Di Chúc thứ 2:
Này là con bà, . . . đây là mẹ con (Ga 19, 26)
Có ít nhất 2 đặc điểm thể hiện mối tương quan với nhau giữa đoạn Tin Mừng mô tả tiệc cưới Cana và lúc Chúa Giêsu trên thập giá, đó là từ “giờ” và từ “bà” trong hai văn bản này. Trong khi Đức Maria muốn nói đến rượu vật chất thì Chúa Giêsu muốn hướng tới rượu tâm linh, biểu hiện hoàn hảo cho ơn cứu độ. Khái niệm “giờ” trong câu “giờ tôi chưa đến” trong tiệc cưới Cana hàm qui chiếu đến giờ chết và tôn vinh Ngài trên thập giá.
Danh xưng “bà” trong tiệc cưới Cana làm chúng ta hơi lúng túng khi giải thích nếu chỉ xét trọng bối cảnh tiẹc cưới, lại được giải thích một cách rõ ràng bởi một mặc khải trong đoạn Tin Mừng sau đó qua câu di chúc thứ 2, mà Chúa Giêsu nhắn nhủ lại cho con cái Người: “Này là con bà, . . . đây là mẹ con”. Chiều kích Thánh Mẫu học nhờ đó được lộ dần ra và chức năng mới của Đức Maria trong mầu nhiệm cứu chuộc cũng được tỏ hiện. Mẹ Maria trở thành Mẹ của Gioan- đại diện cho các tông đồ- cũng là đại diện cho thành phần ưu tú nhất của giáo hội thời sơ khai. Thánh Gioan được Đức Giêsu chọn lựa như là người mẫu mực của giáo hội vì lòng mến và đức tin của người là không quanh co và không buộc cần chứng cứ.
Mạc khải quan trọng này được tỏ ra muộn màng và bố trí ở phần cuối của Tin Mừng là hợp lý, vì sao? Vì Thiên Chúa muốn nhấn mạnh: nhân vật chính của Tin Mừng là Chúa Giêsu, tâm điểm của Tin Mừng là cuộc khổ nạn và sự phục sinh vinh quanh của Ngài.
Trong lời di chúc 1, Đức Maria nhắn nhủ các gia nhân (đại diện cho chúng ta) hãy nhanh chóng vâng lời Đức Giêsu, như thế Mẹ Maria đã thực hiện chức năng quan trọng nhất về mẫu tính siêu nhiên của mình. Đức Maria mong ước chúng ta thi hành một cách trọn vẹn những gì Thiên Chúa giảng dạy, và những người thực thi này sẽ tạo ra một cộng đoàn mới của giao ước mới, đó là giáo hội.
Với di chúc 2, Chúa Giêsu hàm ý cho chúng ta biết rằng, để trở nên con cái Thiên Chúa, là anh em với Đức Kitô, chúng ta phải đón nhận Đức Maria là Mẹ và là thành viên của giáo hội.
Di chúc thứ 2 chỉ ra cho chúng ta một con đường ngắn để đến với Chúa, là hãy đón Đức Maria về nhà mình, đúng hơn là vào tâm hồn mình. Mẹ sẽ hướng dẫn và cầu nguỵện giúp chúng ta phương cách “xin vâng” đẹp lòng Thiên Chúa nhất.
Nhờ logic suy diễn, chúng ta sẽ trở thành người có phúc, nếu biết rước vào lòng mình Đức Maria –“Đấng mà muôn đời luôn khen Bà là người có phúc”.
Di chúc của một cá nhân được xem là tri thức tinh hoa và cần thiết nhất sau nhiều năm trải nghiệm, mà một người trước khi nằm xuống cần truyền cho thế hệ sau. Và nếu nhìn ở góc độ này, chúng ta mới đánh giá mức độ quan trọng của 2 câu di chúc và ý nghĩa của nó trong đời sống của mỗi Kitô hữu.
Đức giáo hoàng Gioan Phaolo II nói rằng: “Chúng ta không thể đón nhận trọn vẹn Đức Trinh Nữ Maria lả mẹ mà lại không ngoan ngoãn nghe lời Người, là lời chỉ cho chúng ta thấy Đức Giêsu là Thầy sự thật, là lời phải nghe và làm theo: Ngài bảo gì các anh cứ làm theo”.
Lạy Mẹ Maria, dù ngôi nhà, tấm lòng của con là nhỏ bé, thậm chí rách nát, xấu xí và chẳng xứng đáng, chúng con vẫn luôn khao khát được Mẹ thường trú trong không gian này.
G. Tuấn Anh.