Chiều Thứ Tư Lễ Tro, 26/02/2020 vừa qua, Đức Thánh cha Phanxicô đã chủ sự thánh lễ khai mạc Mùa Chay thánh, với nghi thức xức tro tại Đền thờ Thánh nữ Sabina ở Roma.
Từ Vatican, Đức Thánh cha đến Nhà thờ Thánh Anselmo của dòng Biển Đức, và từ đây lúc 4 giờ rưỡi ngài chủ sự cuộc rước thống hối tới đền thờ Thánh nữ Sabina của dòng Đa Minh, trên đồi Aventino ở Roma.
Đi trong đoàn rước với Đức Thánh cha, có hàng chục hồng y, giám mục, đông đảo tu sĩ dòng Biển Đức và Đa Minh, trong đó có hai vị Bề trên Tổng quyền của hai dòng liên hệ. Trên quãng đường dài 500 mét, các vị vừa đi vừa hát kinh cầu các thánh, và thánh ca thống hối.
Tại Vương cung Thánh Đường thánh nữ Sabina, có từ thế kỷ thứ V, Đức Thánh cha chủ sự thánh lễ đồng tế với nghi thức xức tro, cùng với các hồng y và giám mục, trước sự tham dự của linh mục, tu sĩ nam nữ và giáo dân, đặc biệt là các vị lãnh đạo Hội Hiệp sĩ Malta.
Bài giảng của Đức Thánh cha
Trong bài giảng thánh lễ, Đức Thánh cha giải thích ý nghĩa việc bỏ tro trên đầu, và nhấn mạnh rằng “chúng ta tuy là tro bụi, nhưng là bụi tro quí giá trước mặt Chúa”. Từ đó, ngài mời gọi các tín hữu đừng biến hy vọng thành tro bụi, đừng thiêu hủy ước mơ của Thiên Chúa về chúng ta.
Chúng ta là tro quí giá
Đức Thánh cha nói: “Tro bỏ trên đầu đưa chúng ta về đất, nhắc nhớ chúng ta từ đất và sẽ trở về đất. Nghĩa là chúng ta yếu đuối, mong manh, sẽ chết. Trong các thế kỷ và những ngàn năm, chúng ta là những người đi qua, trước những giải ngân hà vô biên và không gian, chúng ta thật bé nhỏ. Chúng ta là bụi trong vũ trụ. Nhưng chúng ta là bụi được Thiên Chúa yêu thương, Chúa yêu thương và đón nhận bụi tro chúng ta trong tay và thổi vào đó sinh khí của Ngài (Xc. St 2,7). Và thế là chúng ta là tro quí giá, sẽ sống mãi…
Đức Thánh cha cũng nhận xét: “Trong cuộc sống, nhất là giữa những khó khăn và cô đơn, chúng ta chỉ thấy bụi tro của chúng ta! Nhưng Chúa khích lệ chúng ta: tuy chúng ta bé nhỏ, nhưng chúng ta là một giá trị vô biên trước mắt Chúa. Hãy cam đảm lên, chúng ta sinh ra để được yêu thương, để trở thành con Thiên Chúa”.
Mùa Chay, thời điểm ân phúc
Từ những ý tưởng trên đây, Đức Thánh cha nhấn mạnh rằng: “Mùa Chay không phải là mùa đổ trên dân chúng những luân lý dạy đời vô ích, nhưng để nhìn nhận rằng những tro bụi lầm than của chúng ta được Thiên Chúa yêu thương. Đây là thời điểm ân phúc, để đón nhận cái nhìn yêu thương của Thiên Chúa trên chúng ta, và được nhìn như thế, chúng ta thay đổi cuộc sống. Chúng ta ở trên trần thế để tiến bước từ tro bụi đến sự sống. Vì thế, chúng ta đừng biến hy vọng thành tro bụi, đừng thiêu hủy giấc mơ của Thiên Chúa về chúng ta, đừng chiều theo thái độ cam chịu”.
Đừng tạo nên tro bụi, chết chóc, tàn phá
Đức Thánh cha cũng nhắc nhở các tín hữu về hiện tượng từ sự sống đến tro bụi. Đó là những chết chóc, tro bụi, đổ vỡ, tàn phá, chiến tranh, bao nhiêu trẻ em vô tội không được đón nhận, cuộc sống của người nghèo bị từ khước, sinh mạng của người già bị gạt bỏ! Bao nhiêu tàn phá, tro bụi trong các tương quan của chúng ta, trong các gia đình, cãi lộn, xung đột… Có bao nhiêu tro bụi làm nhơ bẩn tình thương và làm cho cuộc sống nên xấu xa. Cả trong Giáo hội nhà của Thiên Chúa, chúng ta đã để lại bao nhiêu tro bụi… Cả trong tâm hồn chúng ta, bao nhiêu lần chúng ta dập tắt ngọn lửa của Thiên Chúa bằng tro của sự giả hình! Giả hình, đó là sự nhơ bẩn mà Chúa Giêsu kêu gọi chúng ta hãy loại bỏ trong bài Tin Mừng hôm nay.
Thanh tẩy tâm hồn
Đức Thánh cha mời gọi các tín hữu “hãy thanh tẩy tro bụi khỏi tâm hồn, hòa giải cùng Thiên Chúa, đón nhận ơn tha thứ của Chúa trong bí tích giải tội, nơi có ngọn lửa tình thương của Thiên Chúa thiêu hủy tro tội lỗi của chúng ta”.
Trong nghi thức sau bài giảng, Đức Hồng y Jozef Tomko, 96 tuổi, người Slovak, nguyên Tổng trưởng Bộ truyền giáo, có nhà thờ hiệu tòa là Đền Thờ thánh nữ Sabina, đã bỏ tro trên đầu Đức Thánh cha, trước khi ngài bỏ tro cho các hồng y và một số tín hữu, trong khi 12 linh mục Đa Minh và Biển Đức bỏ tro trên đầu các tín hữu hiện diện.
(SD 26-2-2020)
G. Trần Đức Anh, O.P.