự do hành đạo, vì tự do tuyên xưng tín ngưỡng là một trong những quyền cơ bản và được mọi người nhìn nhận”. (Rei 1-3-2019)
G. Trần Đức Anh OP – Vatican