Chúng ta thường nghe nói, những người anh em Tin Lành không tôn sùng Đức Maria. Điều đó không sai, vì giáo lý của họ không có phần nói về Đức Maria. Tuy nhiên, dù không có phần nói về Đức Maria, nhưng không vì thế mà những vị Mục sư hay những thầy Truyền đạo lại không nói về Đức Mẹ.
Khoảng thập niên 80 – 90 của thế kỷ trước, tôi (người viết) có quen một thầy Truyền đạo. Ông bạn truyền đạo tôi quen “giúp xứ” cho một nhà thờ Tin Lành ở quận 10 – Sàigòn. Thỉnh thoảng tôi có đi nhóm (đi nhóm có nghĩa là đi nhà thờ) ở đó, vào những ngày Chúa Nhật.
Vào một ngày Chúa Nhật nọ (không nhớ ngày-tháng-năm), tôi đến đó nhóm thờ phượng. Hôm đó, thầy Truyền đạo tôi quen là người chịu trách nhiệm giảng thuyết. Thầy giảng một đoạn Kinh Thánh được trích trong Tin Mừng thánh Luca. Tựa đề của phần trích đoạn này, theo cách dịch của Kinh Thánh Tin Lành, đó là: “Mari thăm Ê-li-sa-bét – Bài ca tụng của Mari” (Lc 1, 39-58).
Dựa vào nội dung của trích đoạn (nêu trên), thầy truyền đạo đã giảng một bài giảng làm cho tôi kinh ngạc sững sờ. Vâng, thật kinh ngạc và sững sờ khi tai tôi được nghe một ông thầy truyền đạo thuộc Hội Thánh Tin Lành không ngớt lời “tôn vinh bà Mari”.
Bài giảng của thầy, hôm ấy… rất “được ơn”. Được ơn, theo cách nói của anh em Tin Lành, có nghĩa là ơn Chúa Thánh Linh đã tác động đến tâm hồn cử tọa.
Nội dung bài giảng, vì quá lâu, tôi không thể nhớ được. Nhưng, có một điều tôi nhớ, không bao giờ quên, đó là khi kết thúc bài giảng, thầy truyền đạo đã cất lên những lời than thở, có thể nói là như thế, lời than thở rằng: “Bà Mari là một người đáng tôn kính. Buồn thay! Hội Thánh của chúng ta hiếm khi nhớ đến Bà.”
Không biết sau buổi nhóm thờ phượng, ông bạn truyền đạo của tôi có bị vị Mục sư Tổng Hội Trưởng góp ý gì không, vì đối với Tin Lành, ca tụng Đức Maria là chuyện lạ! Tôi… lúc đó đã suy nghĩ như thế!
Sau một thời gian khoảng vài năm, sau khi tôi không còn đi nhóm ở đó, hỏi thăm một người bạn thân cũng là một tín đồ Tin Lành, tôi được biết, thầy không bị rầy la gì cả và nay thầy đã được phong chức Mục sư.
Trở lại với thầy Truyền đạo tôi quen. Lời than thở của thầy rất đúng. Đúng là bởi, anh em Tin Lành “hiếm khi” nhớ đến Đức Maria.
Khác với anh em Tin Lành “hiếm khi” nhớ đến Đức Maria, Giáo Hội Công Giáo, suốt chiều dài lịch sử, luôn “liên lỉ” nhớ đến Đức Maria. Giáo Hội Công Giáo không chỉ nhớ đến Đức Maria trong những thánh lễ kính đặc biệt về Mẹ, mà còn nhớ đến từng ngày, từng giờ, từng phút qua việc “lần chuỗi Mân Côi”.
Trong việc “nhớ” đến Đức Maria, Giáo Hội còn dành riêng hai tháng, tháng năm và tháng mười, để kính nhớ đặc biệt về Mẹ. Với tháng năm chúng ta quen gọi là “tháng hoa”. Với tháng mười chúng ta gọi là “tháng Mân Côi”.
Vâng, tháng mười được gọi là tháng Mân Côi. Và, theo truyền thống, Giáo Hội lấy ngày Chúa Nhật đầu tiên của tháng mười để kính trọng thể Đức Mẹ Mân Côi. Và, đó là lý do, Chúa Nhật hôm nay (06/10/2024), toàn thể Giáo Hội mừng kính trọng thể Đức Mẹ Mân Côi.
**
Đức Mẹ là ai! Thưa, có lẽ không ai trong chúng ta lại không biết Mẹ là ai! Tuy nhiên, để biết một cách chính xác Mẹ là ai, không gì tốt hơn là chúng ta hãy tìm đến Tin Mừng thánh Luca.
Theo Tin Mừng Luca chúng ta được biết: “Bà Ê-li-sa-bét có thai được sáu tháng, thì Thiên Chúa sai sứ thần Gáp-ri-en đến một thành miền Ga-li-lê, gọi là Na-da-rét.”
Nhiệm vụ sứ thần Chúa đến đây là để “gặp một cô trinh nữ đã thành hôn với một người tên là Giu-se, thuộc dòng dõi vua Đa-vít.” Cô trinh nữ ấy… “tên là Maria.”
Khi vào nhà trinh nữ, sứ thần Chúa nói: “Mừng vui lên, hỡi Đấng đầy ân sủng, Đức Chúa ở cùng bà”. Nghe lời ấy, cô Maria đã không bày tỏ mừng vui, trái lại… cô Maria “rất bối rối, và tự hỏi lời chào như vậy có nghĩa gì.”
Để hóa giải sự bối rối của cô Maria, sứ thần Chúa có lời giải thích: “Thưa bà Maria, xin đừng sợ, vì bà đẹp lòng Thiên Chúa.”
Vì bà đẹp lòng Thiên Chúa, thế nên, Thiên Chúa đã tuyển chọn bà. Vâng, sứ thần Chúa đã gián tiếp nói như thế qua lời tuyên bố rằng: “Và này đây bà sẽ thụ thai, sinh hạ một con trai, và đặt tên là Giê-su. Người sẽ nên cao cả, và sẽ được gọi là Con Đấng Tối Cao.”
Chưa hết, sứ thần Chúa còn tiếp lời rằng: “Đức Chúa là Thiên Chúa sẽ ban cho Người ngai vàng vua Đa-vít, tổ tiên Người. Người sẽ trị vì nhà Gia-cóp đến muôn đời, và triều đại của Người sẽ vô cùng vô tận.” (Lc 1, 32-33).
Nghe xong lời sứ thần Chúa truyền đạt, cô nàng thiếu nữ Maria càng thêm bối rối. Cô Maria đã nói lên sự bối rối của mình với sứ thần Chúa rằng: “Việc ấy sẽ xảy ra cách nào, vì tôi không biết đến việc vợ chồng”.
Dù đã đưa ra một lý do rất hợp lý. Thế nhưng, lệnh truyền của Thiên Chúa, qua sứ thần Gáp-ri-en, vẫn phải được thực thi. Sứ thần Chúa, hôm ấy, dõng dạc tuyên bố rằng: “Thánh Thần sẽ ngự xuống trên bà, và quyền năng Đấng Tối Cao sẽ rợp bóng trên bà, vì thế, Đấng Thánh sắp sinh ra sẽ được gọi là Con Thiên Chúa”.
Và để cô Maria nhận ra quyền-năng-Đấng-Tối-Cao, sứ thần Chúa đã đưa ra một bằng chứng, một bằng chứng đã xảy ra cách nay được sáu tháng. Sứ thần Chúa đã trưng dẫn cho cô Maria nhìn thấy bằng chứng như sau: “Kìa bà Ê-li-sa-bét người họ hàng với bà, tuy già rồi, mà cũng đang cưu mang một người con trai: bà ấy vẫn bị mang tiếng là hiếm hoi, mà nay đã có thai được sáu tháng. Vì đối với Thiên Chúa, không có gì là không thể làm được.”
Thiên Chúa đã làm được điều kỳ diệu trên bà Ê-li-sa-bét, vậy có gì ngăn trở để Người làm điều kỳ diệu trên tôi! Hỏi là trả lời. Và, cô Maria, hôm ấy đã trả lời rằng: “Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa, xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần nói”.
Đức Mẹ chính là Đức Maria. Tôn kính Đức Mẹ chính là tôn kính Đức Maria.
***
Thế còn Mân Côi nghĩa là gì? Thưa, Mân Côi còn được gọi: Mai Khôi, Môi Khôi, Văn Côi nghĩa là một thứ ngọc đỏ hoặc hoa hồng. Giáo Hội Công Giáo hiểu chữ Mân Côi theo nghĩa là Hoa Hồng.
Hiểu theo nghĩa “hoa hồng” là bởi do tích truyện một đan sĩ khi đọc kinh Kính Mừng, Đức Mẹ đã lấy những nụ hoa hồng trên môi vị đan sĩ ấy kết thành vòng hoa đội lên đầu mình. Qua tích truyện này, tràng hạt tượng trưng cho tràng hoa hồng hay vòng hoa hồng Đức Mẹ đội trên đầu và được gọi là Tràng Mân Côi, Chuỗi Mân Côi. (nguồn: internet).
Tưởng chúng ta nên nhớ lại, năm 1917, Đức Maria đã hiện ra với ba em bé chăn cừu tại làng Fatima, nước Bồ Đào Nha. Ba em bé tên là Lúcia dos Santos, Francisco Marto và Jacinta Marto.
Đức Maria đã hiện ra sáu lần, bắt đầu từ ngày 13/5/1917 và lần cuối cùng là ngày 13/10/1917. Trong những lần hiện ra, ngoài những điều được gọi là “bí mật Fatima”, những bí mật mà nay đã được “bật mí”, chúng ta còn được biết Đức Maria đã gửi đến ba em nhỏ những lời nhắn nhủ, lời nhắn nhủ rằng: “hãy mau ăn năn đền bồi, hãy tôn sùng Mẫu Tâm, hãy năng lần hạt Mân Côi.”
Thế nào là lần hạt Mân Côi? Thưa, hạt Mân Côi hay còn gọi là chuỗi Mân Côi, theo truyền thống là một trăm năm mươi kinh, được chia thành mười lăm mầu nhiệm, dựa vào Kinh Thánh, đó là: năm sự vui, năm sự thương, năm sự mừng. (Và mới đây được thêm năm sự sáng).
Nếu xưa kia, chuỗi Mân Côi được ví như vòng hoa hồng, thì hôm nay, nên chăng gọi chuỗi Mân Côi là một… một “Liên khúc của tình yêu”! Mà, cớ gì không gọi là như thế nhỉ!
Với mầu nhiệm “năm sự vui”, chúng ta được dẫn dắt về một thuở xa xưa, cái thuở mà lời Chúa phán qua môi miệng ngôn sứ, một tin vui rằng: “Này đây, Trinh Nữ sẽ thụ thai và sinh hạ một con trai, người ta sẽ gọi con trẻ là Emmanuel, nghĩa là Thiên Chúa ở cùng chúng ta”.
Rồi theo thời gian, lời phán của Chúa qua môi miệng ngôn sứ đã được “Thiên thần truyền tin cho Đức Bà chịu thai.”
Đó… đó chẳng phải là những “lời mở đầu” cho liên-khúc-của-tình-yêu, một liên khúc, sau này đã được chính Đức Giê-su tiếp nối với những lời ca, ca rằng: “Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con của Người, thì khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời”, sao!
Và đến mầu nhiệm “năm sự thương”. Vâng, nói đến năm sự thương, chúng ta phải “nén đau thương, vương ngậm ngùi” để kể về một Giê-su Con Trời, bị đánh đòn, đầu đội mão gai, vác thập giá, và cuối cùng là chết trên Thập giá tại đồi Golgotha… chỉ vì… “Chỉ vì tình yêu Chúa chịu nhục thân chết cho trần gian. Để cứu muôn người lỗi tội đưa về Trời đẹp tươi.”
Việc gánh chịu nhiều đau khổ cho tới chết, “Con Chúa Trời” chẳng phải là đã cất tiếng lên hát, hát tiếp “lời hai” liên-khúc-của-tình-yêu, rằng “Không có tình yêu nào cao quý hơn tình yêu. Người liều mạng sống vì người mình yêu”, đó sao!
Với mầu nhiệm “năm sự mừng” ư! Vâng, quả đúng là vui mừng và hy vọng. Con Chúa Trời đã đem niềm vui mừng và hy vọng đến cho nhân loại qua biến cố “sống lại và lên trời”. Sự sống lại và lên trời của Đức Giê-su đã cho những ai “tin vào Ngài” niềm vui mừng và hy vọng về một ngày sau cũng sẽ được sống lại từ cõi chết.
Vậy, có gì sai khi nói, đây chính là “lời ba” liên-khúc-của tình-yêu!
Với mầu nhiệm “năm sự sáng”. Suy niệm mầu nhiệm năm sự sáng chúng ta sẽ nhìn thấy dung nhan “Giêsu Con Trời” sáng tỏa trên núi Tabor, tại nơi đây, Thiên Chúa đã xác thực Ngài chính là “Con của Người”… “Con của Người đến thế gian không phải để lên án thế gian, nhưng là để thế gian nhờ Con của Người mà được cứu độ”.
Chưa hết, Ngài đến thế gian còn để ban tặng cho thế gian “Bánh Hằng Sống là chính Mình và Máu của Ngài” với lời khẳng định “Ai ăn thịt và uống máu tôi thì được sống muôn đời và tôi sẽ cho người ấy sống lại vào ngày sau hết” (x.Ga 6, 54).
Hai mươi mầu nhiệm, tất cả đều phảng phất, đều tỏa sáng bốn chữ “chỉ vì tình yêu”, đúng như lời thánh Gioan tông đồ đã nói “Chính Người đã yêu thương chúng ta, và sai Con của Người đến làm của lễ đền tội cho chúng ta” (1Ga 4, …10).
Vậy, hãy lớn tiếng nói… nói rõ ràng rằng: chuỗi Mân Côi chính là “Liên khúc của tình yêu”, một tình yêu không biên giới.
****
Trở lại với Đức Maria. Hồi đó, sau nhiều biến cố xảy ra cho cuộc đời mình, Mẹ đã trở về đời sống bình lặng tại Na-da-rét. Trong sự bình lặng, Mẹ đã “hằng ghi nhớ tất cả những điều ấy trong lòng.”
Nhắc đến điều này để làm gì? Thưa, để chúng ta cũng hãy ghi nhớ… “nhớ lại tất cả những lần mình đã “lần hạt Mân Côi”.
Hãy nhớ lại đi! Hãy nhớ lại mỗi lần… lần-hạt-Mân-Côi, chúng ta có “miệng đọc lòng suy”, suy đi nghĩ lại những mầu nhiệm của mỗi năm chục kinh, và đem ra thực hành vào đời sống của chúng ta?
Xưa, một ngày nọ, Đức Giê-su có lời truyền dạy rằng: “Không phải bất cứ ai nói với Ta: ‘Lạy Chúa, lạy Chúa’, đều được vào vương quốc thiên đàng đâu; nhưng chỉ người nào làm theo ý muốn của Cha Ta ở trên trời mà thôi.” (Mt 7, 21).
Cũng vậy với việc lần hạt Mân Côi. Không phải những ai đọc ‘kính mừng Maria… kính mừng Maria” đều là nhớ đến Mẹ, là con của Mẹ đâu! Nhưng chỉ những ai ‘miệng đọc lòng suy’ và sống theo gương Mẹ, thì mới được gọi là nhớ đến Mẹ, là con của Mẹ.
Đừng “tôn sùng Mẫu Tâm” bằng chót lưỡi đầu môi…
Thế nên… Khi chúng ta suy gẫm năm sự vui, thứ hai thì gẫm: “Ðức Bà đi viếng bà thánh Isave.” Đừng ngần ngại thể hiện “lòng yêu người” trong đời sống thường nhật của mình.
Khi chúng ta suy gẫm năm sự thương, thứ ba thì gẫm: “Ðức Chúa Giêsu chịu đội mão gai” Đừng nóng giận khi một ai đó “sỉ nhục” chúng ta.
Khi chúng ta suy gẫm năm sự mừng, thứ hai thì gẫm: “Ðức Chúa Giêsu lên trời.” Đừng… đừng ái mộ những sự dưới đất, những sự đại loại như: “dâm bôn, ô uế, phóng đãng, thờ quẫy, phù phép, hận thù, bất hòa, ghen tuông, chia rẽ, bè phái, ganh tị, say sưa, chè chén”. Bởi vì, thánh Phao-lô nói, những ai ái mộ những sự xấu xa (nêu trên), người đó “không được thừa hưởng Nước Trời” (x.Gl 5, 19-21).
Trái lại, khi suy gẫm sự kiện Đức Giê-su lên trời, chúng ta hãy “ái mộ những sự trên trời” Một cách cụ thể, đó là hãy ái mộ những nhân đức: “bác ái, nhẫn nhục, nhân hậu, từ tâm, trung tín, hiền hòa, tiết độ”.
Khi chúng ta suy gẫm năm sự sáng, thứ hai thì gẫm: “Ðức Chúa Giêsu làm phép lạ hóa nước thành rượu tại Cana”, chúng ta sẽ làm gì? Thưa, chớ nản lòng và hãy bền chí khi phải đối diện trước những thử thách về phần hồn lẫn phần xác. Hãy… “Ta hãy xin cho được vững tin vào quyền năng Ðức Chúa Trời.”
Suy gẫm và thực hành, chính là lúc chúng ta làm cho Chuỗi Mân Côi trở thành một bản concerto bất hủ. Đúng là vậy. Chuỗi Mân Côi – một bản concerto bất hủ.
Petrus.tran