Bộ giáo dân, gia đình và sự sống vừa công bố một tài liệu giúp các giáo phận trong việc chuẩn bị hôn nhân cũng như việc mục vụ gia đình.
Tài liệu là một cuốn sách nhỏ dài 97 trang, với lời tựa của Đức Thánh cha Phanxicô và nhắm tới các giám mục, linh mục, các cặp hôn nhân và những người làm việc trong lãnh vực mục vụ hôn nhân và gia đình. Hiện nay tài liệu chỉ mới có bằng tiếng Ý nhưng đang được dịch ra các thứ tiếng khác.
Lời tựa của Đức Thánh cha
Trong lời tựa, Đức Thánh cha nhấn định rằng việc chuẩn bị bí tích hôn phối là một vấn đề công bằng trong Giáo hội Công giáo, và nhấn mạnh trách nhiệm đồng hành những cặp đính hôn, để họ không bị nguy cơ chia lìa nhau và không bao giờ mất niềm tin nơi tình yêu. Đức Thánh cha gọi tập tài liệu này là “một món quà và cũng là một công tác”, đồng thời nói rằng những chỉ dẫn trong tài liệu phải được thích ứng với các nền văn hóa và những tình trạng đặc thù, chứ không nên coi đây là ‘những công thức thần trú’.
Đức Thánh cha nêu nhận xét: Giáo hội vẫn dành nhiều năm để chuẩn bị những ứng sinh tiến vào chức linh mục và đời sống tu trì, thế mà việc chuẩn bị hôn phối nhiều khi chỉ kéo dài vài tuần lễ. “Vì thế, nghĩa vụ công bằng của Mẹ Giáo hội là phải dành thời giờ và năng lực để chuẩn bị những người Chúa gọi đi vào một sứ mạng lớn như gia đình. Giáo hội trong mọi thời đại, được kêu gọi tái loan báo, đặc biệt cho người trẻ, vẻ đẹp và ân sủng dồi dào chứa đựng trong bí tích hôn phối và trong đời sống gia đình nảy sinh từ đó. Đức Thánh cha không quên nhắc nhở rằng hôn nhân là bậc sống của đa số các tín hữu Công giáo và thường các cặp hôn phối là những cột trụ của đời sống giáo xứ, các nhóm Công giáo thiện nguyện, các phong trào và hiệp hội của Giáo hội.
Cũng trong lời tựa, Đức Thánh cha nhắc đến một mối quan tâm, theo đó nếu việc chuẩn bị hôn nhân hời hợt, thì đôi vợ chồng có nguy cơ kết hôn bất thành hoặc có một nền tảng quá mong manh không thể chống lại những cuộc khủng hoảng không thể tránh được. Những thất bại ấy mang lại đau khổ lớn và để lại những vết thương sâu đậm nơi những người liên hệ. Họ trở thành người thất vọng, cay đắng và trong nhiều trường hợp rất đau thương, họ không còn tin nơi tiếng gọi yêu thương được Thiên Chúa ghi khắc nơi tâm khảm con người.
Đức Thánh cha hy vọng chẳng bao lâu sau khi tài liệu này được công bố, một văn kiện khác sẽ được xuất bản dành cho những người nam nữ đã chịu cảnh hôn nhân tan vỡ và đang sống trong một quan hệ mới hoặc đã tái hôn. Ngài khẳng định rằng Giáo hội muốn đồng hành với những cặp ấy để họ không cảm thấy bị bỏ rơi, nhưng họ có thể được đón tiếp trong những môi trường huynh đệ, giúp phân định và tham gia vào đời sống cộng đoàn.
Nội dung tài liệu
Tài liệu của Bộ giáo dân, gia đình và sự sống trình bày ba giai đoạn: chuẩn bị hôn phối, cử hành lễ cưới và sự đồng hành trong những năm đầu tiên của đời sống gia đình. Tài liệu này muốn đáp ứng chỉ dẫn của Đức Thánh cha Phanxicô về “sự cần thiết phải có một tiến trình ‘dự tòng mới’ bao trùm tất cả các giai đoạn trong hành trình bí tích, đó là chuẩn bị hôn phối, kết hôn và những năm sau khi cưới, để ý đến những khủng hoảng có thể xảy ra và thời kỳ chán nản của các đôi vợ chồng.
Có hai khía cạnh mới của Tài liệu, như Bộ gia đình nhắc đến: “trước hết là một cái nhìn về tương lai gia đình, với một tiến trình chuẩn bị rất xa cho ơn gọi sống đời gia đình. Việc chuẩn bị này bắt đầu với các trẻ em, thiếu niên và người trẻ, cũng như thiết lập một thừa tác vụ phổ biến cho trẻ em và người trẻ về ơn gọi hôn nhân và gia đình.
Theo Bộ gia đình, việc chuẩn bị ngắn ngủi trước khi lãnh nhận bí tích hôn phối ngày nay không đủ nữa, vì thế Giáo hội kêu gọi thực sự chăm sóc cho những người Chúa gọi đi vào đời sống hôn nhân và gia đình. Về điểm này, Bộ cũng kêu gọi các linh mục đồng hành trong tiến trình chuẩn bị xa.
(Kai 15-6-2022)
G. Trần Đức Anh, O.P. | RVA