Những lập trường này được Đức Thánh cha biểu lộ trong cuộc phỏng vấn dài dành cho nữ ký giả Elise Ann Allen, phóng viên cấp cao của trang mạng Crux ở Mỹ, và sách này vừa qua được xuất bản tại Peru thành cuốn sách bằng tiếng Ý có tựa đề: “Lêô XIV: ciudadano del mundo, misionero del siglo XXI (“Lêô XIV: công dân của thế giới, nhà truyền giáo của thế kỷ XXI”).
Những người đồng tính trong Giáo hội
Về vấn đề những người đồng tính luyến ái trong Giáo hội, Đức Thánh cha nói: “Điều tôi cố gắng diễn đạt chính là điều mà Đức Giáo hoàng Phanxicô đã bày tỏ rõ ràng trong câu nói todos, todos, todos (“tất cả, tất cả, tất cả”). Mọi người đều được mời gọi bước vào. Nhưng tôi không đón nhận một người vì căn tính của họ, cũng không phải vì họ có hay không có một căn tính xác định. Tôi đón nhận họ vì họ là con cái của Thiên Chúa.”
Tuy nhiên, Đức Thánh cha minh định rằng hiện tại chưa có một kế hoạch cụ thể nào cho sự tham gia trực tiếp của những người đồng tính. Chủ ý ở đây là tránh gây thêm chia rẽ:
“Tôi cố gắng không tiếp tục làm gia tăng sự chia rẽ, cũng không cổ võ sự chia rẽ trong Giáo hội. Mọi người đều được mời gọi, nhưng không phải vì căn tính của họ: họ được đón nhận như là con cái của Thiên Chúa.” Đức Thánh cha loại trừ khả năng thay đổi tức thì về giáo lý:
“Tôi cho rằng ít có khả năng, ít nhất là trong tương lai gần, Giáo hội sẽ thay đổi giáo huấn về tính dục hay hôn nhân.”
Đức Thánh cha nói: “Hôn nhân vẫn là sự kết hợp giữa một người nam và một người nữ, trong một mối dây liên kết long trọng, được chúc phúc trong bí tích.”
Đồng thời, ngài kêu gọi không được kết án ai: “Điều đó không có nghĩa là những người ấy là kẻ xấu. Điều quan trọng là phải học cách đón nhận những ai khác biệt với chúng ta, tôn trọng những lựa chọn sống của người khác.”
Tầm quan trọng của gia đình
Đức Thánh cha liên kết suy tư về hôn nhân với việc cần tái khám phá gia đình như nền tảng xã hội: “Gia đình là cha, mẹ và con cái. Tôi tin rằng vai trò của gia đình trong xã hội – vốn đã bị suy yếu trong nhiều thập niên qua – cần được công nhận và củng cố trở lại.”
Ngài cũng chia sẻ kinh nghiệm riêng: “Tôi xác tín rằng những gì tôi là hôm nay, tôi mắc nợ từ mối quan hệ tuyệt vời với cha mẹ tôi, ông bà đã gắn bó trong một cuộc hôn nhân hạnh phúc hơn 40 năm.”
Mẫu gương đó, ngài nhấn mạnh, tiếp tục phản chiếu trong đời chúng tôi: “Chúng tôi vẫn rất gắn bó với nhau như anh em, dù có những quan điểm chính trị khác nhau. Lớn lên trong một gia đình bền vững đã ảnh hưởng quyết định cho sự hình thành của tôi và tiếp tục là nền tảng cho những gì tôi có thể trở thành hôm nay.”
Về vấn đề lạm dụng, Đức Thánh cha nhấn mạnh đến quyền được bảo vệ và ngài gọi đây là “cuộc khủng hoảng thật sự của Giáo hội”, đồng thời trung vào đau khổ của các nạn nhân: “Các nạn nhân phải được đối xử với sự tôn trọng sâu xa và với ý thức rằng những ai mang vết thương quá nặng nề do lạm dụng thường sẽ mang theo suốt đời.”
Ngài thừa nhận rằng trong hơn 90% trường hợp, “những người tố cáo lạm dụng nói sự thật”, nhưng cũng cảnh báo: “Đã có những linh mục mà cuộc đời bị hủy hoại bởi các cáo buộc sai sự thật.”
Theo Đức Thánh cha, thách đố ở đây là phải bảo đảm công lý và sự bảo vệ cho tất cả: “Sự kiện một nạn nhân lộ diện và đưa ra lời tố cáo, và lời tố cáo đó có vẻ có căn cứ, điều đó không loại trừ nguyên tắc suy đoán vô tội. Các linh mục hay bất cứ ai bị cáo buộc cũng cần được bảo vệ.”
Đức Thánh cha TC nhìn nhận thủ tục tố tụng giáo luật còn chậm, nhưng ngài kêu gọi đặt nó trong bối cảnh: “Ngay cả các hệ thống tư pháp dân sự cũng không nhanh hơn. Đó là thực tế.”
Đức Thánh cha nhấn mạnh đến sự cần thiết của tính chuyên nghiệp: “Nhiều người trong chúng ta vẫn còn thiếu kinh nghiệm trong việc hiểu đâu là cách tốt nhất để đồng hành với những người đang đau khổ. Tôi nghĩ đây là lĩnh vực mà chúng ta vẫn cần sự giúp đỡ của các chuyên gia.”
Phụ nữ và thừa tác vụ
Về vai trò của phụ nữ, Đức Thánh cha Lêô nhắc lại quyết tâm tiếp bước người tiền nhiệm: Ngài nói: “Tôi hy vọng sẽ bổ nhiệm phụ nữ vào những vai trò trách nhiệm ở nhiều cấp độ trong đời sống Giáo hội, nhìn nhận những năng khiếu mà phụ nữ có và có thể làm cho Giáo hội được phong phú Giáo hội theo nhiều cách.”
Tuy nhiên, Đức Thánh cha tỏ ra dè dặt về việc phong chức phó tế cho phụ nữ. Ngài nói: “Tại sao chúng ta phải nói đến việc phong chức phó tế cho phụ nữ, trong khi chính hàng phó tế vẫn chưa được hiểu đầy đủ, phát triển và thăng tiến trong Giáo hội?”
Đức Thánh cha đặt câu hỏi: “Tôi tự hỏi phải chăng chúng ta có nguy cơ muốn “giáo sĩ hóa” phụ nữ. Nhưng điều đó thực sự có giải quyết được gì không?”
G. Trần Đức Anh, O.P.