Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Gio-an (Ga 21,1-19)
Khi ấy, Đức Giê-su lại tỏ mình ra cho các môn đệ ở Biển Hồ Ti-bê-ri-a. Người tỏ mình ra như thế này. Ông Si-môn Phê-rô, ông Tô-ma gọi là Đi-đy-mô, ông Na-tha-na-en người Ca-na miền Ga-li-lê, các người con ông Dê-bê-đê và hai môn đệ khác nữa, tất cả đang ở với nhau. Ông Si-môn Phê-rô nói với các ông : “Tôi đi đánh cá đây.” Các ông đáp : “Chúng tôi cùng đi với anh.” Rồi mọi người ra đi, lên thuyền, nhưng đêm ấy họ không bắt được gì cả.
Khi trời đã sáng, Đức Giê-su đứng trên bãi biển, nhưng các môn đệ không nhận ra đó chính là Đức Giê-su. Người nói với các ông : “Này các chú, không có gì ăn ư ?” Các ông trả lời : “Thưa không.” Người bảo các ông : “Cứ thả lưới xuống bên phải mạn thuyền đi, thì sẽ bắt được cá.” Các ông thả lưới xuống, nhưng không sao kéo lên nổi, vì lưới đầy những cá. Người môn đệ được Đức Giê-su thương mến nói với ông Phê-rô : “Chúa đó !” Vừa nghe nói “Chúa đó !”, ông Si-môn Phê-rô vội khoác áo vào vì đang ở trần, rồi nhảy xuống biển. Các môn đệ khác chèo thuyền vào bờ kéo theo lưới đầy cá, vì các ông không xa bờ lắm, chỉ cách vào khoảng gần một trăm thước.
Bước lên bờ, các ông nhìn thấy có sẵn than hồng với cá đặt ở trên, và có cả bánh nữa. Đức Giê-su bảo các ông : “Đem ít cá mới bắt được tới đây !” Ông Si-môn Phê-rô lên thuyền, rồi kéo lưới vào bờ. Lưới đầy những cá lớn, đếm được một trăm năm mươi ba con. Cá nhiều như vậy mà lưới không bị rách. Đức Giê-su nói : “Anh em đến mà ăn !” Không ai trong các môn đệ dám hỏi “Ông là ai ?”, vì các ông biết rằng đó là Chúa. Đức Giê-su đến, cầm lấy bánh trao cho các ông ; rồi cá, Người cũng làm như vậy. Đó là lần thứ ba Đức Giê-su tỏ mình ra cho các môn đệ, sau khi trỗi dậy từ cõi chết.
Khi các môn đệ ăn xong, Đức Giê-su hỏi ông Si-môn Phê-rô : “Này anh Si-môn, con ông Gio-an, anh có yêu mến Thầy hơn các anh em này không ?” Ông đáp : “Thưa Thầy có, Thầy biết con thương mến Thầy.” Đức Giê-su nói với ông : “Hãy chăm sóc chiên con của Thầy.” Người lại hỏi : “Này anh Si-môn, con ông Gio-an, anh có yêu mến Thầy không ?” Ông đáp : “Thưa Thầy có, Thầy biết con thương mến Thầy.” Người nói : “Hãy chăn dắt chiên của Thầy.” Người hỏi lần thứ ba : “Này anh Si-môn, con ông Gio-an, anh có thương mến Thầy không ?” Ông Phê-rô buồn vì Người hỏi tới ba lần : “Anh có thương mến Thầy không ?” Ông đáp : “Thưa Thầy, Thầy biết rõ mọi sự ; Thầy biết con thương mến Thầy.” Đức Giê-su bảo : “Hãy chăm sóc chiên của Thầy. Thật, Thầy bảo thật cho anh biết : lúc còn trẻ, anh tự mình thắt lưng lấy, và đi đâu tuỳ ý. Nhưng khi đã về già, anh sẽ phải dang tay ra cho người khác thắt lưng và dẫn anh đến nơi anh chẳng muốn.” Người nói vậy, có ý ám chỉ ông sẽ phải chết cách nào để tôn vinh Thiên Chúa. Thế rồi, Người bảo ông : “Hãy theo Thầy.”
Gợi ý suy niệm
Sau khi sống lại, Đức Giêsu tiếp tục hiện ra với các môn đệ. Việc hiện ra với các môn đệ đều nhằm một mục đích nào đó chứ không phải cứ hiện ra khơi khơi, thích hiện ra thì hiện. Theo bài Tin mừng hôm nay, đây là lần thứ ba Đức Giêsu hiện ra với các môn đệ sau ngày Phục sinh. Trong khi các môn đệ còn ở trong tâm trạng hoang mang, vui buồn lẫn lộn thì Chúa hiện ra để củng cố niềm tin cho các ông, trao ban cho các ông một sứ vụ mới: trao quyền lãnh đạo cho Phêrô và trao cho các ông sứ mạng đi truyền giáo.
Qua phép lạ mẻ lưới lạ lùng, Đức Giêsu muốn báo cho các ông biết trước Giáo hội của Ngài sẽ được phổ biến khắp nơi dưới quyền lãnh đạo của Phêrô và không quyền lực nào có thể làm cho tan rã, vì Giáo hội của Ngài được xây trên nền tảng vững chắc. Vì danh Chúa, các ông phải mạnh dạn tuyên xưng đức tin và bảo vệ Giáo hội: “Phải vâng lời Thiên Chúa hơn vâng lời người phàm” (Cv 5, 29).
Bài học mà Chúa dạy các môn đệ hôm nay là các ông phải tùy thuộc vào ơn Chúa và quyền năng của Ngài, chứ không dựa vào khả năng chuyên môn của mình. Trong việc thi hành chương trình cứu độ, Chúa dùng các ông như những dụng cụ tầm thường nhưng dụng cụ ấy lại hữu hiệu khi biết vâng theo ý Chúa và nhiệt tình cộng tác dưới sự hướng dẫn của Ngài.
Ngoài ra, qua bí tích rửa tội, chúng ta đã trở nên những thành viên trong Giáo hội, mỗi người đều được gọi để sống và làm chứng cho đức tin trong gia đình, xóm làng và cộng đồng, tùy theo khả năng và hoàn cảnh của từng người. Hôm nay chúng ta cầu xin Chúa cho chúng ta cảm nghiệm được sự hiện diện của Chúa và được nhận thức rằng Chúa hiện diện với chúng ta trong mọi hoàn cảnh của cuộc đời mặc dù chúng ta không cảm thấy.
Khung cảnh Chúa Giêsu hiện ra lần này bên bờ Biển Hồ Tibêria mang một ý nghĩa đặc biệt. Đây là nơi Chúa Giêsu và các môn đệ có nhiều kỷ niệm. Chúa đã khởi đầu sứ vụ rao giảng Tin Mừng tại Capharnaum và vùng chung quanh Biển Hồ này. Cũng tại đây, Người đã kêu gọi bốn môn đệ đầu tiên và biến họ trở thành những kẻ đi lưới người (Lc 5,11). Đây cũng là nơi Giáo Hội Chúa Kitô được thành hình. Với tất cả những dữ kiện ấy, ta dễ dàng hiểu Giáo Hội như một chiếc lưới cá (Mt 13,47-50) và những người chài lưới là các môn đệ Chúa.
Giờ đây, Chúa Phục Sinh hiện ra với các ông trong khung cảnh đánh lưới cá quả thực là một nhắc nhở đầy ý nghĩa. Đối với các ông, đây là cơ hội để các ông nhớ lại lời kêu gọi của Chúa và chuẩn bị bắt tay vào sứ vụ rao giảng Tin Mừng để làm cho Giáo Hội được phát triển. Hình ảnh mẻ lưới cá kỳ diệu nói lên bàn tay can thiệp của Chúa Giêsu và sức mạnh Thánh Thần làm cho Giáo Hội được lớn lên. Nếu chỉ là cố gắng riêng của các môn đệ thôi, thì cho dù có vất vả suốt đêm họ cũng không bắt được gì cả (Ga 21,3). Nhưng khi họ vâng lời Chúa mà thả lưới thì họ đã thành công. Tóm lại, thánh Gioan muốn ghi lại khung cảnh của việc Chúa hiện ra để ta thấy được hoạt động của Chúa Phục Sinh và Thánh Thần trong Giáo Hội.
Nếu sự hiện diện của Chúa Phục Sinh đã được bày tỏ qua mẻ lưới thành công kỳ diệu thì bữa ăn của thầy trò còn mang một ý nghĩa đặc biệt hơn. Trước hết, như bà mẹ chăm sóc cho các con, thì chính bàn tay của Chúa Giêsu đã sửa soạn bữa ăn cho các môn đệ. Ta thử tưởng tượng xem sau một đêm làm việc vất vả, mệt nhọc và đói khát mà không bắt được con cá nào, vậy mà khi vừa “bước lên bờ, các ông đã nhìn thấy có sẵn than hồng với cá đặt ở trên, và có cả bánh nữa” (Ga 21,9). Chúng ta thừa hiểu các môn đệ của Chúa phải cảm động như thế nào trước tình yêu thương của Chúa! Hơn nữa, không những Người đã chuẩn bị than hồng, cá và bánh, mà còn tự tay phục vụ, “cầm lấy bánh trao cho các ông; rồi cá, Người cũng làm như vậy” (Ga 21,13). Than hồng bừng bừng khác nào ngọn lửa yêu mến đang rực lên trong trái tim Chúa.
Lập lại những cử chỉ quen thuộc ấy, Chúa Giêsu muốn ta hiểu rằng, tâm điểm của Giáo Hội là Bí tích Thánh Thể. Giữa lòng Giáo Hội, việc cử hành Bí tích Thánh Thể là nguồn lan toả tình yêu thương của Chúa Giêsu và lòng bác ái của anh chị em cùng một đức tin vào Chúa Phục Sinh.
Ta có cảm tưởng thánh Gioan đã ghi lại hai câu chuyện trên là để dẫn ta vào cốt lõi của biến cố Chúa hiện ra ở Biển Hồ Tibêria: Chúa trao cho ông Phêrô sứ mệnh mục tử. Ba lần ông Phêrô xác nhận lòng yêu mến đối với Chúa không chỉ là để “chuộc lại” ba lần ông chối Chúa trong cuộc Thương Khó, nhưng còn để biểu dương tình yêu tuyệt đối của ông với Thầy chí Thánh.
Đoạn cuối của Tin Mừng Gioan tập trung kể lại câu chuyện thánh Phêrô nhận lãnh chức vụ thủ lãnh tối cao của các Tông đồ. Lúc đó các môn đệ gồm 7 người sinh sống tại Galilê, nơi lao động thường xuyên của các ông… Sau mẻ cá lạ lùng, Đức Giêsu Phục sinh trao cho thánh Phêrô chức vụ chủ chăn. Vì thánh Phêrô đã ba lần chối Thầy nên Đức Giêsu cũng ba lần đòi ông tuyên xưng lòng yêu thương. Ba lần hỏi như thế để khẳng định một tình yêu mạnh mẽ, dứt khoát (bù lại ba lần chối), để Đức Giêsu trao cho Phêrô trách nhiệm thật cao quý và cũng thật nặng nề: “Lãnh đạo toàn thể Giáo hội” mà vị lãnh tụ tiên khởi về sau đã phải trả giá bằng cuộc tử đạo (+ 64) thời Néron để nên giống Thầy mình.
Địa vị tối thượng trao cho Phêrô là một thể chế chứng tỏ tình yêu của Đức Kitô đối với loài người, và nếu vị chủ chăn thật sự yêu thương đoàn chiên của mình thì dấu chỉ tình yêu của Đức Kitô đối với nhân loại sẽ được bày tỏ cho thế giới.
Trong việc chọn Phêrô làm thủ lãnh các Tông đồ, thủ lãnh Giáo hội, Đức Giêsu không dựa vào những điều kiện như “văn hay chữ tốt” hoặc “tài đức vẹn toàn” mà chỉ dựa theo con người biết “yêu mến” và tuân theo ý Chúa như những dụng cụ hữu hiệu. Do đó, trong khi tham gia vào trong công cuộc rao giảng Tin mừng, chúng ta đừng cậy dựa vào sức mình mà chỉ cậy dựa vào ơn Chúa như những dụng cụ trung thành.
Tại sao phải có tình yêu thật lớn thì mới đảm trách được sứ mệnh mục vụ ? Trách nhiệm mục tử là trách nhiệm phục vụ, chứ không phải để được người ta phục vụ (Mc 10,42-45). Tình yêu có lớn thì mục tử mới dám “hy sinh mạng sống” (Ga 15,13;10,18) cho đoàn chiên.
Dĩ nhiên ai cũng phải công nhận ông Phêrô không có bằng cấp hay văn hoá cao, nhưng lòng mến đối với Chúa thì có lẽ không ai sánh kịp. Vậy mà Chúa còn đòi ông phải xác nhận lại tình yêu ấy, đủ biết tầm mức quan trọng của tình yêu trong trách nhiệm mục tử lớn lao biết chừng nào.
Cầu nguyện
Lạy Chúa Giêsu, xin thánh hóa cuộc sống của chúng con. Xin thánh hóa từng công việc của chúng con.
Mỗi khi chúng con bắt tay làm việc xin Chúa giúp sức, để từ khởi sự đến khi hoàn thành, chúng con đều cậy nhờ ân sủng của Chúa.
Lạy Chúa Giêsu phục sinh, xin tỏ mình ra cho chúng con thấy Ngài mỗi ngày, để chúng con tin là Ngài đang sống, đang đến, và đang ở thật gần bên chúng con.
Lạy Chúa Giêsu, Chúa đã tha thứ cho thánh Phêrô thật nhiều, và thánh nhân cũng đã yêu mến Người thiết tha.
Xin cho chúng con luôn cảm nghiệm được ơn tha thứ của Chúa, cảm nghiệm được tình Chúa yêu thương, để như thánh Phêrô, chúng con sẽ đi bất cứ nơi nào Chúa muốn đưa chúng con đi, cho dù nơi đó là thập giá, là cái chết thương đau. Như thánh Phêrô, xin cho chúng con xác tín rằng: Hiến thân vì Chúa là lãnh nhận, nô lệ cho Chúa là tự do, và chết với Chúa là sống mãi muôn đời. Amen.