Ngày 24-03-2024, Chúa Nhật Lễ Lá – Năm B (Khai mạc Tuần Thánh) Mc 14,1 – 15,47

 

Ngày 24-03-2024, Chúa Nhật Lễ Lá - Năm B (Khai mạc Tuần Thánh) Mc 14,1 – 15,47

✠ Cuộc Thương Khó của Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mác-cô. Dấu ký hiệu viết tắt :

✠ : Đức Giê-su nk : người kể m : một người dc : dân chúng Cuộc Thương Khó của Đức Giê-su Ki-tô, Chúa chúng ta.

nk Hai ngày trước lễ Vượt Qua và lễ Bánh Không Men, các thượng tế và kinh sư bày mưu tính kế bắt Đức Giê-su để giết Người;  vì họ nói: “Đừng làm vào chính ngày lễ, kẻo dân chúng náo động.”

nk Lúc đó, Đức Giê-su đang ở làng Bê-ta-ni-a, tại nhà ông Si-môn Cùi. Giữa lúc Người dùng bữa, có một người phụ nữ đến, mang theo một bình bạch ngọc đựng dầu thơm cam tùng nguyên chất thứ đắt tiền. Cô đập ra, đổ dầu thơm trên đầu Người. Có vài người lấy làm bực tức, nói với nhau:

nk “Phí dầu thơm như thế để làm gì? Dầu đó có thể đem bán lấy trên ba trăm quan tiền mà bố thí cho người nghèo.” nk Rồi họ gắt gỏng với cô. 6 Nhưng Đức Giê-su bảo họ:

✠ “Cứ để cho cô làm. Sao lại muốn gây chuyện? Cô ấy vừa làm cho tôi một việc nghĩa. Người nghèo thì lúc nào các ông chẳng có bên cạnh mình, các ông muốn làm phúc cho họ bao giờ mà chẳng được! Còn tôi, các ông chẳng có mãi đâu! Điều gì làm được thì cô đã làm: cô đã lấy dầu thơm ướp xác tôi, để chuẩn bị ngày mai táng. Tôi bảo thật các ông: Hễ Tin Mừng được loan báo đến đâu trong khắp thiên hạ, thì nơi đó việc cô vừa làm cũng sẽ được kể lại để nhớ tới cô.”

nk Giu-đa Ít-ca-ri-ốt, một người trong Nhóm Mười Hai, đi gặp các thượng tế để nộp Người cho họ. Nghe hắn nói, họ rất mừng và hứa cho tiền. Giu-đa liền tìm cách nộp Người sao cho tiện.

nk Ngày thứ nhất trong tuần Bánh Không Men, là ngày sát tế chiên Vượt Qua, các môn đệ thưa với Đức Giê-su: nk “Thầy muốn chúng con đi dọn cho Thầy ăn lễ Vượt Qua ở đâu?”

nk Người sai hai môn đệ đi, và dặn họ:

✠ “Các anh đi vào thành, và sẽ có một người mang vò nước đón gặp các anh. Cứ đi theo người đó. Người đó vào nhà nào, các anh hãy thưa với chủ nhà: Thầy nhắn: ‘Thầy sẽ ăn lễ Vượt Qua với các môn đệ ở phòng nào?’ Và ông ấy sẽ chỉ cho các anh một phòng rộng rãi trên lầu, đã được chuẩn bị sẵn sàng: và ở đó, các anh hãy dọn tiệc cho chúng ta.”

nk Hai môn đệ ra đi. Vào đến thành, các ông thấy mọi sự y như Người đã nói. Và các ông dọn tiệc Vượt Qua.

nk Chiều đến, Đức Giê-su và Nhóm Mười Hai cùng tới. Đang khi dùng bữa, Người nói:

✠ “Thầy bảo thật anh em, có người trong anh em sẽ nộp Thầy, mà lại là người đang cùng ăn với Thầy.”

nk Các môn đệ đâm ra buồn rầu, và lần lượt hỏi Người:

“Chẳng lẽ con sao?”

nk Người đáp:

✠ “Chính là một trong Nhóm Mười Hai đây, mà là người chấm chung một đĩa với Thầy. Đã hẳn, Con Người ra đi theo như lời đã chép về Người. Nhưng khốn cho kẻ nào nộp Con Người: thà kẻ đó đừng sinh ra thì hơn!”

nk Cũng đang bữa ăn, Đức Giê-su cầm lấy bánh, dâng lời chúc tụng, rồi bẻ ra, trao cho các ông và nói:

✠ “Anh em hãy cầm lấy, đây là mình Thầy.”

nk Và Người cầm chén rượu, dâng lời tạ ơn, rồi trao cho các ông, và tất cả đều uống chén này. Người bảo các ông:

✠ “Đây là máu Thầy, máu Giao Ước, đổ ra vì muôn người. Thầy bảo thật anh em: chẳng bao giờ Thầy còn uống sản phẩm của cây nho nữa, cho đến ngày Thầy uống thứ rượu mới trong Nước Thiên Chúa.”

nk Hát thánh vịnh xong, Đức Giê-su và các môn đệ ra núi Ô-liu. Đức Giê-su nói với các ông:

✠ “Tất cả anh em sẽ vấp ngã, vì Kinh Thánh đã chép: Ta sẽ đánh người chăn chiên, và chiên sẽ tan tác. Nhưng sau khi trỗi dậy, Thầy sẽ đến Ga-li-lê trước anh em.”

nk Ông Phê-rô liền thưa: nk “Dầu tất cả có vấp ngã đi nữa, thì con cũng nhất định là không.”

nk Đức Giê-su nói với ông:

✠ “Thầy bảo thật anh: hôm nay, nội đêm nay, gà chưa kịp gáy hai lần, thì chính anh, anh đã chối Thầy đến ba lần.”

nk Nhưng ông Phê-rô lại nói quả quyết hơn:

nk “Dầu có phải chết với Thầy, con cũng không chối Thầy.”

nk Tất cả các môn đệ cũng đều nói như vậy.

nk Sau đó, Đức Giê-su và các môn đệ đến một thửa đất gọi là Ghết-sê-ma-ni. Người nói với các ông:

✠ “Anh em ngồi lại đây, trong khi Thầy cầu nguyện.”

nk Rồi Người đem các ông Phê-rô, Gia-cô-bê và Gio-an đi theo. Người bắt đầu cảm thấy hãi hùng xao xuyến. Người nói với các ông:

✠ “Tâm hồn Thầy buồn đến chết được. Anh em ở lại đây mà canh thức.”

nk Người đi xa hơn một chút, sấp mình xuống đất mà cầu xin cho mình khỏi phải qua giờ ấy, nếu có thể được.

Người nói:

✠ “Áp-ba, Cha ơi, Cha làm được mọi sự, xin cất chén này xa con. Nhưng xin đừng làm điều con muốn, mà làm điều Cha muốn.”

nk Rồi Người trở lại, thấy các môn đệ đang ngủ, liền nói với ông Phê-rô:

✠ “Si-môn, anh ngủ à? Anh không thức nổi một giờ sao? Anh em hãy canh thức và cầu nguyện kẻo sa chước cám dỗ. Vì tinh thần thì hăng hái, nhưng thể xác lại yếu đuối.”

nk Người lại đi cầu nguyện, kêu xin như lần trước. Rồi Người trở lại, thấy các môn đệ vẫn ngủ, vì mắt họ nặng trĩu. Các ông chẳng biết trả lời làm sao với Người. Lần thứ ba, Người trở lại và bảo các ông:

✠ “Lúc này mà còn ngủ, còn nghỉ sao? Thôi, đủ rồi. Giờ đã điểm. Này Con Người bị nộp vào tay phường tội lỗi. Đứng dậy, ta đi nào! Kìa kẻ nộp Thầy đã tới!”

nk Ngay lúc đó, khi Người còn đang nói, thì Giu-đa, một người trong Nhóm Mười Hai, xuất hiện. Cùng đi với hắn, có một đám đông mang gươm giáo gậy gộc. Họ được các thượng tế, kinh sư và kỳ mục sai đến. Kẻ nộp Đức Giê-su đã cho họ một ám hiệu, hắn dặn rằng:

nk “Tôi hôn ai thì chính là người đó. Các anh bắt lấy và điệu đi cho cẩn thận.”

nk Vừa tới, Giu-đa tiến lại gần Người và nói: nk “Thưa Thầy!”, nk rồi hôn Người. Họ liền tra tay bắt Người. Nhưng một trong những kẻ đang có mặt tại đó tuốt gươm ra, chém phải tên đầy tớ của thượng tế, làm nó đứt tai.

nk Đức Giê-su nói với họ:

✠ “Tôi là một tên cướp sao mà các ông đem gươm giáo gậy gộc đến bắt? Ngày ngày, tôi vẫn ở giữa các ông, vẫn giảng dạy ở Đền Thờ, mà các ông không bắt.

nk Bấy giờ các môn đệ bỏ Người mà chạy trốn hết. Trong khi đó có một cậu thanh niên đi theo Người, mình khoác vỏn vẹn một tấm vải gai. Họ túm lấy anh. Anh liền trút tấm vải lại, bỏ chạy trần truồng.

nk Họ điệu Đức Giê-su đến vị thượng tế. Các thượng tế, kỳ mục và kinh sư tề tựu đông đủ. Ông Phê-rô theo Người xa xa, vào tận bên trong dinh thượng tế, và ngồi sưởi bên đống lửa với đám thuộc hạ.

nk Bấy giờ các thượng tế và toàn thể Thượng Hội Đồng tìm lời chứng buộc tội Đức Giê-su để lên án tử hình, nhưng họ tìm không ra, vì tuy có nhiều kẻ đưa chứng gian tố cáo Người, nhưng các chứng ấy lại không ăn khớp với nhau. Có vài kẻ đứng lên cáo gian Người rằng:

nk “Chúng tôi có nghe ông ấy nói: Tôi sẽ phá Đền Thờ này do tay người phàm xây dựng, và nội ba ngày, tôi sẽ xây một Đền Thờ khác, không phải do tay người phàm!”

nk Nhưng ngay về điểm này, chứng của họ cũng không ăn khớp với nhau.

nk Bấy giờ vị thượng tế đứng lên giữa hội đồng hỏi Đức Giê-su: nk “Ông không nói lại được một lời sao? Mấy người này tố cáo ông gì đó?”

nk Nhưng Đức Giê-su vẫn làm thinh, không đáp một tiếng. Vị thượng tế lại hỏi Người:

nk “Ông có phải là Đấng Ki-tô, Con của Đấng Đáng Chúc Tụng không?”

nk Đức Giê-su trả lời :

✠ “Phải, chính thế. Rồi các ông sẽ thấy Con Người ngự bên hữu Đấng Toàn Năng và ngự giá mây trời mà đến.”

nk Vị thượng tế liền xé áo mình ra và nói: nk “Chúng ta cần gì nhân chứng nữa?

Quý vị vừa nghe hắn nói phạm đến Thiên Chúa, quý vị nghĩ sao?” nk Tất cả đều kết án Người đáng chết.

nk Thế là một số bắt đầu khạc nhổ vào Người, bịt mặt Người lại, vừa đánh đấm Người vừa nói:

nk “Hãy nói tiên tri đi!”

nk Và đám thuộc hạ tát Người túi bụi.

nk Ông Phê-rô đang ở dưới sân, có một người tớ gái của thượng tế đi tới; thấy ông ngồi sưởi, cô ta nhìn ông chòng chọc mà nói: nk “Cả bác nữa, bác cũng đã ở với cái ông người Na-da-rét, ông Giê-su đó chứ gì!”

nk Ông liền chối:

nk “Tôi chẳng biết, chẳng hiểu cô muốn nói gì!”

nk Rồi ông bỏ đi ra phía tiền sảnh. Bấy giờ có tiếng gà gáy. Người tớ gái thấy ông, lại bắt đầu nói với những người đứng đó: nk “Bác này cũng thuộc bọn chúng đấy.”

nk Nhưng ông Phê-rô lại chối. Một lát sau, những người đứng đó lại nói với ông:

nk “Đúng là bác thuộc bọn chúng, vì bác cũng là người Ga-li-lê!”

nk Nhưng ông Phê-rô liền thốt lên những lời độc địa và thề rằng:

nk “Tôi thề là không có biết người các ông nói đó!”

nk Ngay lúc đó, gà gáy lần thứ hai. Ông Phê-rô sực nhớ điều Đức Giê-su đã nói với mình: “Gà chưa kịp gáy hai lần, thì anh đã chối Thầy đến ba lần.” Thế là ông oà lên khóc.

nk Vừa tảng sáng, các thượng tế đã họp bàn với các kỳ mục và kinh sư, tức là toàn thể Thượng Hội Đồng. Sau đó, họ trói Đức Giê-su lại và giải đi nộp cho ông Phi-la-tô.

nk Ông Phi-la-tô hỏi Người: nk “Ông là vua dân Do-thái sao?” nk Người trả lời:

✠“Đúng như ngài nói đó.”

nk Các thượng tế tố cáo Người nhiều tội, nên ông Phi-la-tô lại hỏi Người:

nk “Ông không trả lời gì sao? Nghe kìa, họ tố cáo ông biết bao nhiêu tội!”

nk Nhưng Đức Giê-su không trả lời gì nữa, khiến ông Phi-la-tô phải ngạc nhiên.

nk Vào mỗi dịp lễ lớn, ông thường phóng thích cho dân một người tù, tuỳ ý họ xin. Khi ấy có một người tên là Ba-ra-ba, đang bị giam với những tên phiến loạn đã giết người trong một vụ nổi dậy. Đám đông kéo nhau lên yêu cầu tổng trấn ban ân xá như thường lệ. Đáp lời họ yêu cầu, ông Phi-la-tô hỏi:

nk “Các ông có muốn ta phóng thích vua dân Do-thái cho các ông không?”

nk Bởi ông thừa biết chỉ vì ghen tỵ mà các thượng tế nộp Người. Nhưng các thượng tế sách động đám đông đòi ông Phi-la-tô phóng thích tên Ba-ra-ba thì hơn. Ông Phi-la-tô lại hỏi:

nk “Vậy ta phải xử thế nào với người mà các ông gọi là vua dân Do-thái?”

nk Họ la lên: nk “Đóng đinh nó vào thập giá!”

nk Ông Phi-la-tô lại hỏi: nk “Nhưng ông ấy đã làm điều gì gian ác?”

nk Họ càng la to :

nk “Đóng đinh nó vào thập giá!”

Vì muốn chiều lòng đám đông, ông Phi-la-tô phóng thích tên Ba-ra-ba, truyền đánh đòn Đức Giê-su, rồi trao Người cho họ đóng đinh vào thập giá.

nk Lính điệu Đức Giê-su vào bên trong công trường, tức là dinh tổng trấn, và tập trung cả cơ đội lại.

Chúng khoác cho Người một tấm áo điều, và kết một vòng gai làm vương miện đặt lên đầu Người.

Rồi chúng bái chào Người: nk “Vạn tuế đức vua dân Do-thái!”

nk Chúng lấy cây sậy đập lên đầu Người, khạc nhổ vào Người, và quỳ gối bái lạy. Chế giễu chán, chúng lột áo điều ra, và cho Người mặc áo lại như trước. Sau đó, chúng dẫn Người đi để đóng đinh vào thập giá.

nk Lúc ấy, có một người từ miền quê lên, đi ngang qua đó, tên là Si-môn, gốc Ky-rê-nê. Ông là thân phụ hai ông A-lê-xan-đê và Ru-phô. Chúng bắt ông vác thập giá đỡ Đức Giê-su. Chúng đưa Người lên một nơi gọi là Gôn-gô-tha, nghĩa là Đồi Sọ.

nk Chúng trao rượu pha mộc dược cho Người, nhưng Người không uống. Chúng đóng đinh Người vào thập giá, rồi đem áo Người ra bắt thăm mà chia nhau, xem ai được cái gì. Lúc chúng đóng đinh Người là giờ thứ ba. Bản án xử tội Người viết rằng: “Vua người Do-thái”. Bên cạnh Người, chúng còn đóng đinh hai tên cướp, một đứa bên phải, một đứa bên trái. [Thế là ứng nghiệm lời Kinh Thánh: Người bị liệt vào hạng những tên phạm pháp.]

nk Kẻ qua người lại đều nhục mạ Người, vừa lắc đầu vừa nói: nk “Ê, mi là kẻ phá Đền Thờ, và nội trong ba ngày xây lại được, có giỏi thì xuống khỏi thập giá mà cứu mình đi!”

nk Các thượng tế và kinh sư cũng chế giễu Người như vậy, họ nói với nhau:

nk “Hắn cứu được thiên hạ, mà chẳng cứu nổi mình. Ông Ki-tô vua Ít-ra-en, cứ xuống khỏi thập giá ngay bây giờ đi, để chúng ta thấy và tin.”

nk Cả những tên cùng chịu đóng đinh với Người cũng nhục mạ Người.

nk Vào giờ thứ sáu, bóng tối bao phủ khắp mặt đất mãi đến giờ thứ chín. Vào giờ thứ chín, Đức Giê-su kêu lớn tiếng:

✠ “Ê-lô-i, Ê-lô-i, la-ma xa-bác-tha-ni!” nk Nghĩa là:

✠ “Lạy Thiên Chúa, Thiên Chúa của con, sao Ngài bỏ rơi con?”

nk Nghe vậy, một vài người đứng đó liền nói:

nk “Kìa hắn kêu cứu ông Ê-li-a.” 36 nk Rồi có kẻ chạy đi lấy một miếng bọt biển, thấm đầy giấm, cắm vào một cây sậy, đưa lên cho Người uống mà nói: nk “Để xem ông Ê-li-a có đến đem hắn xuống không.”

nk Đức Giê-su lại kêu lên một tiếng lớn, rồi tắt thở. (quỳ gối thinh lặng trong giây lát)

nk Bức màn trướng trong Đền Thờ bỗng xé ra làm hai từ trên xuống dưới. Viên đại đội trưởng đứng đối diện với Đức Giê-su, thấy Người tắt thở như vậy liền nói: nk “Quả thật, người này là Con Thiên Chúa.”

nk Nhưng cũng có mấy phụ nữ đứng xa xa mà nhìn, trong đó có bà Ma-ri-a Mác-đa-la, bà Ma-ri-a mẹ các ông Gia-cô-bê Thứ và Giô-xết, cùng bà Sa-lô-mê. Các bà này đã đi theo và giúp đỡ Đức Giê-su khi Người còn ở Ga-li-lê. Lại có nhiều bà khác đã cùng với Người lên Giê-ru-sa-lem, cũng có mặt tại đó.

nk Chiều đến, vì hôm ấy là ngày áp lễ, tức là hôm trước ngày sa-bát, nên ông Giô-xếp tới. Ông là người thành A-ri-ma-thê, thành viên có thế giá của hội đồng, và cũng là người vẫn mong đợi Triều Đại của Thiên Chúa. Ông đã mạnh dạn đến gặp tổng trấn Phi-la-tô để xin thi hài Đức Giê-su. Nghe nói Người đã chết, ông Phi-la-tô lấy làm ngạc nhiên, và cho đòi viên đại đội trưởng đến, hỏi xem Người đã chết lâu chưa. Sau khi nghe viên sĩ quan cho biết sự việc, tổng trấn đã cho ông Giô-xếp lãnh lấy thi hài. Ông này mua một tấm vải gai, hạ xác Đức Giê-su xuống, lấy tấm vải ấy liệm Người lại, đem đặt vào ngôi mộ đã đục sẵn trong núi đá, rồi lăn tảng đá lấp cửa mộ.  Còn bà Ma-ri-a Mác-đa-la và bà Ma-ri-a mẹ ông Giô-xết, thì để ý nhìn xem chỗ họ mai táng Người.

Gợi ý suy niệm

Lễ lá có một khởi đầu vui nhưng lại có một kết cục buồn. Khởi đầu Chúa Giêsu long trọng vào thành Giêrusalem. Kết cục Chúa Giêsu chịu kết án, chịu khổ hình và chết trên Thập giá. Con đường vào thành thánh Giêrusalem của Người là con đường vinh quang vương giả. Còn con đường lên Núi Sọ lại là con đường của kẻ tội đồ.

Đám rước ngày lễ Lá hôm nay mời gọi chúng ta cùng tiến bước theo Chúa.

Tiến bước theo Chúa để hiểu rằng hành trình theo Chúa không kết thúc tại cổng thành Giêrusalem với đám đông người ngưỡng mộ, với cành lá và quần áo trải thảm đường đi, nhưng kết thúc trên nuí Sọ với những lời nhục mạ ê chề, với cây Thập giá cùng với hai tội nhân đồng hành. Chúa Giêsu đã không xưng vương trước đám đông cuồng nhiệt nghinh đón, nhưng lại xưng vương trước mặt Philatô, khi tay đã bị trói, khi thân thể đã tan nát không còn hình tượng con người, khi đã mất hết uy tín, và phải đứng trước vành móng ngựa như một phạm nhân. Và danh hiệu làm Vua chỉ được chính thức ghi bằng chữ viết khi Người bị treo trên Thập Giá: “Giêsu Nagiareth, Của dân DoThái”.

Hành trình của Chúa là một hành trình gian khổ. Đích điểm chỉ đạt tới sau khi đã từ bỏ tất cả, không phải chỉ nhà cửa, y phục mà cả những người thân, cả thành công, cả danh dự và cả mạng sống.

Tiến bước theo Chúa để chứng kiến sự thay đổi nhanh chóng cuả lòng dạ con người. Cũng đám đông ấy, hôm trước vừa vung tay vung chân hoan hô Chúa, ngay hôm sau đã vội vung tay vung chân kết án Chúa.

Cũng đám đông ấy hôm trước vừa reo hò chúc tụng Chúa, ngay hôm sau cũng vẫn reo hò nhưng là để buộc tội Chúa. Cũng đám đông ấy hôm trước vừa chen lấn nhau để nghênh đón Chúa, ngay hôm sau đã xúm lại với nhau để hành hạ Chúa. Cũng đám đông ấy hôm trước vừa cởi áo, chặt cành lá lót đường để Chúa đi qua, ngay hôm sau đã lột áo Chúa, chặt cành gai cuốn lại đặt lên đầu Chúa.

Tiến bước theo Chúa còn là để dứt khoát lựa chọn cho mình một con đường. Đường vào Giêrusalem chỉ có một và rộng thênh thang. Mọi người đều có thể tụ tập và cùng chung lối bước. Nhưng đường lên Núi Sọ chật hẹp và chia ra muôn ngả. Mỗi người có thể chọn cho minh một con đường để đi.

Đường vào Giêrusalem đông vui và phấn khởi vì mọi người ca hát tưng bừng. Nhưng đường lên Núi Sọ thật buồn thảm, chỉ có tiếng roi vọt, tiếng than khóc và tiếng chửi rủa. Đường vào Giêrusalem mọi người đều theo Chúa, mọi người đều là môn đệ Chúa. Nhưng đường lên Núi Sọ chỉ còn ít người theo Chúa. Có những người đã phản bội. Có những người đã trốn chạy. Có những người đã chối bỏ Thầy. Đường vào Giêrusalem có con lừa chở Chúa. Nhưng đường lên Núi Sọ, Chúa phải vác Thánh Giá. Đi theo Chúa trên đường vào Giêrusalem thì dễ dàng và vui vẻ. Nhưng theo Chúa trên con đường Núi Sọ mới thật chông gai. Nếu tôi có mặt ở đó, tôi sẽ dễ dàng hòa nhập vào đoàn người cầm cành lá đi rước Chúa. Nhưng khi Chúa đi lên Núi Sọ, tôi sẽ rẽ sang đường nào? Tôi sẽ rẽ sang con đường phản bội Chúa như Giuđa? Tôi sẽ rẽ sang con đường chối Chúa như Phêrô?

Tôi sẽ rẽ sang những con đường hẻm in dấu chân trốn chạy của các môn đệ? Tôi sẽ phụ họa với đám đông kết án Chúa? Hay tôi cũng theo quân lính đánh đập Chúa? Trước sau gì tôi cũng phải lựa chọn một con đường.

Cầu nguyện:

Lạy Cha, xin ban cho con điều khó hơn cả, đó là ơn nhận ra Thánh giá của Con Cha trong mọi nỗi khổ đau của đời con, và ơn bước theo Con Cha trên đường Thánh giá, bao lâu tùy ý Cha định liệu. Nhờ Cha, ước gì đau khổ của con nói lên lòng tin của con vào những lời hứa của Cha, lòng cậy của con vào tình yêu trung tín của Cha, và lòng mến mà con dành cho Cha.

Lạy Cha, xin cho con yêu Cha hơn yêu bản thân, và yêu Cha chỉ vì Cha, chứ không mong phần thưởng. Ước gì Thánh giá trở nên mẫu gương cho con, là ánh sáng cho cho con trong đêm tăm tối, nhờ đó con không còn coi khổ đau như một tai họa hay một điều vô lý, nhưng như một dấu chỉ cho thấy con đang thuộc về Cha mãi mãi. Amen.