Hôm nay, toàn thể Giáo Hội long trọng mừng kính Lễ Chúa Ba Ngôi. “Chúa Ba Ngôi”… đây là một mầu nhiệm. Jonh Phạm, tác giả bài viết mang tựa đề: “Ba Ngôi Thiên Chúa trong đời sống người Ki-tô hữu” có lời chia sẻ: “Mầu nhiệm một Chúa Ba Ngôi là nền tảng và trung tâm của các mầu nhiệm trong đạo Công giáo. Sở dĩ mầu nhiệm một Chúa Ba Ngôi là nền tảng vì đó là nơi xuất phát mọi mầu nhiệm khác; là trung tâm vì tất cả các mầu nhiệm đều quy hướng về mầu nhiệm này. Mầu nhiệm ấy, được chính Chúa Giêsu Kitô, Ngôi Hai Thiên Chúa nhập thể làm người mặc khải trong khi rao giảng, nhất là khi ra lệnh truyền cho các Tông Đồ, rằng: “Anh em hãy đi và làm cho muôn dân dân trở thành môn đệ, làm Phép Rửa cho họ nhân danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần”(Mt 28,20). Qua đó, chúng ta biết rằng Phép Rửa mà chúng ta lãnh nhận để trở nên người Kitô hữu phải được cử hành nhân danh Ba Ngôi Thiên Chúa. Vì thế, trong hành trình đức tin của người Kitô hữu, mầu nhiệm Ba Ngôi sẽ chi phối toàn bộ đời sống của họ”. (nguồn: internet)
Các nhà thần học nói rằng, Ba Ngôi Thiên Chúa, một danh từ thần học, tuy không được chép trong Thánh Kinh nhưng lại là “danh từ” rõ nghĩa nhất để diễn tả về Thiên Chúa trong Kinh Thánh. Tuy Kinh Thánh không trực tiếp nói về Mầu Nhiệm Ba Ngôi Thiên Chúa, nhưng, Kinh Thánh vẫn phảng phất đây đó những trình thuật, những thông điệp về Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần.
Qua đoạn văn nói về tạo dựng, trình thuật sách Sáng Thế ký có mô tả “Lúc khởi đầu, Thiên Chúa sáng tạo trời đất. Đất còn trống rỗng, chưa có hình dạng, bóng tối bao trùm vực thẳm, và thần khí Thiên Chúa bay lượn trên mặt nước” (x.St 1, 1-2). Điều này đã nói lên một chân lý rằng, Thiên Chúa và thần khí Chúa, hai ngôi (trong Ba Ngôi Thiên Chúa) cùng hiện diện nơi công trình sáng tạo.
Và rồi, khi tạo dựng con người, Thiên Chúa phán: “Chúng ta hãy tạo dựng con người theo hình ảnh chúng ta” (x.St 1, 26). Danh từ nhân xưng: “chúng ta” ở số nhiều, là sự mặc khải về Mầu Nhiệm Ba Ngôi trong tạo dựng.
Cựu Ước là vậy, còn Tân Ước thì sao? Thưa, Phúc Âm Matthêu, qua trình thuật biến cố Đức Giêsu chịu phép rửa tại sông Giodan, tác giả đã cho chúng ta thấy hình ảnh Ba Ngôi Thiên Chúa thật rõ nét.
Thật vậy, “Khi Đức Giêsu chịu phép rửa xong, vừa ở dưới nước lên, thì các tầng trời mở ra”. Chúa Thánh Thần, lại một lần nữa, chính là “Thần Khí Thiên Chúa đáp xuống như chim bồ câu và ngự trên Người”. Và Chúa Cha, từ trời cao, Người đã phán “Đây là Con yêu dấu của Ta, Ta hài lòng về Người” (Mt 3, 16-17). Vâng, tại sông Gio-dan, thuở đó, Ba Ngôi Thiên Chúa đã đồng loạt hiện diện: Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần.
Nói về Một Chúa Ba Ngôi, các nhà hộ giáo xưa thường ví von qua hình ảnh như: so sánh Ba Ngôi Thiên Chúa giống như nước (H2O), tuy ở ba dạng thể: thể lỏng (nước lỏng), thể rắn (nước đá), và thể khí (hơi nước) nhưng tất cả đều được gọi là H2O. Có người đã so sánh về một quả trứng. Nó có vỏ bọc, có lòng đỏ và có lòng trắng, nhưng cũng chỉ là quả trứng.
Và họ cũng không quên hình ảnh về mặt trời nơi phát ra ánh sáng và sức nóng nhưng cũng chỉ được gọi là mặt trời. Tuy nhiên, tất cả những so sánh đó cũng chỉ là những diễn tả môt cách khập khiễng về “Ba Ngôi Thiên Chúa”.
Măc khải về Ba Ngôi Thiên Chúa, Đức Giêsu đã không dùng những ngôn ngữ “giới hạn” mà con người đã dùng. Vâng, Ngài đã dùng một thứ ngôn ngữ tuyệt diệu để diễn tả về Thiên Chúa Ba Ngôi, đó chính là ngôn-ngữ-tình-yêu… một thứ ngôn ngữ không giới hạn.
Thật vậy, với Chúa Cha, Người là tình yêu. Và tình yêu của Người đã được Đức Giê-su bày tỏ rằng: Thiên Chúa (Cha) “yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con của Người thì khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời”.
Với Chúa Con, Đức Giê-su nói tiếp: “(Ngài) đến thế gian, không phải để lên án thế gian… ”, nhưng đến thế gian là để cứu thế gian bằng chính cái chết của Ngài, như lời Chúa Con đã nói: “Phần tôi, một khi được giương cao lên khỏi mặt đất, tôi sẽ kéo mọi người lên với tôi”.
Với Chúa Thánh Thần, Vâng, Đức Giê-su đã mô tả đây chính là “Đấng Bảo Trợ”, Đấng mà Ngài đã hứa với các người môn đệ của mình, rằng: “sẽ sai đến với anh em”.
Vào một ngày nọ, Đức Giêsu đã nói về Đấng ấy với các môn đệ, rằng: “Khi nào Thần Khí sự thật đến, Người sẽ dẫn anh em đến sự thật toàn vẹn. Người sẽ không tự mình nói điều gì, nhưng tất cả những gì Người nghe, Người sẽ nói lại, và loan báo cho anh em biết những điều sẽ xảy đến. Người sẽ tôn vinh Thầy, vì Người sẽ lấy những gì là của Thầy mà loan báo cho anh em. Mọi sự Chúa Cha có đều là của Thầy”.
Và, Đức Giê-su kết luận: “Vì thế, Thầy đã nói: Người lấy những gì là của Thầy mà loan báo cho anh em”(x. Ga 16, 13-15)
Với những lời loan báo như thế, có gì để ngăn cản chúng ta, hôm nay, cất tiếng tuyên xưng: “Chúa là Thiên Chúa chân thật và hằng hữu, chúng con tôn thờ Ba Ngôi tuy riêng biệt, nhưng cùng một bản thể duy nhất và một uy quyền ngang nhau”.
Chúng ta đã được truyền dạy: có một Thiên Chúa Ba Ngôi. Niềm tin này đã được chúng ta biểu lộ hằng ngày, qua việc làm dấu thánh giá: “Nhân danh Cha và Con và Thánh Thần”.
Tuy nhiên, biểu lộ niềm tin như thế (làm dấu thánh giá) đã là đủ? Với tác giả Jonh Phạm (đã nêu ở trên), vâng, ngài Jonh Phạm cho rằng, chưa đủ, mà còn phải xem “Ba Ngôi (như là) khuôn mẫu đời sống (của) người Ki-tô hữu”.
Tại sao? Thưa, là bởi, Thiên Chúa (Cha) là (nguồn của) tình yêu. Người đã tạo dựng vũ trụ và nhân loại từ hư không (x. St 1,2). Người cho chúng ta được làm chủ vũ trụ. Thế nên, chúng ta cũng phải trở nên tình yêu đối với thiên nhiên và nhất là đối với con người.
Đức Giê-su (Chúa Con), xuống thế làm người. Ngài biến tình yêu của Thiên Chúa thành lòng thương xót để cứu độ chúng ta. Thế nên, chúng ta cũng phải trở nên dấu chỉ cứu độ cho hết thảy mọi người.
Chúa Thánh Thần, Ngài đã đến và đang hiện hiện bên ta. Trong ta Ngài luôn hoạt động. Đáng tiếc là, chúng ta không nhận ra Ngài. Thế nên, phải mở lòng ra cùng với lời nguyện xin: Thánh Thần khấn xin Ngài đến, bởi chỉ có Ngài mới có thể giúp chúng ta trở nên đồng hình đồng dạng với Đức Kitô và hiệp nhất mọi người (trong Giáo Hội) nên một.
Vì thế, điều tốt đẹp nhất đó là phải xem Ba Ngôi (như là) khuôn mẫu cho đời sống đức tin của mỗi chúng ta.
Hãy tưởng tượng, trong cuộc sống thường nhật, trước những va chạm, những vu oan giá họa của người khác, nếu chúng ta nhìn Đức Chúa Cha, một Đức Chúa Cha “chậm giận và hay tha thứ” như là “khuôn mẫu” cho cách hành xử của mình, có phần chắc chúng ta sẽ “thương nhau chín bỏ làm mười”.
Hãy tưởng tượng, trong một cộng đoàn, hay một gia đình, nếu chúng ta nhìn “Đức Chúa Con” – Đấng đã từng nói: “Con người đến không phải để được người ta phục vụ, nhưng là để phục vụ”, như là khuôn mẫu cho cách sống của mình, có phần chắc chúng ta không nề hà gì khi phải đóng vai “nô tỳ phục vụ”!
Cuối cùng, hãy tưởng tượng, trong cuộc sống gia đình, ngoài xã hội, hay trong Giáo Hội, trước nhiều thành viên, nhiều con người, tính khí khác thường, rất dễ va chạm v.v… nếu chúng ta luôn “nhẫn nại, từ tâm, hiền hòa” với mọi người đó, phải chăng, khuôn mẫu về một “Chúa Thánh Thần” không chỉ đang hiện diện trong ta, mà còn tỏa chiếu trên thế gian này!
Có quá khó để xem mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi như là khuôn mẫu cho đời sống của mỗi chúng ta? Vâng, khó… khó lắm. Thế nhưng, khó cũng phải thực hiện.
Phải thực hiện, vì sao? Thưa, là bởi Thiên Chúa muốn mọi người được hạnh phúc. Lời Chúa, qua môi miệng ngôn sứ Giê-rê-mi, đã nói: “Phúc thay kẻ đặt niềm tin vào Đức Chúa. Và có Đức Chúa làm chỗ nương thân” (Gr 17, 7). Và, Đức Giáo Hoàng Phan-xi-cô, ngài cũng có lời khuyên rằng: “Mọi sự trong đời sống người Kitô hữu, đều xoay quanh mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi và được hoàn tất trong mầu nhiệm vô giá này”.
Đúng vậy, mọi sự trong đời sống của mỗi chúng ta sẽ “hoàn tất trong mầu nhiệm vô giá này”. Hoàn tất là bởi, qua Bí Tích Rửa Tội, một Bí Tích được cử hành nhân danh Ba Ngôi Thiên Chúa, chúng ta được gọi Thiên Chúa là “Áp-ba! Cha ơi!” (x.Rm 8, …15).
Có người Cha nào lại không “hoàn tất mọi sự trong đời” cho người con! Thế nên, đã gọi Thiên Chúa là “Cha Ơi!”, thì còn ngần ngại gì mà không xem “Ba Ngôi như là khuôn mẫu cho đời sống đức tin của mình!”
Petrus.tran