Nửa Ngày Công, Một Cái Bánh Và Hai Phút
Năm tôi học lớp ba, gần tết, một gia đình trong xóm thuê người cắt kiệu. Từ già đến trẻ ùn ùn kéo nhau đi làm vui như trẩy hội, thấy thế, tôi cũng hí hửng lấy cái kéo mới tinh của mẹ và lao theo.
Có lẽ bạn nghĩ cắt kiệu rất đơn giản phải không? Nhưng sự thật thì không hẳn thế! Bạn phải làm rất nhiều công đoạn để biến một củ kiệu đầy bùn đất, rễ dài ngoằn trở nên sạch bóng. Đầu tiên là phải cắt bỏ rễ ở hai đầu kiệu, tước vỏ, sau đó rửa kiệu qua nhiều nước cho củ kiệu lộ ra lớp áo trắng bóng. Điều quan trọng nhất là bạn không được cắt rễ quá sát vào đầu kiệu vì sẽ làm hao hụt sản phẩm. Nếu lỡ cắt quá tay và bị chủ phát hiện, bạn sẽ được nghe “hát một bản dài” rát cả tai.
Tiền công được trả bằng số ký kiệu đã được làm sạch. Tôi không còn nhớ rõ lắm là họ trả bao nhiêu một ký, chỉ biết sau hơn 6 tiếng hì hụi cắt, lột vỏ, rửa sạch cả rổ kiệu, tôi được trả 2.000 đồng. Tôi sung sướng, hí hửng cầm 2.000 đồng đi mua một cái bánh và nhâm nhi thưởng thức hết sức chậm rãi trong vòng… hai phút.
Đó cũng là đồng tiền đầu tiên tôi kiếm được trong đời. Nhưng đổi lại, đôi tay tôi tê rát, lòng bàn tay đỏ tấy, hằn vết cán của cây kéo bằng sắt nặng trịch. Da ở các đầu ngón tay như chỉ chực nứt ra do nhúng trong nước quá lâu. Chân tôi đau buốt do phải ngồi bó gối trong một phạm vi cực kỳ khiêm tốn, lưng thì đau ê ẩm…
Tối hôm đó, ba mẹ phát hiện bàn tay tôi bị sưng, gặng hỏi một lúc thì tôi khai sạch những việc làm hồi sáng (kể cả việc dám lôi cây kéo mới tinh của mẹ đi cắt kiệu). Tôi chuẩn bị tinh thần “ăn” một trận đòn, nhưng ngược lại, ba mẹ động viên tôi khi tự kiếm được đồng tiền đầu tiên trong đời. Ba nói với tôi về giá trị đồng tiền, giá trị sức lao động, và cũng không quên mắng yêu tôi: “Việc dùng nửa ngày công cực khổ lăn lộn với đám kiệu để đổi lấy một cái bánh ăn trong hai phút là không nên đâu con nhé!”.
Cũng từ lúc đó, tôi ý thức hơn trong việc chi tiêu những đồng tiền do ba mẹ cực khổ kiếm được. Bây giờ, khi kiếm được tiền, tôi luôn nhớ lại câu chuyện dùng nửa ngày công để đổi lấy một cái bánh của mình mà biết trân trọng hơn từng đồng tiền của bản thân cũng như của ba mẹ.
quỳnh như