Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mát-thêu.
Khi ấy, Đức Giê-su nói với các môn đệ rằng: “Của thánh, đừng quăng cho chó; ngọc trai, chớ liệng cho heo, kẻo chúng giày đạp dưới chân, rồi còn quay lại cắn xé anh em. “Tất cả những gì anh em muốn người ta làm cho mình, thì chính anh em cũng hãy làm cho người ta, vì Luật Mô-sê và lời các ngôn sứ là thế đó. “Hãy qua cửa hẹp mà vào, vì cửa rộng và đường thênh thang thì đưa đến diệt vong, mà nhiều người lại đi qua đó. Còn cửa hẹp và đường chật thì đưa đến sự sống, nhưng ít người tìm được lối ấy.”
Gợi ý suy niệm
Chúa Giêsu đưa ra khuôn vàng thước ngọc về bổn phận của mọi người đối với tha nhân. Sự độc đáo nơi nguyên tắc của Ngài: không chỉ không làm những điều tiêu cực, mà còn phải làm những điều tích cực, điều tốt cho anh em, nghĩa là sống bác ái, cho đi với tất cả với lòng quảng đại và yêu mến.
Qua hình ảnh con đường hẹp, cửa hẹp, Chúa Giêsu dạy ta phải khước từ những quyến rũ bất chính của cuộc sống để được vào Nước trời. Muốn theo Chúa Giêsu, chúng ta phải phấn đấu với chính mình và đi trên con đường Ngài đã đi, đó là con đường khổ giá.
Phải đi qua cửa hẹp. Có những con đường chẳng ai muốn đi, bởi vì nó chật hẹp, đầy chông gai. Bởi vì thường người ta muốn đi trên những con đường thênh thang, êm ái, muốn hưởng thụ một cuộc sống đầy tiện nghi, thoải mái. Biết bao nhiêu phát minh khoa học kỹ thuật đều nhằm thỏa mãn khát vọng đó. Thế mà Chúa Giêsu giới thiệu với chúng ta con đường hẹp, con đường ít người muốn đi: “Cửa hẹp và đường chật thì đưa đến sự sống, nhưng ít người tìm được lối ấy” (Mt 6, 14).
Cửa hẹp và đường chật chẳng ai thích đi, trừ phi họ được Thiên Chúa dẫn vào. Thời Xuất hành, nếu dân Israel không trải qua cảnh cùng cực bên Ai cập, làm sao họ chịu vào sa mạc để tìm về Đất hứa? Kể cả Chúa Giêsu, Ngài cũng từng được Thần khí dẫn vào sa mạc để chịu thử thách (Mt 4, 1), Ngài cũng xin Chúa Cha cất cho Ngài khỏi chén đắng (Mt 26, 42)
Giữ luật Chúa cũng giống như đi trên những con đường hẹp hay nép mình qua cánh cửa hẹp đó. Khi chúng ta phải cố gắng làm cho người khác điều mà chúng ta muốn người ta làm cho mình thì đó là chúng ta đi vào qua cửa hẹp. Chúng ta phải từ bỏ nhiều chuyện, không thể mang hành trang cồng kềnh khi đi vào cửa hẹp được. Chúng ta phải tự chủ để chấp nhận hy sinh gian khổ. Ở đời có những con đường hẹp mà sở dĩ chúng ta đi trên đó vì chúng ta sẽ được an vui hoàn toàn. Chính mục đích ấy khiến ta chấp nhận và phấn khởi đi trên con đường hẹp.”Hãy vào cửa hẹp” (c.13): đó là một lời mời gọi. Đúng hơn là một mệnh lệnh, một chỉ thị.
Thường thì chúng ta nghĩ ngay đến chuyện theo Chúa là được lời lãi, lợi lộc và thoả mãn sung sướng. Mà thật sự có như thế vì Chúa hứa ban không thể sai lầm được. Tuy nhiên, không nhất thiết rằng chúng ta phải trải qua những ngày nơi dương thế trong hạnh phúc hoàn toàn đâu. Khi chúng ta nói về Chúa cho anh em, chúng ta thường khuyên họ “Cứ tin Chúa đi, sẽ được lời lãi gấp trăm… được phúc lộc.” Được lắm, nhưng chúng ta quên nói cho họ hay rằng tin Chúa theo Chúa là phải chấp nhận gian khổ, là đi vào đường hẹp và cửa hẹp trước khi đạt tới vinh quang Nước trời.
Thánh Phaolô bảo “Phải trải qua bao nhiêu nỗi gian truân mới được vào Nước trời… phải chạy đua. Chúa Giêsu bảo “Phải dùng sức mạnh” (Mt 11, 12). Người xưa đã có lần đến xin theo Chúa. Chúa cảnh cáo trước “Phải bán hết mọi sự…” Và “theo Chúa thì không chỗ tựa gối đầu” (Lc 9, 50). Vậy muốn theo Chúa là sống như Chúa. Chúa bảo phải đi qua cửa hẹp.
Tám cửa bát phúc, nghĩa là phải nghèo, phải khiêm hạ, mục nát như hạt giống, phải khóc, phải chịu sỉ nhục. Đó là cửa hẹp. Cửa hẹp của Chúa là phải hoán cải, có đức tin, phải thức tỉnh kẻo cửa đóng lại. Đó, Chúa bảo đi vào những cửa hẹp đó mới đi tới một nơi vĩnh phúc được. Ở đời này, con đường rộng rãi sung sướng dễ đi đến chỗ tai nạn như xa lộ… chứ còn đường khúc khuỷu ổ gà, người ta lại cẩn thận nhiều. Chính vì vậy mà con đường hẹp lại là an toàn.
Vì thế, đừng nhìn vào con đường rộng, con đường hạnh phúc tạm bợ, để mê lầm hạnh phúc. Đường rộng có nhiều người đi (c.13). Điều này nói cho chúng ta hay việc gì nhiều người làm chưa hẳn là đúng, là phải ngay đâu. Nhiều người đau không có nghĩa là mình cũng đau.
Chúa nói “Ta là đường” (Ga 14, 6). Chúng ta có đi trên đường của Ngài không? Cuối đường của Ngài là đường hẹp dẫn tới vinh quang ngày mai.
Chớ phạm thánh: “Của thánh, đừng quăng cho chó; ngọc trai, chớ liệng cho heo, kẻo chúng giày đạp dưới chân, rồi quay lại cắn xé anh em”. Với lời dạy này Chúa Giêsu, trước hết, được hiểu là Bí tích không thể phát bừa bãi cho kẻ không tin và không có ý ngay lành. Lời này cũng là một sự nhắc nhở cho chúng ta sự cẩn trọng đối với đồ thánh, nơi thánh và tất cả những gì liên quan tới phụng tự. Vì những gì dành cho việc phụng thờ Thiên Chúa là Đấng chí thánh thì cần được trân trọng và gìn giữ. Đặc biệt, mọi Kitô hữu luôn ý thức mình đã được hiến thánh khi chịu các Bí tích, thì hãy luôn giữ mình trong sạch để xứng đáng là nơi thánh cho Thiên Chúa ngự, và xứng đáng đến tham dự cử hành các mầu nhiệm thánh trong đạo.
Phải cộng tác với Chúa. Để có được những thiện hảo đời này hẳn nhiên không thể thiếu sự cố gắng nỗ lực. Cũng vậy để có hạnh phúc vĩnh cửu thì sự nỗ lực hoàn thiện bằng đời sống đạo đức càng phải trổi vượt hơn gấp bội. Thật thế, Thiên Chúa chuẩn bị cho ta ơn cứu độ, dọn sẵn cho ta Nước trời, nhưng Thiên Chúa muốn con người cộng tác để đạt cùng đích ấy, như thánh Augustinô nói: “Thiên Chúa dựng nên ta Ngài không cần ta, nhưng để cứu chuộc ta Ngài cần ta cộng tác”.
Dĩ nhiên để đạt tới ơn cứu độ và hưởng Nước trời không phải chỉ do sức riêng chúng ta tự nỗ lực, nhưng cần đến sự trợ giúp của ơn Chúa (khác với tự thân nỗ lực giải thoát trong Phật giáo). Việc đi qua cửa hẹp chính là sự hy sinh mỗi ngày, vừa dành thời gian cho Chúa để được trợ lực, vừa thực hành sống đạo đức và bác ái giữa đời.
Cầu nguyện:
Lạy Chúa Giêsu,
Chúa luôn sống hạnh phúc viên mãn vì Chúa hoàn toàn sống cho Chúa Cha và cho chúng con. Chúa Cha cũng hạnh phúc viên mãn vì hoàn toàn trao ban chính mình cho Chúa và cho chúng con. Chúa cho con hiểu rằng hạnh phúc hệ tại cuộc sống quên mình và biết sống vì người khác.
Lạy Chúa, ai trong chúng con cũng muốn coi mình là trung tâm, ai cũng muốn sống cho mình, ai cũng muốn người khác hy sinh cho mình, mà chẳng bao giờ muốn sống cho người khác và hy sinh cho người khác. Chính vì thế nhân loại chẳng bao giờ gặp được hạnh phúc đích thực và lâu bền.
Chúa dạy con phải biết làm cho người khác điều mà con muốn họ làm cho con. Xin Chúa giúp con đi bước trước. Xin Chúa dạy con biết yêu mến và an ủi người khác hơn là mong được họ yêu mến và an ủi, biết giúp đỡ quan tâm và tế nhị với họ hơn là được họ giúp đỡ, quan tâm. Con mong được người khác tha thứ cảm thông, thì xin Chúa giúp con biết quảng đại tha thứ và cảm thông trước. Và sau đó Chúa sẽ cho con nhận lại tất cả.
Lạy Chúa, hạnh phúc của con là làm sao cho người khác được hạnh phúc. Con sẽ chẳng bao giờ hạnh phúc khi chỉ biết chờ đợi người khác hầu hạ khen tụng con, nhưng trái lại hạnh phúc sẽ bắt đầu khi con biết sống cho người khác. Điều này ngược với tính ích kỷ của con. Xin Chúa giúp con biết hy sinh đi vào cửa hẹp và con đường chật như chính Chúa đã dạy và làm gương cho con. Amen.