I. ĐÔI DÒNG TIỂU SỬ
Hôm nay Giáo Hội cho chúng mừng kính Thánh Anphongsô Đệ Ligoriô, Đấng Sáng Lập Dòng Chúa Cứu Thế. Tiến Sĩ Hội Thánh. Bổn mạng các nhà luân lý Công giáo. Bổn mạng các cha giải tội.
Anphongsô Đệ Ligoriô sinh ngày 27 tháng 9 năm 1696 tại Marrinella gần thị trấn Naples.
Cha mẹ cậu thuộc dòng quí tộc: quyền uy cũng như của cải đều dư thừa nhưng không vì thế mà kém sút về đạo hạnh. Chính vì vậy, mà Thiên Chúa đã đoái thương cho hai ông bà được phúc sinh hạ một đấng thánh.
Nhờ được một bà mẹ đạo đức giáo huấn nên ngay từ hồi còn thơ ấu, Anphongsô đã là một thiếu nhi nết na và có một tâm hồn mến Chúa sâu xa, có lòng kính mến Chúa Giêsu ngự trong phép Thánh Thể và Đức Mẹ Maria đồng trinh rất đặc biệt.
Anphongsô được đi học rất sớm và vì siêng năng nên có thể nói cậu trội đã vượt về hết mọi môn học, đặc biệt môn văn chương và âm nhạc. Mới mười sáu tuổi, sinh viên ưu tú Anphongsô đã giật bằng tiến sĩ giáo luật và dân luật. Thân phụ Anphongsô cho con theo đuổi nghề luật sư và chỉ sau một thời gian ngắn, ngài trở thành một trạng sư lỗi lạc tại kinh thành Naples. Suốt mười năm trường sống trong nghề luật sư, Anphongsô đã tỏ ra là một người công bình liêm khiết và quãng thời gian đó Thiên Chúa như muốn dùng Ngài làm một tấm gương phản chiếu cho sự đạo đức thánh thiện giữa một thế giới ham chuộng danh lợi.
Rồi một biến cố xảy đến làm thay đổi hoàn toàn cuộc đời của Anphongsô. Năm 1723, Ngài nhận cãi cho một vụ kiện mà bị cáo là hầu tước miền Toscane. Ngài dành hẳn một tháng trời để nghiên cứu vấn đề, và với sự xác tín thế nào cũng thắng, Ngài hùng hồn biện hộ trước tòa án với những lý chứng vững vàng. Dứt lời, mọi thính giả đều vỗ tay vang rền và chính ông chánh án cũng tưởng phải xử án theo lời vị luật sư trẻ tuổi. Nhưng trong khi mọi người cũng như chính Anphongsô tưởng sẽ đắc thắng thì vị luật sư cãi cho nguyên cáo đứng dậy. Miệng mở một nụ cười kiêu hãnh, ông lên tiếng bênh vực cho thân chủ và cho Anphongsô thấy một khía cạnh chính yếu mà Ngài đã quên không xét đến. Chính cái khía cạnh quan trọng ấy đã đánh đổ tất cả những lý luận hùng hồn của Anphongsô và dĩ nhiên kết quả vụ kiện đã xoay chiều hẳn.
Trước tình thế ấy, Anphongsô như người bị sét đánh. Tuy nhiên với tâm hồn chính trực, Ngài không hề cãi lại và vui lòng nhận sự thất bại. Ngài chỉ đáp lại một cách khiêm tốn:
– Thưa quí vị, tôi đã lầm trong vụ này, xin quí vị tha lỗi.
Và bước ra khỏi tòa án ngài lẩm bẩm:
– Ôi thế gian giả dối, ta đã biết cái mặt thật của ngươi… !
Chúa nhật 28 tháng 8 năm 1723 trong khi tận tâm săn sóc các bệnh nhân trong một phòng bệnh, Anphongsô nghe như có tiếng Chúa thúc giục trong lòng :
– Con còn ở thế gian làm gì nữa ?
Anphongsô mau mắn đáp lại:
– Lạy Chúa, xin Chúa hãy dạy con làm tất cả những gì Chúa muốn.
Ra khỏi bệnh viện, Anphongsô vào nhà thờ các cha dòng Chuộc Kẻ Làm Tôi gần đấy. Ngài sấp mình thờ lạy Mình Thánh Chúa. Để tỏ lòng thành thật, Ngài rút gươm ra đem đặt trên bàn thờ Đức Mẹ.
Nhưng để thực hiện ý định toàn hiến đó, Anphongsô đã gặp phải rất nhiều cản trở. Nhưng cuối cùng, ngài đã vượt qua được tất cả.
Ngày 21 tháng 12 năm 1726 là ngày vui mừng nhất đời thầy. Thầy được gọi chịu chức linh mục do chính Đức Hồng y Lignatelli Tổng giám mục thành Naples chủ phong.
Từ đây có thể nói rằng cha Anphongsô đã dùng cả cuộc đời của mình để chuyên chú vào việc giảng dạy và khuyên bảo người ta tiến bước trên con đường nhân đức.
Để thưởng công và cũng vì tin cậy ở tài đức của cha Anphongsô, tháng 3 năm 1762, Đức Thánh Cha Clementê đã hạ sắc phong Ngài lên chức giám mục quản trị địa phận thánh Agatha (Sainte Agathe des Goths) Cha Anphongsô cho mình là bất xứng nên đã khiêm nhường viết thơ xin Đức Thánh Cha tha miễn cho trọng trách đó, nhưng Đức Thánh Cha nhất định không nghe. Vì Đức vâng lời Ngài xin vui nhận và ngày 20 tháng 6 năm 1767, Ngài được thụ phong tại La mã.
Sau mười ba năm ở chức vụ giám mục, Ngài cảm thấy sức lực đã suy yếu nên xin Đức Thánh Cha Piô VI cho về hưu dưỡng tại nhà dòng Pagani cách Naples độ năm dặm. Cuối cùng Chúa đã ban bình an cho tôi tớ Chúa và ngày 1 tháng 8 năm 1787 Ngài an nghỉ một cách thánh thiện trong Chúa khi đã hưởng thọ được hơn chín mươi tuổi.
Sau khi tạ thế được một năm. Giáo hội đã mở ra cuộc điều tra để phong chân phước cho Ngài và ngày 6 tháng 9 năm 1816 Ngài chính thức được tôn lên bậc chân phước. Đức Thánh cha Grêgôriô đã tôn phong Ngài lên bậc Hiển thánh ngày 26 tháng 5 năm 1839.
Để ghi công Ngài, Đức Thánh Cha Piô IX đã ra sắc chỉ ngày 7 tháng 7 năm 1871, tôn phong Ngài là tiến sĩ của toàn thể Giáo hội.
Chỉ có Chúa mới biết được số linh hồn đã nhờ lời cha mà trở lại hay là được vững vàng hơn trên đường trọn lành. (Internet)
II. BÀI HỌC
1. Sự kêu gọi màu nhiệm của Thiên Chúa.
Khi nghiên cứu cuộc đời của thánh Anphongsô, không ai mà không để ý đến một vụ kiện mà lịch sử gọi là một vụ kiện lịch sử: một vụ kiện mà Alphongsô Bị Thua, thế nhưng chính vì bị thua mà Anphongsô đã quyết định Từ Bỏ Tất Cả để thuộc trọn về Chúa.
Thế mới hay đường lối của Thiên Chúa huyền nhiệm biết là chừng nào.
Xưa kia Chúa đã cho Phaolô trở lại với bằng một cú ngã ngựa, đã cho Ignatiô tìm ra được con đường sống bằng một vết thương khó lành sau một trận thất bại cũng như Maguerite de Cortone một thiếu nữ sống dầm dề trong tội lỗi được nhìn thấy thi thể thối tha của người yêu ở một góc rừng để rồi từ đó nàng đã trở về với Chúa, khoác lên mình bộ tu phục của dòng ba Phanxicô, biến nhà mình thành bệnh xá rồi vừa săn sóc các bệnh nhân vừa lao động sản xuất nuôi họ và cuối cùng trở thành một vị thánh.
Đúng là con đường của Chúa kỳ diệu thật. Chúng ta hãy cảm tạ ơn Chúa vì những hồng ân Chúa làm cho loài người chúng ta.
2. Sự nghiệp của thánh Anphongsô.
Anphongsô là người có năng khiếu về nghệ thuật, cha mẹ ông đã cho ngài theo học những bậc thầy về nghệ thuật. Ngài vừa là một nhạc sĩ, họa sĩ, nhà thơ và tác giả. Ngài đã cống hiến tất cả tài năng vào việc thực thi sứ mạng Kitô giáo và tổ chức cộng đoàn.
Thánh Anphongsô đã viết khoảng 111 tác phẩm về tâm linh và thần học. Với 21.500 ấn bản được dịch sang 72 ngôn ngữ khác nhau đã cho thấy rằng qua dòng thời gian, ngài là một trong những tác giả Công giáo được đọc nhiều nhất. Trong số các tác phẩm nổi tiếng nhất của ngài: Đại phương thế cầu nguyện (The Great Means of Prayer), Cách tỏ tình yêu với Chúa Kitô (The Practice of the Love of Jesus Christ) và Viếng Thánh Thể (The Visits to the Most Holy Sacrament).
Ngài là tác giả của lời và nhạc của một trong những bản thánh ca Giáng Sinh nổi tiếng Quanno Nascetti Ninno và được dịch ra tiếng Ý bởi Giáo hoàng Piô XI với tên “Tu scendi dalle stelle” (Chúa xuống từ những vì sao).
Trong lĩnh vực Thánh Mẫu Học, Anphongsô đã viết các tác phẩm: Vinh quang Đức Maria, Sùng kính Đức Mẹ, Cầu nguyện với Mẹ Thiên Chúa, Người bạn đời của Chúa Giêsu Kitô và các tác phẩm khác. Tư tưởng về Thánh Mẫu Học của ngài chủ yếu dựa trên sự kế thừa của các Thánh Augustinô và Thánh Ambrosiô. Với lòng sùng kính Mẹ Maria, ông giải thích vai trò của Mẹ trong lịch sử cứu độ: Mẹ là Đấng tham dự vào Ơn Cứu Chuộc, là Vị Trung Gian của ơn thánh, là Mẹ, là Trạng Sư và là Nữ hoàng. Hơn nữa, Thánh Anphongsô còn khẳng định rằng lòng sùng kính đối với Mẹ Maria sẽ là một sự an ủi lớn cho chúng ta trong giờ chết.
Cuối cùng là lãnh vực Thần học luân lý
Sự đóng góp lớn nhất cho Giáo hội của Thánh Alphonsus trong lĩnh vực Thần học là cuốn: Thần học luân lý.
“Thần học Luân lý”, đã đề nghị một tổng hợp quân bình và có sức thuyết phục giữa các đòi hỏi của lề luật Thiên Chúa – được ghi khắc trong con tim chúng ta, được Đức Kitô mạc khải cách trọn vẹn và được Giáo hội giải thích cách uy tín – với các năng động của lương tâm và sự tự do của con người; chính trong việc gắn bó với chân lý và sự thiện mà con người có thể đạt được sự trưởng thành và kiện toàn chính mình.
Chúng ta hãy cảm tạ Thiên Chúa đã ban cho chúng ta một vị thánh tốt lành và thánh thiện như thế.
Giuse Đinh Tất Quý