HOME

CHÚA NHẬT XXVI THƯỜNG NIÊN B
Ds 11, 25-29 / Gc 5, 1-6 / Mc 9, 38-43.45.47-48

Tin mừng hôm nay thuật lại cuộc trao đổi giữa Chúa Giêsu và thánh Gioan. Ðức Giêsu đã nói đến những đòi hỏi quyết liệt của lề luật, tuy “Giới răn Chúa chánh trực, làm hoan lạc tâm can” (Tv 18,9a). Ðức Giêsu đòi hỏi phải thực thi lề luật tối đa, thậm chí để được chông chính đòi buộc phải thực thi lề luật Thiên Chúa đến độ phải hy sinh. Tuy nhiên, không nên hiểu những lời Ðức Giêsu nói ở đây theo nghĩa đen, mà chỉ có nghĩa là tính quyết liệt của lề luật Thiên Chúa.

Lề luật chính là ý Thiên Chúa ngay lúc này và tại đây. Khi thực thi lề luật chính là thực thi thánh ý Thiên Chúa. Lề luật căn bản của Kitô giáo chính là mến Chúa yêu người, luật bác ái. Bài Tin mừng hôm nay nêu lên ba tình huống cụ thể của lề luật :

- Ðừng ngăn cản bất cứ một việc thiện hảo nào.
- Ðừng nên cớ vấp phạm cho bất cứ ai.
- Hãy làm việc thiện, dù có phải chấp nhận thiệt thòi.

Việc thiện hảo nhằm xây dựng cuộc sống tốt đẹp hơn, cho con người được hạnh phúc hơn. Bất cứ việc thiện hảo nào cũng đều đáng trân trọng, dù chúng được thực hiện bởi những người không cùng chính kiến, tôn giáo, quan điểm… Phải chăng chúng ta đang cổ võ và thực hiện những việc thiện hảo, tức là đang thực hiện thánh ý Thiên Chúa.

Cớ vấp phạm sẽ gây ra điều không thiện hảo, nhất là cớ vấp phạm cho những kẻ “bé mọn có lòng tin Thầy”. Ðức ái đòi buộc chúng ta không được nên cớ vấp phạm cho bất cứ ai. Phải chăng chúng ta đang “mến Chúa yêu người” như Chúa dạy ?

Thiên Chúa đặt trước mặt chúng ta hai con đường : con đường rộng và con đường hẹp. Bước lên đường hẹp sẽ gặp những khó khăn, nhưng cuối đường là chính sự sống, tức là Ðức Giêsu. Sự chọn lựa quyết liệt đôi khi đành phải chấp nhận thiệt thòi. Ðức Giêsu đòi hỏi một luân lý tuyệt đối. Người kêu gọi chúng ta “trở nên thánh thiện như Cha trên trời là Ðấng Thánh”. Ðòi hỏi này mang tính tích cực. Phải chăng chúng ta đang bước lên đường hẹp, dám chấp nhận thiệt thòi để Thiên Chúa được tôn vinh và cuộc sống được hạnh phúc hơn ?

Lạy Chúa,
Giới răn Chúa chánh trực, làm hoan lạc tâm can,
mệnh lệnh Chúa trong ngời, sáng soi con mắt.
Xin cho chúng con biết thực thi giới răn Chúa,
để chính đời sống chúng con
và mọi người được hoan lạc.

Anh chị em có thích nhận được điện thoại do một người cao cấp hay một nhà kinh doanh lớn trong nước gọi không? Hay thích được một nhóm luật sư danh tiếng đến gõ cửa nhà bạn không? Hoặc nữa bạn thích nhận được thơ của một giám đốc trong công ty đa quốc gia không? Muốn được như vậy thì đây là cách giúp bạn gặp những điều đó. Bạn hãy mở một quán cà-phê có bảng hiệu là tên của một công ty cà-phê danh tiếng, hay lập một đội bóng đá mặc quần áo mang tên một hãng vi tính danh tiếng, hoặc lập một tiệm sửa máy vi tính với tên cửa hàng “Apple Shop” chẳng hạn.

Chắc chắn một thời gian ngắn sau đó, bạn sẽ nhận được những cú điện thoại, hay nhận được thơ của những công ty luật lớn gọi đến bảo bạn hãy đổi các tên bạn đã dùng, vì đó là tên của những công ty lớn đã được bảo hộ tác quyền nhãn hiệu của họ. Luật sư của các công ty đó sẽ cảnh báo là bạn đã vi phạm luật bản quyền.

Qua câu chuyện nhỏ tên, anh chị em có thể hiểu những hành động độc quyền đó trong bài phúc âm hôm nay. Các môn đệ của Chúa Giêsu bực mình vì có những người trừ quỷ dùng chính danh Chúa Giêsu. Các môn đệ muốn chặn những người đó. Họ không được phép lạm dụng tên của Chúa Giêsu trái phép như vậy. Họ cảm thấy họ là môn đệ của Chúa Giêsu, và Chúa Giêsu đã ban cho họ quyền đi trừ quỷ. Và các môn đệ chỉ muốn quyền đó dành riêng cho họ mà thôi.

Nhưng Chúa Giêsu không nghĩ như vậy. Vì Ngài đến thế gian để giúp đỡ những ai cần đến Ngài, và Ngài không giới hạn việc giúp đỡ ấy là của riêng Ngài, hay của riêng một nhóm nào. Sứ vụ của Chúa Giêsu mang tràn đầy lòng thương xót. Trong lúc đó, các môn đệ Ngài lại chỉ muốn giữ lấy việc giúp đỡ ấy cho riêng Chúa Giêsu và cho các ông mà thôi. Chúng ta hãy tìm hiểu sâu hơn về phúc âm ngày hôm nay.

Chúa Giêsu đến thế gian để chữa người bệnh và giúp người nghèo. Nếu có một bác sĩ muốn dùng thì giờ rỗi của mình để giúp các bệnh nhân không có bảo hiểm, cho thuốc miễn phí, nhưng bác sĩ đó không làm vì danh Chúa Giêsu, thì bác sĩ đó có được chấp nhận là người thuộc nhóm Giêsu không? Vì hễ “ai không chống đối ta thì người đó đứng về phe với ta”. Mẹ Teresa nói nếu người nào cho ai một cốc nước vì tình thương thì người đó là môn đệ của Chúa Giêsu. Trong khi chúng ta chưa kịp rửa tội cho những người tốt, thì chính những việc tốt họ đã làm, minh chứng là họ đã sống theo lời Chúa dạy và chính Chúa Giêsu hoan hỷ chấp nhận họ.

Nhưng ngay cả những người xưng danh là Kitô Hữu cũng khó lòng chấp nhận lời dạy của Chúa Giêsu về lòng rộng rãi. Có những Kitô Hữu quá khích chống đối nhau nhân danh Chúa Giêsu. Như ở Nam và Trung Mỹ có những nước Kitô Giáo ở Âu Châu đem quân đội và các giáo sĩ qua để buộc các dân địa phương phải theo đạo, đánh đập rồi bắt họ chịu phép rửa tội. Vậy việc tuyên xưng đức tin nơi Chúa Giêsu là gì? Trước tiên có nghĩa là sống theo đường lối của Ngài. Nếu chúng ta làm được như vậy, chúng ta có thể trừ quỷ vì danh thánh Ngài. Đó là những quỷ thiếu khoan dung, quỷ bất công, quỷ keo kiệt, quỷ hận thù, quỷ đói nghèo và biết bao nhiêu quỷ khác nữa.

Phúc âm hôm nay còn mang ý nghĩa khác nữa. Các môn đệ hỏi Chúa Giêsu, và đặt vấn đề những người khác trừ quỷ vì danh Chúa Giêsu. Họ đã quen việc sống theo đường lối Chúa Giêsu. Đoạn trước bài phúc âm đọc hôm nay trình bày việc Thánh Phêrô tuyên xưng Chúa Giêsu là Đấng Mê-sia. Và ngay sau đó Chúa Giêsu nói đến việc Ngài sẽ chịu thương khó (Mc 8:31). Và ngay sau bài phúc âm đọc ngày hôm nay Chúa Giêsu cũng làm như vậy. Chúa Giêsu nói trước việc Ngài sẽ chịu thương khó (Mc. 9:30-32). Các môn đệ hình như đã không nghe lời Chúa Giêsu nói, các ông luôn tranh biện vói nhau để xem “ai là người lớn nhất” (9:34). Sau đó các ông lo ngại là có người lấy danh Chúa Giêsu mà trừ quỷ. Rõ là các ông chẳng nghe Chúa Giêsu nói gì về việc người môn đệ muốn theo Chúa Giêsu phải “từ bỏ chính mình, vác thập giá mình mà theo Ngài”. (8:34)

Chúng ta hãy cẩn thận khi làm việc gì “nhân danh Chúa Giêsu”. Chúng ta nên tránh bớt việc dẫn chứng lời Kinh Thánh, và hãy cố gắng sống thật nếp sống của người Kitô Hữu vì danh Chúa Giêsu. Là Kitô Hữu chúng ta nên cố tránh những thành kiến về tôn giáo, chính trị, xã hội, kinh tế, màu da, phe phái v.v… Nếu nghỉ rằng chúng ta không có những thành kiến ấy, thì hảy hỏi ý kiến của những người đang yêu thương giúp đỡ chúng ta, và chúng ta hãy sẵn sàng đón nhận lời phê phán của họ.

Chúa Giêsu là hình ảnh Thiên Chúa đối với chúng ta. Lời dạy củavChúa Giêsu đem đến cho chúng ta một hình ảnh lớn lao về Thiên Chúa. Thiên Chúa theo ý nghĩ của chúng ta có thể còn hẹp hòi. Hình ảnh về Thiên Chúa được diễn tả trong Phúc âm hôm nay và sách Dân Số. Theo đó chúng ta thấy Thiên Chúa không bị giới hạn bởi việc ban Thần Khí xuống trên Mô-sê và cả trên 70 vị kỳ mục đã tề tựu trong lều trại. Mà cả 2 vị vắng mặt không ở trong trại Thiên Chúa vẫn cho Thần Khí đậu trên họ. Một người là En-đát và người kia là Mê-đát. Và hai người đó vẫn nói tiên tri trong trại. Giô-suê, tôi bộc của Mô-sê nói với Mô-sê “Thưa thầy, xin thầy ngăn cản họ”. Nhưng Mô-sê bảo “Anh ghen giùm ta sao?”. Đức Chúa và ơn huệ của Ngài không bị giới hạn bởi thời gian, số người và cộng đoàn. Vì thế, cả chúng ta nữa cũng vẫn được Chúa Giêsu thương đến, như xưa Mô-sê và Đức Chúa luôn rộng mở đón nhận kẻ vắng mặt.

Chúa Giêsu nói đến “những kẻ bé mọn” trong phúc âm phạm tội vì gương xấu. Chúa Giêsu không ám chỉ họ là trẻ con, nhưng Ngài có ý nói họ là những người mới được đức tin, họ là những tân tòng vừa bước chân vào cộng đoàn, và nếu họ gặp phải gương xấu của những người sống lâu trong cộng đoàn, họ có thể bỏ cộng đoàn, ra đi.

Tôi đã thăm nhiều giáo xứ, gặp nhiều tân tòng. Có những tân tòng còn trở lại học thêm giáo lý tân tòng, với lý do là vì họ thấy gương tốt của những người bảo trợ họ và những người lãnh đạo các dự án trong cộng đoàn. Tôi cũng gặp những tân tòng rút lui ra khỏi cộng đoàn vì họ cảm thấy họ không được tiếp đãi như những người cũ của cộng đoàn. Có một phụ nữ bảo tôi là vì họ cảm thấy người cũ đối đãi với họ như với trẻ con. Hôm nay cũng là dịp để chúng ta cầu nguyện cho những người đang học giáo lý tân tòng, cho các người bảo trợ và các người dạy giáo lý cho họ.

Phần cuối bài phúc âm hôm nay Chúa Giêsu hơi gắt gỏng. Ngài nói đến việc cắt tay, chân, và môi mắt. Nhưng sự thật, khi tôi còn nhỏ, tôi đã nghe các cô bác người gốc vùng biển Địa Trung Hải nói những lời gắt gỏng ấy. Chúng tôi còn nhỏ nhưng lời gắt gỏng ấy đã giúp chúng tôi đấy. Chúa Giêsu là gốc người vùng Địa Trung Hải, và Ngài cũng dùng lời nói gắt gỏng ấy để nhấn mạnh sự thật. Và nhờ đấy mà chúng ta hiểu Ngài, có phải vậy không?

Chúa Giêsu biết sự tai hại của tội trong cộng đoàn. Một người phạm tội nhưng tất cả cộng đoàn đau khổ. Chúa Giêsu mời gọi chúng ta hãy có tinh thần trách nhiệm trong lối sống. Và nên sửa đổi đời sống chúng ta theo lối sống của Ngài. Sửa đổi có thể làm cho chúng ta thấy như bị cắt bỏ một cái gì: từ bỏ một thói quen xấu để sống đơn giản hầu có thì giờ lo cho kẻ khác; từ bỏ thói tiêu xài hoang phí để giúp kẻ thiếu thốn; từ bỏ việc chăm chút cho chính mình để có thể quan tâm đến những người chung quanh; hãy mở mắt và lắng nghe thế giới bên ngoài của những người nghèo khó; từ bỏ thói phá hoại môi trường thiên nhiên v.v…

Mỗi khi chúng ta thay đổi lối sống, chính là lúc chúng ta trải qua một cuộc giải phẫn lớn, như Chúa Giêsu đã nói. đến chặt chân, hay tay, hay môi mắt. Đâu có ai muốn như vậy phải không? Nhưng nếu chúng ta muốn, hãy lãnh nhận lời mời gọi của Chúa Giêsu để sống theo Ngài. Và hôm nay nhờ bí tích Thánh Thê, chúng ta lại được mời gọi lần nữa và được ban ơn để từ bỏ mọi sự theo Chúa Giêsu.

Nhân loại đã phát sinh tật xấu “chia phe” từ thời Cain giết em là Abel (St 4,1). Nó trở thành khuynh hướng “tự nhiên”, đến nỗi ngày nay các tâm lý gia cho là bẩm sinh. Những chiếc máy ảnh được giấu kín trong sân chơi của các trường mẫu giáo. Các em được tự do vui đùa thoả thích. Chẳng sớm thì muộn tự dưng các em tụ họp thành “các nhóm” và phân biệt ra đứa “ở trong”, đứa “ở ngoài” nhóm, chứ chẳng bao giờ đồng nhất. Như vậy từ rất sớm trong đời người chúng ta đã phân chia thành vòng trong và vòng ngoài tại các giao tiếp xã hội. Lớn hơn nữa sự phân chia ngày càng rõ nét ở các trường tiểu học, trung học, đại học. Khuynh hướng này được bộc lộ dưới nhiều hình thức, quần áo, môn chơi, giai tầng, hội kín. Bên Âu Mỹ các trường đại học có các fraternities (huynh hội), sororities (tỷ hội) rất nghiêm ngặt. Hội viên phải trải qua các thử thách ghê sợ, nhiều học sinh, sinh viên phải dùng tới biện pháp “tự tử”, vì không qua được luật lệ của hội. Sau các “hội” này là các “câu lạc bộ”, rồi đến các cơ hội làm ăn, địa vị xã hội, chính trị… Nghĩa là “các phe” được hình thành và phát triển suốt chiều dài của đời người trong một quốc gia hay cộng đồng quốc tế. Ở gia đình chúng ta cũng có những hiện tượng tương tự. Nhiều khi phải giữ thể diện, ăn tiêu phung phí để các thành viên khác hài lòng mà chấp nhận chúng ta. Thí dụ không đủ tiền, phải đi vay mượn để mua Tv màu, phẳng, hiện đại, hoặc nhà cửa rộng rãi không cần thiết, tiện nghi đắt tiền, xe hơi hợp thời trang, cho con đi học trường điểm, du học ngoại quốc. Rồi kiếm tiền bằng những nghề bất chính.

Cũng vì để được chấp nhận trong một tổ chức nghề nghiệp hay hàng xóm láng giềng, mà nhiều lúc chúng ta giữ yên lặng, trong khi đáng lý phải tố cáo bất công, áp bức, phản bội hoặc nói hành, gièm pha lẫn nhau. Khi khác phải hối lộ số tiền lớn để được nhận vào câu lạc bộ với nhiều quyền lợi. Tệ hơn nữa có những kẻ phải chứng minh mình là tay anh chị, dám thực hiện những hành động côn đồ, bạo lực, phạm pháp để lọt được vào các hang ổ tội ác. Báo chí hàng ngày phơi bày nhan nhản các trường hợp như vậy trong xã hội “đen, đỏ” thuộc mọi cấp bậc, màu da, tiếng nói, ngôn ngữ, sắc tộc, quốc gia, quốc tế. Người ta thường hãnh diện về nguồn gốc, tổ chức của mình và khinh thường người khác. Bất hạnh thay, ngay cả trong tình trạng tôn giáo cũng có những khuynh hướng như vậy. Chúng ta có những mặc cảm giáo sĩ, giáo dân, giám mục, linh mục, tu sĩ và vô tình loại bỏ, khinh thường lẫn nhau. Những giáo xứ, họ đạo, địa phận càng phát triển phe nhóm hơn nữa. Chúng ta dùng “ảnh hưởng”, địa vị để áp đặt chương trình của mình trên người khác. Ý kiến của mình phải là độc tôn, bất chấp sự thật và lẽ phải. Xưa nay đã xảy ra rất nhiều cạnh tranh, hiềm tỵ, phá đám giữa các phe nhóm trong cùng một nhà Dòng, tỉnh Dòng, giáo xứ, địa phận,… Thật là đau lòng và vi phạm nặng nề luật thương yêu của Thiên Chúa. Nhưng chẳng ai lưu tâm. Người ta vẫn ngang nhiên tự phong là đạo đức, làm theo “Thánh ý”. Cũng không oan khi có kẻ xấu miệng gán ghép nhóm này là “bảo thủ” nhóm khác là “cấp tiến”, nhóm thì được khen là cởi mở, thức thời. Nhóm bị chê là thoái hoá, lạc hậu. Còn nhiều thuật ngữ khác nữa để miêu tả tinh thần “phe nhóm” mà tôi không thể liệt kê hết.

Trên đất nước Hoa Kỳ những năm gần đây, các phe nhóm nhập cư, nghèo khổ và phụ nữ đã đứng lên thách đố dân da trắng, thuộc thế giới thứ nhất giàu có, đa số là đàn ông, trong các tổ chức quyền bính của giáo hội. Họ đòi hỏi đâu là tiếng nói của những kẻ ngoài lề xã hội, bị loại trừ? Ðâu là vị trí của họ trong lòng Hội Thánh. Liệu tiếng nói của họ có được ai lắng nghe trong cơ chế thần học, giáo lý của giáo hội? Vì lý do này hay ý kiến khác nhiều người đã bị gạt ra khỏi sinh hoạt chung và không được kính trọng, tỷ như trường hợp của các ông En-đát và Mê-đát thời Môsê. Họ không đi hội họp mà vẫn có thể nói tiên tri ngay tại nhà mình. Bảy mươi vị vọng khác không thể hiểu được và đã báo cáo lên ông Môsê. May thay Môsê đã hiểu ra vấn đề và đã ao ước mọi người khác cũng được hưởng Thần khí như hai ông. Môsê không có khuynh hướng phe phái như các bậc vị vọng kia. Ông trả lời Giosuê con ông Nun: “Anh ghen giùm tôi à? Phải chi Ðức Chúa ban thần khí trên toàn dân của Người để tất cả đều là ngôn sứ”. Thì ra, Thần khí không hề về phe với ai. Ngài hoàn toàn tự do hoạt động trên khắp mặt địa cầu. Chẳng ai có khả năng “nhốt” Ngài vào nơi chốn nào cả!

Ðó là bài học lớn cho những ai liên minh với quyền bính trong giáo hội cơ chế. Ðọc kỹ các bản văn thánh lễ hôm nay thì đúng như vậy. Và cũng là cơ hội để chúng ta xét lại thái độ của mình đối với các tín hữu vô danh tiểu tốt. Trước hết chúng ta phải nhận thức rằng: ân huệ và nghĩa vụ hoàn toàn thuộc về toàn thể cộng đồng đức tin. Không ai được phép giành đặc quyền đặc lợi cho “phe” của mình. Tuy rằng một số người trong chúng ta có những trọng trách nặng nề hơn. Thí dụ những người đã được truyền chức để đại diện cho cơ chế hoặc cộng đoàn đặc biệt. Người khác làm tư tế, mục sư, giảng thuyết. Người khác nữa làm giáo lý viên, giảng sư, đọc sách, giúp lễ. Nhiều người có lời khấn, nhiều người không. Có những tín hữu hi sinh toàn thời gian cho việc phục vụ nhà Chúa, người tín hữu khác chỉ có thể bán thời gian. Tất cả đều chia sẻ công tác thăng tiến giáo hội. Ðến đây thì chúng ta phải dừng lại kẻo lây nhiễm tinh thần bè phái. Cứ như các bài đọc, thì gương xấu không phải nói tiên tri sai chỗ hoặc trừ quỷ không có phép của Chúa Giêsu. Nhưng là một tinh thần hành đạo thiếu bác ái như Thánh Giacôbê dạy. Cho nên, khi nhìn lại vị trí của mình trong giáo hội chúng ta phải ý thức rằng Thiên Chúa là Ðấng hoàn thành thánh ý của Ngài qua Thần Khí. Không phụ thuộc vào ai. Ngài chịu trách nhiệm về chương trình của mình: chỉ đạo, hướng dẫn, chữa lành, làm phép lạ, hoà giải, nuôi dưỡng kẻ nghèo đói, an ủi cô nhi quả phụ, kết thúc chiến tranh, ban phát hoà bình, xây dựng ngôn sứ, tương lai,.. Ngài sẽ hành động trong và ngoài giáo hội cơ chế, trong và ngoài hội nghị kỳ mục.

Trong bài Tin mừng, tông đồ Gioan phàn nàn với Chúa Giêsu rằng có ai đó không thuộc về nhóm mười hai đã làm dấu lạ nhân danh Thầy Giêsu: “Thưa Thầy, chúng con thấy có người lấy danh Thầy mà trừ quỷ. Chúng con đã cố ngăn cản vì người ấy không theo chúng ta.” Rõ ràng trong đầu óc ông có tư tưởng phe phái và cố chấp. Ông sợ thiên hạ chia sẻ quyền lực của mình. Họ mới là những người được hưởng đặc ân, được tham dự vào sứ vụ của Thầy, cho nên ông ngăn cấm người ta trừ quỷ. Hẹp hòi biết mấy, tương tự như não trạng chúng ta hôm nay. Nhưng Gioan đã thất bại. Chúa Giêsu khiển trách ông: “đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay cả sau đó lại có thể nói xấu về Thầy. Quả thật ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta.” Cũng giống như trường hợp của Môsê, Chúa Giêsu cho biết đừng giới hạn quyền năng của Thánh Thần. Ngài hoàn toàn tự do vươn tới những đối tượng có nhu cầu, ngay cả vượt ra ngoài khuôn khổ nhóm mười hai ưu tuyển. Trong Tin mừng chẳng chỗ nào thấy Chúa Giêsu thiết lập “tiêu chuẩn” để làm môn đệ. Tất cả đều được thâu nhận miễn là có thành tâm, thiện chí: “Những ai không chống lại Thầy, là ủng hộ Thầy.” Ðúng là một luật lệ chung chung, phổ quát. Chẳng tổ chức nào trên thế gian đặt tiêu chuẩn cho các hội viên của mình rộng rãi như vậy. Chúng ta nên lấy đây làm gương để xét lại thái độ trong khu xóm, giáo xứ. Những ai có nhu cầu, đều phải được chúng ta chăm lo, bất kể màu da, ngôn ngữ, địa vị xã hội, giàu nghèo,… hạn chế là không phải tinh thần Chúa Giêsu!

Hơn nữa Ngài còn nhấn mạnh: “Ai cho anh em dù chỉ một chén nước lã… thì Thầy bảo thật, người đó sẽ không mất phần thưởng đâu.” Thế nghĩa là chẳng cần nhãn hiệu thành viên của nhóm mới được “quyền lợi” phần thưởng! Ôi sao mà cao sang, rộng rãi: Cả nhân loại, mọi thời, mọi nơi, đều được lãnh phần thưởng của Thượng Ðế, nếu biết yêu thương, bác ái. Cái tiêu chuẩn duy nhất để làm môn đệ Chúa Giêsu là “tình yêu” tha nhân. Cứ như lối suy nghĩ này thì những kẻ làm lớn trong hàng môn đệ của Ngài có lẽ lại trở nên rốt hết, vì họ khinh thường những kẻ bé mọn trong cộng đồng. Chọn những vị trí tốt nhất để trở thành vật cản, không cho thiên hạ tiếp cận với Chúa Giêsu. Họ đặt ra không biết bao nhiêu lề luật, hạn chế! Thật ra, Thần khí của Thiên Chúa không hề bị ngăn cản. Ngài tự khẳng định mình trong các công trình yêu mến, bác ái. Không ai có đặc quyền đặc lợi trong sứ vụ của Chúa Giêsu! Tất cả đều bình đẳng, tất cả đều là anh em trong tình yêu của Ngài: “Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta”. Tiêu chuẩn để theo Chúa Giêsu, làm môn đệ Ngài chỉ có bấy nhiêu! Và chúng ta thấy nhiều hạng người này trong xã hội, bên Ðông cũng như bên Tây, da trắng cũng như da màu, nghèo cũng như giàu. Họ nuôi dưỡng cô nhi quả phụ, chăm lo bệnh nhân, người già cả, trẻ bé thơ, bụi đời, xì ke, ma tuý, aids. Họ cổ võ hoà bình, chống chiến tranh, bất công xã hội, lập nhà thương, xây dựng trường học, xoá đói giảm nghèo, phân phát thuốc men miễn phí. Những công việc này, đáng lẽ là của giáo hội và các môn đệ Chúa Giêsu.

Cứ như kinh nghiệm thì nhiều tổ chức đi trước chúng ta trong công tác từ thiện. Họ rất đỗi nhạy cảm trước những khổ đau của tha nhân. Nhiều khi chúng ta còn phải tổ chức, cắt đặt, chỉ định vai vế. Những tổ chức tình nguyện thì khỏi cần. Ở đâu có nhu cầu là họ đáp ứng ngay, mau lẹ và chu đáo. Cách cho hơn là của cho. Cha Karl Rahner có ý kiến rằng, bởi lẽ chỉ có một Thiên Chúa, Ðấng thương yêu nhân loại qua Ðức Kitô, cho nên tất cả những ai nghe theo lương tâm, làm lành lánh ác, theo lẽ phải mà hành động thì đều là môn đệ Chúa Giêsu. Nói “vâng” cho các đòi hỏi của Ngài, dầu biết hay không biết Ngài hiện diện trên trần gian. Karl Rahner gọi họ là Kitô hữu “vô danh”. Như thế thì những ai sống thiện, làm lành đều hưởng Thần khí của Ngài, thi hành sứ vụ của Ngài và chúng ta phải công nhận ân huệ nơi kẻ khác, ân huệ thường nhật trong nếp sống, chứ không phải chỉ là lý thuyết. Chúng ta không buộc phải chấp nhận thuật ngữ “tín hữu vô danh” của Karl Rahner. Nhưng ý kiến của ông có phần chính xác. Ðời sống tốt lành là dấu chỉ bàn tay Thiên Chúa đang hoạt động trên thế gian. Những linh hồn như thế sẽ được Thiên Chúa cứu vớt bằng cách nào đó mà chúng ta không biết. Bởi họ đang thi hành Thánh ý Ngài giữa đồng loại mình. Hy sinh của họ soi sáng chúng ta gạt bỏ khuynh hướng bè phái, chia phe. Tinh thần của Ðức Kitô, quả thật, đã bẻ gãy mọi rào cản, đạp đổ mọi tường thành mà linh mục, tu sĩ, giáo dân “chính thống” đã dựng nên. Nó đã thấm nhuần mọi tầng lớp xã hội, tràn lan khắp mặt địa cầu. Xin Chúa cho chúng ta luôn được tinh thần ấy hướng dẫn mãi mãi. Amen.

Suy niệm : Chiếc đồng hồ chậm năm phút nguy hiểm hơn cái chậm nửa tiếng. Chậm nửa tiếng người ta dễ biết mà điều chỉnh. Còn chậm năm phút khó biết hơn nên dễ bị nhỡ tàu xe, máy bay, công việc. Cũng thế, chân lý nửa vời gây nhiều thiệt hại hơn sai lầm hoàn toàn. (Danh ngôn phương Tây).

Khi thánh Mác-cô viết cho các độc giả của mình, Nhóm Mười Hai đã phân tán, một vài người đã qua đời. Tuy vậy, cộng đoàn được thành lập xưa kia quanh Ðức Giê-su vẫn là kiểu mẫu cho mọi cộng đoàn. Qua trình thuật, thánh Mác-cô nhắc lại cho các tín hữu thời ấy về cách sống họ phải có với nhau cũng như về mối tương quan của họ với thế giới bên ngoài : không được tự cho mình quyền ưu tiên trên người khác, việc phục vụ, sự bình an.

Câu chuyện khởi đầu với đề nghị của ông Gio-an về việc có người không ở trong hàng ngũ môn đệ mà lại lấy danh Ðức Giê-su để trừ quỷ. Các môn đệ muốn xin Thầy cấm không cho người ấy làm như vậy.

Ðề nghị này diễn tả tham vọng của một số người trong dân Chúa muốn có những đặc quyền và độc quyền, kể cả quyền trừ quỷ. Ðức Giê-su cho thấy thái độ ngược lại : Người luôn hướng ra ngoài những biên giới hữu hình, những cơ chế, với mục đích làm cho việc phục vụ được mở rộng và đạt được hiệu quả tối đa. Xét cho cùng, sự hiện diện của Ðức Giê-su cũng như của Hội Thánh chính là dẹp tan sức mạnh của Xa-tan để Nước Thiên Chúa được lan rộng. Chỉ có những ai kết hiệp với Ðức Ki-tô, Ðấng duy nhất đã chiến thắng ma quỷ, mới có thể làm được công việc này.

Do đó, thay vì cấm đoán, Ðức Giê-su đã dạy các môn đệ hãy biết trân trọng và cộng tác với những người, cách này cách khác, đang làm cho Nước Thiên Chúa được lan rộng thêm. Những người này có thể không thuộc vào số những môn đệ của Ðức Ki-tô, nhưng vẫn có thể là những cộng tác viên của Người : "Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta."

Ngoài ra, theo tác giả Tin Mừng thứ hai, Thần Khí được ban tặng cho hết mọi người và không cơ cấu nào có thể ràng buộc Thần Khí của Ðấng Phục Sinh : Người là Ðấng vượt lên trên mọi cộng đoàn nhân loại, mọi hoạt động xã hội, mọi gia đình tôn giáo. Thần Khí luôn chống lại mọi hình thức địa phương hóa Hội Thánh, mọi ý định muốn trói buộc sự năng động mà Người là nguồn mạch.

Chính vì vậy, người môn đệ Ðức Ki-tô không thể viện cớ bảo đảm sự chính thống để rồi đồng hóa sự thuộc về Ðức Ki-tô với một quan niệm loại trừ, gạt bỏ hết những ai không cùng niềm tin với mình. Nước Thiên Chúa không chỉ ở đây hay ở đó, nhưng ở bất cứ nơi đâu có những con người thiện chí.

Người Ki-tô hữu là đại diện của Ðức Ki-tô. Ðây là một trách nhiệm cao cả. Tuy nhiên, ở đây, trong câu nói của Ðức Giê-su, người môn đệ là cả một cộng đoàm trở nên bé nhỏ, và do đó là người phục vụ chứ không phải là người lãnh đạo. Tuy thế, trong cộng đoàn cũng như nơi từng người, Ðức Giê-su vẫn luôn hiện diện. Người môn đệ nhỏ bé nhất vẫn là tượng trưng cho Ðức Ki-tô. Phẩm giá cao quý này đòi buộc họ phải sống đúng theo Ðức Giê-su mong muốn, đồng thời cũng buộc người khác phải nhìn người môn đệ ấy là chính Ðức Ki-tô.

Ðó là làm cớ cho người khác lung lạc trong việc gắn bó với Ðức Ki-tô. Hành động này đi ngược với việc phục vụ, đón tiếp, và xây dựng bình an. Ðây là tội nặng và đáng chịu hình phạt nặng nề : chịu cột cối đá vào cổ và quăng xuống biển.

Trong Tin Mừng, các kẻ bé mọn có thể hiểu là những người hèn kém, ít học, bị coi thường. Còn trong đời sống Ki-tô hữu, kẻ bé mọn là những người có lòng tin yếu kém, ít am hiểu. Thái độ nghiêm khắc của Ðức Giê-su nói lên lòng kính trọng và mối ưu tư Người dành cho loại người này. Qua đấy, Ðức Giê-su cũng muốn tố cáo thái độ độc quyền của những thủ lãnh tôn giáo : giải thích Kinh Thánh, đóng cửa không cho những kẻ muốn vào. Theo Ðức Giê-su, hành động này là sự huỷ hoại chính mình khi huỷ hoại người khác, bởi vì làm như thế là tự cho mình quyền nắm giữ Thần Khí và có quyền tự do làm bất cứ điều gì theo ý mình.

Tiếp đến, Ðức Giê-su nói đến sự trầm trọng của gương xấu theo mối nguy mà nó gây ra cho mỗi người. Các chi thể của con người như tay, chân, mắt, mũi, v.v... là những bộ phận cho phép con người hoạt động và tạo nên những mối tương quan. Con người phải điều khiển những hoạt động và tương quan của mình để tạo nên sự sống, chứ không phải gây ra tội lỗi hay sự chết. Ðây là một lựa chọn có giá trị tuyệt đối : người ta không thể coi bất cứ điều gì có tầm quan trọng hơn sự sống - sự sống vĩnh cửu. Ðiều gì đi ngược với sự sống này, phải bị loại bỏ dứt khoát.

Dĩ nhiên, câu nói của Ðức Giê-su không thể hiểu theo nghĩa chặt. Ðàng khác, cũng thật là vô ích khi cố tìm xem những tội nào mà tay, chân hay mắt có thể là cơ hội. Mà giả như có cắt bỏ những phần thân thể này cũng không loại trừ được nguy hiểm.

Qua khẳng định này, Ðức Giê-su muốn nhấn mạnh đến việc chọn lựa, và người ta phải đặt sự sống vĩnh cửu lên trên mọi giá trị khác, kể cả những gì thân thiết nhất. Như vậy, trong suốt bản văn này, vấn đề được nêu lên cho người môn đệ Ðức Ki-tô là : cuộc sống và hành động của họ có làm cho họ, và cho người khác, được sống hay phải chết ?

Người xua đuổi quỷ là người tốt; họ là đối thủ hữu hiệu chống lại cái ác, và do vậy, họ được liên kết cách thực sự với Ðức Ki-tô. Có thể gặp thấy những người này ở khắp nơi, kể cả ở ngoài số những môn đệ chính thức của Ðức Ki-tô.

Nét đặc trưng của người môn đệ Ðức Ki-tô là không được ngăn cản những người này hoạt động, viện cớ rằng họ không nhận quyền từ Ðức Ki-tô.

Ðức Giê-su yêu cầu chúng ta phải là những người trung tín đến mức phải loại trừ tất cả những gì gây trở ngại cho việc gắn bó với Người. Những ai nghĩ rằng bình an và sự công chính của Thiên Chúa là điều có thể thực hiện, cho dù phải trả giá là một cái chân hay một con mắt, những người ấy trở thành anh hùng trong lịch sử nhân loại. Ðây không phải là trường hợp những người quá bận tâm để cứu lấy những đồ đạc của mình, và được đánh đổi bằng một vài thoả hiệp.

Chúng ta hiểu rằng hai sứ điệp này không dễ thực hiện. Tuy nhiên, trong lý thuyết, nó cũng cho chúng ta cảm thấy vui thích. Sứ điệp thứ nhất phù hợp với tinh thần thoáng đạt, bao dung mà con người ngày nay đang hướng đến. Sứ điệp thứ hai phù hợp với tính trung thực đang được khuyến khích khắp nơi.

Ðể ý một chút, ta nhận ra một điểm chung : thuộc về Ðức Ki-tô. Kẻ trừ quỷ phải "nhân danh Ðức Giê-su", kẻ bé nhỏ nhận ly nước "vì thuộc về Ðức Ki-tô" và kẻ có những chọn lựa là để "vào trong Nước Thiên Chúa".

Như thế, trong mọi hoạt động, dù ăn, dù uống, dù làm việc gì, ta cũng phải nhận ra dấu vết của Thiên Chúa và của Ðức Giê-su, Con Thiên Chúa. Chúng ta phải để cho ngọn lửa Thánh Thần thanh luyện các phán đoán và cách ứng xử của chúng ta. Nhờ đó, chúng ta nhận ra cách tích cực nơi chính mình và nơi người khác - dù người ấy còn xa lạ với Ki-tô giáo - dấu chỉ của Thần Khí Ðức Giê-su. Thần Khí luôn mời gọi chúng ta sống thánh hơn, và do đó, tinh thần thoáng đạt hơn. Thánh Kinh luôn mời gọi chúng ta chân thành hơn, và như vậy, tự do hơn ...

Bài Tin Mừng hôm nay có bốn lời khuyên của Chúa Giê-su được thánh Mác-cô ráp lại với nhau : Thứ nhất, hãy loại bỏ thái độ thống trị, ngay cả với người ngoài cộng đồng Giáo hội. Thứ hai, giá trị của mỗi người môn đệ là do liên đới với Đức Ki-tô. Thứ ba, đừng làm cớ cho người khác vấp ngã, dù là người nhỏ bé nhất. Thứ tư, hãy loại bỏ mọi nguyên nhân làm cho mình vấp ngã, vì giá trị tuyệt đối của nước trời. Sau đây chúng ta chỉ tìm hiểu hai điều sau thôi, tức là vấn đề gương mù gương xấu.

Chúng ta biết : điều răn của Chúa đặt cơ sở trong cõi lòng, trong tư tưởng, trong lương tâm, một khi con người có tư tưởng thế nào thì hành động ắt sẽ xảy ra như vậy. Nhưng có một điều trớ trêu là từ tư tưởng tốt đến hành động tốt có vẻ hơi xa, ngược lại, từ tư tưởng xấu đến hành động xấu thì rất gần. Những hành động xấu lại là dịp tội, là gương mù gương xấu kéo theo bao nhiêu thứ tội khác và kéo theo bao nhiêu người khác nữa sa ngã : “mù dắt mù cả hai ngã xuống hố”. Một ngọn đèn hết sáng thì bóng tối ùa vào, bao nhiêu ngọn đèn khác cần được thắp sáng nhờ ngọn lửa của ngọn đèn đó thì nay không còn. Một ngọn đèn tắt đi là không những tối cho mình mà cho nhiều người khác dễ vấp ngã.

Gương mù gương xấu là lời nói hay việc làm gây nên sự thiệt hại cho linh hồn người ta. Gương mù gướng xấu ví như hòn đá đặt giữa lối đi làm cho người ta vấp ngã, nên dịp cho người ta phạm tội. Tai hại như vậy nên Chúa Giê-su gắt gao lên án hết mọi kẻ làm gương mù gương xấu. Chúa lên án gắt gao vì họ là những kẻ giết người vô tội, tiêu hủy đức tin, làm tăng thêm số người tội lỗi và khô khan, nói chung là làm hại các linh hồn. Kinh Thánh cho biết bà Dê-da-ben ăn ở lẳng lơ làm gương mù gương xấu cho dân, số người bắt chước đời sống xấu xa của bà trong mấy năm thôi đã trở nên gấp muời lần số người các ngôn sứ đã khuyên được sau bao nhiêu năm khó nhọc vất vả. Tai hại và nguy hiểm như vậy nên Chúa Giê-su nói : họ đáng buộc thớt đá cối xay vào cổ và quăng xuống biển, vì họ phải chịu trách nhiệm về những tội họ làm cho người ta phạm và những tội chính họ phạm nữa. Chúng ta cũng nên biết thêm một chút về câu nói trên đây của Chúa Giê-su. Ở Do Thái có hai loại thớt cối đá : một loại thớt cối xay bột do các bà làm bánh quay tay, một loại rất nặng do đôi bò kéo để chà ngũ cốc. Ở Pa-lét-tin có hai hình phạt nặng nhất cho tử tội là thập giá và buộc thớt cối đá ném xuống biển. Loại hình phạt thứ hai do người Rô-ma mang vào Do Thái, và rất kinh sợ vì chết chìm nghỉm, mất xác, làm mồi cho hà bá. Chúa Giê-su dùng hình ảnh này để nói lên một chân lý đáng sợ của Ngài là nếu gây gương mù dịp tội thì đáng lãnh án phạt nặng nề kinh khiếp không phải là ở trần gian mà là trong hỏa ngục của đời sau. Thật vậy, một người phạm tội một mình đã là tội rồi, lại còn lôi cuốn người khác phạm tội nữa, thì tội đó còn nặng hơn là tội giết người, vì giết người là cất một sự sống trăm năm, còn gương mù làm mất sự sống vĩnh cửu. Và chúng ta nên nhớ : tội gương mù không phải là hễ nhiều người thấy mới là gương mù, mà chỉ một người thấy thôi cũng đủ là gương mù rồi.

Vì thế, Chúa Giê-su dạy chúng ta phải hết sức tránh dịp tội, Chúa bảo phải “móc mắt, chặt tay, chặt chân”, không phải là móc mắt, chặt tay, chặt chân thật mà Chúa chỉ muốn so sánh việc mất mắt, mất tay, mất chân với việc cả toàn thân bị ném vào hỏa ngục. Chúa bảo chúng ta phải lựa chọn một trong hai điều : hoặc là phải hy sinh một vài điều có thể gọi là quý báu tạm thời trên đời đổi lấy sự sống vĩnh cửu, hoặc là cứ khư khư giữ lấy cái quý giá tạm bợ kia để rồi lãnh án phạt đời đời. Vậy móc mắt, chặt tay, chặt chân là Chúa muốn chúng ta đặt ra một kỷ luật nghiêm minh cho chính mình. Chẳng hạn nếu hình ảnh nào làm cho chúng ta phạm tội, chúng ta phải can đảm ngoảnh mặt đi, cũng như không thể để gói thuốc nổ gần lửa rồi mong rằng không có tai nạn xảy ra. Cũng tương tự như thế cho những ai ở trong dịp tội, đừng có liều mình. Các thánh nhân đã kinh nghiệm dạy : “thà phòng bệnh hơn chữa bệnh”, “đào vi thượng sách”. Trong kinh Lạy Cha, chúng ta đọc “xin chớ để chúng con sa chước cám dỗ”, mà một đàng mình cứ quanh quẩn ở trong dịp tội, cứ đứng ở chỗ trơn trượt thì sao đây ? Cuộc đời có thể có những cái nếu chúng ta không làm thì bị anh em cười chê, nhưng nhớ rằng : bị Chúa cười chê đời đời mới đáng sợ và phải sợ, chứ còn trần gian cười ba tháng là tối đa. Chúa muốn chúng ta nghĩ tới hình khổ hỏa ngục trầm luân mà giữ mình cẩn thận.

Vậy chúng ta phải tránh xa dịp tội, gương mù gương xấu để chính mình khỏi vấp ngã, và chúng ta cũng đừng bao giờ làm dịp tội hay gương mù gương xấu cho người khác. Cả hai đều đáng khinh đáng ghét ở đời này và lãnh án phạt nặng nề đời sau.

Ngôn sứ là một vinh dự hay một trách nhiệm ? Nếu là vinh dự, phải chăng chỉ thuộc về một ít người ? Nếu là trách nhiệm, tại sao mọi người không cùng chia sẻ ? Dù sao phải nhận vai trò ngôn sứ khó thực hiện nhất trong mọi thời đại. Phải can đảm lắm mới có thể đóng vai ngôn sứ trong cuộc đời đầy những bất công. Xã hội càng bất công, ngôn sứ càng dễ bị bách hại. Nhưng ngôn sứ không phải chỉ có một kẻ thù. Nhiều khi kẻ thù là chính mình. Tinh thần bất bao dung là kẻ thù lớn nhất.

Ngôn sứ là người cần Thánh Linh nhiều nhất. Sau khi chọn bảy mươi hai kỳ mục, Môsê đàm đạo với Thiên Chúa. " Khi Thần Khí đậu xuống trên các ông, thì các ông bắt đầu phát ngôn." (Ds 11:25) Thần Khí làm việc thực sự trong Môsê và các kỳ mục, kể cả những người vắng mặt trong Lều. Một trong những dấu hiệu Thần Khí đó là tinh thần bao dung. Sự ghen tương không phát xuất từ Thần Khí. Chính vì tinh thần bao dung đó, Môsê đã có một cái nhìn rộng hơn Giôsuê : "Phải chi Ðức Chúa ban Thần Khí trên toàn dân của Người để họ đều là ngôn sứ !" (Ds 11:29)

Giấc mộng Môsê đã trở thành hiện thực trong thời Tân Ước. Ðức Giêsu đã mở rộng tầm nhìn của Gioan. Quả thực, khi nghe báo cáo về một người trừ quỉ không thuộc nhóm mình, Người đã dẹp lòng dạ hẹp hòi của ông : "Không ai lấy danh nghĩa Thầy mà làm phép lạ, rồi ngay sau đó lại có thể nói xấu về Thầy. Quả thật, ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta." (Mc 9:39-40) Như thế không có nghĩa Chúa chấp nhận thái độ tiêu cực, hững hờ, thụ động. Trái lại, Người đòi phải có một nỗ lực dấn thân dứt khoát : "Ai không đi với tôi, là chống lại tôi ; và ai không cùng tôi thu góp, là phân tán." (Mt 12:30) "Những người theo Ðức Giêsu đều có chung một mục đích là xây dựng Nước Trời. Ðừng để cho những khác biệt ngăn trở công cuộc lớn lao nà.y" (Life Application Study Bible 1991:1753) Nhưng làm sao có thể xây dựng Nước Trời, nếu không hợp tác với Ðức Giêsu và những người theo Chúa ? Việc hợp tác đó có tên gọi là tình yêu.

Một ngôn sứ không bao giờ đóng khung Thần Khí trong những giới hạn hẹp hòi. Thần Khí không biết đến những giới hạn con người. Bởi thế, óc cục bộ đối nghịch với sứ mạng ngôn sứ. Không bao dung không phải là ngôn sứ. Hơn ai hết, ngôn sứ phải học nơi Thiên Chúa vì "Chúa vô cùng nhân hậu, khoan dung, đại lượng." (Rm 2: 4) Quả thật "ngôn sứ hiện diện như những dấu chỉ tình yêu, yêu đến độ hoàn toàn hiến thân." (Fisichella 1995:797) Cần phải tìm một con đường giải thoát cho mọi người. Chỉ Thần Khí mới có thể tạo nên những ngôn sứ có khả năng trừ quỷ. Thế nhưng, khi "thấy có người lấy danh Thầy mà trừ quỷ," (Mc 9:38) ông Gioan đã vội báo cáo với Thầy. Chắc chắn ông và các môn đệ khác phải thấy đó là điều tốt. Tuy thế, ông vẫn nhất quyết "ngăn cản vì người ấy không theo chúng ta." (Mc 9:38) Như thế ông chưa thể "thuộc về Ðấng Kitô," (Mc 9:41) một Ðấng Kitô "có lòng hiền hậu và khiêm nhường." (Mt 11:29)

Thuộc về Ðấng Kitô không có nghĩa là thuộc về một cơ chế hay nhóm nào. Thần Khí Ðức Kitô hoạt động trong mọi người. Vì Thiên Chúa "muốn cho mọi người được cứu độ và nhận biết chân lý." (1 Tm 2:4) Thần khí sự thật sẽ biến đổi toàn thể bộ mặt trái đất. Một ngôn sứ không thể không biết đến sức hoạt động vô cùng lớn lao đó của Thần Khí để tôn trọng mọi giá trị Thần Khí đã và đang tạo nên trong những tâm hồn và mọi nền văn hóa. Chính vì ý thức được sức hoạt động Thần Khí đó, Giáo Hội đã mở ra một chiều hướng đối thoại với mọi người để tìm thấy con đường Thánh Linh đang dẫn nhân loại đến nguồn ơn cứu độ.

Nhưng trong khi đòi ngôn sứ phải bao dung đối với mọi người, Ðức Giêsu không cho phép họ khoan dung với chính mình. Vì mục đích càng cao càng đòi kỷ luật khắt khe. Ơn cứu độ chính là mục đích của mọi hoạt động ngôn sứ. Ðức Giêsu dùng một hình ảnh sống động hơn để diễn tả ơn cứu độ : "vào cõi sống," (Mc 9:43, 46) "vào Nước Thiên Chúa." (Mc 9:47) Không thể có một nhượng bộ nào trong mục đích tối cao này. Tất cả mọi tương quan đều phải nhắm tới hạnh phúc vô cùng lớn lao và chân thật đó. Tất cả mọi tương quan cần đến những hoạt động thân xác như tay chân, miệng lưỡi, con mắt. Nếu muốn trung thành với sứ mạng ngôn sứ, người môn đệ Ðức Giêsu phải có một ý chí quyết liệt, dứt khoát. Khi những tương quan, dù tốt đẹp tới mấy, cản trở họ đem mọi người đến cứu cánh cuộc đời, họ phải đưa ra những quyết định sáng suốt, kịp thời và dứt khoát mới có thể hoàn thành sứ mạng lớn lao. Thái độ chần chừ, tiếc rẻ rất nguy hiểm. Vì nhiều khi cơ hội không đến hai lần. Chính Ðức Giêsu đã cảnh cáo : "Chúng ta phải làm những việc của Ðấng đã sai Thầy, khi trời còn sáng; đêm đến, không ai có thể làm việc được." (Ga 9:4) Khi đã tin nơi Ðức Giêsu, dù nhỏ bé tới đâu, người ta cũng có quyền đòi cộng đoàn ngôn sứ tạo những điều kiện thuận lợi để bước "vào Nước Thiên Chúa." Nếu không, chính số mệnh ngôn sứ cũng bị đe dọa (Mc 9:42).

Hôm nay, trước quá nhiều những cạm bẫy đang lôi kéo mọi người xa lìa Nước Thiên Chúa, ngôn sứ phải làm gì ? Trước hết "những tín hữu phải được chuẩn bị đọc ra các DẤU CHỈ THỜI ÐẠI. Ngôn sứ phải tạo ra những dấu chỉ mới làm cho sứ điệp cứu độ trở thành hiện thực trước những nhu cầu thời đại." (Fisichella 1995: 796) Nhu cầu lớn lao của thời đại hôm nay chính là công lý và hòa bình. Biết bao người đã tranh đấu đến chết cho nhu cầu lớn lao đó. Nhưng thế giới vẫn chưa hết bất công. Bởi thế vai trò ngôn sứ vẫn cần thiết và trở thành thách đố của thời đại. Ngôn sứ phải đứng ngoài mọi lôi cuốn của quyền lực, tiền bạc, để mạnh mẽ gióng lến tiếng nói của sự thật : "Hỡi những kẻ giàu có, các người đã gian lận mà giữ lại tiền lương của những người thợ. Kìa tiền lương ấy đang kêu lên oán trách các người, và tiếng kêu của những người thợ ấy đã thấu đến tai Chúa các đạo binh." (Gc 5:4) Lời chứng mạnh mẽ ấy không chỉ nhằm cá nhân, nhưng cả những cơ chế bất công trong mọi lãnh vực chính trị, kinh tế, xã hội, tôn giáo, văn hóa v.v.

Có dẹp được bất công, mới mong có hòa bình. Người tín hữu được kêu gọi trở nên "con Thiên Chúa" với sứ mệnh "xây dựng hòa bình." (Mt 5:9) Hòa bình là một hồng ân, nhưng cũng là một nỗ lực lớn lao của nhiều người thiện chí. Ngôn sứ nhận đó như một sứ mệnh chính yếu của đời mình, vì bản chất Tin Mừng là hòa bình (Ep 6:15). Tất cả mọi hoạt động ngôn sứ chỉ nhằm dẹp những chướng ngại, chuẩn bị cho nhân loại đón tiếp "Hoàng tử hòa bình." (Is 9:6) Chướng ngại lớn nhất là bất công. Lòng ghen tương của Giôsuê và Gioan có thể tạo ra những hậu quả bất công đối với những người được "Thần Khí đậu xuống" (Ds 11:26) hay "lấy danh Thầy mà trừ quỷ." (Mc 9:38) mặc dù họ không cùng chung một nhóm hay cơ chế với mình. Ngôn sứ phải cầu xin "ơn phân định thần khí" (1 Cr 12:10) để có thể có một cái nhìn sáng suốt và bao dung trước những công việc xây dựng của những người thiện chí.

Nhưng sứ mệnh cao cả đó chỉ được hoàn thành nếu "các tín hữu tiếp tục tra vấn chính mình về ý nghĩa những gì đã được mạc khải cho chúng ta và đồng thời thúc ép chúng ta hướng về hình thức tự do cao cả nhất," (Fisichella 1995: 796) tức là tình yêu Thiên Chúa. "Chính vì để chúng ta được tự do mà Ðức Kitô đã giải thoát chúng ta." (Gl 5: 1) Hơn nữa, "Chúa là Thần Khí, và ở đâu có Thần Khí của Chúa, thì ở đó có tự do." (2 Cr 3:17) Bởi vậy, ngôn sứ "đừng dập tắt Thần Khí" (1 Tx 5:19) đang hoạt động trong các tôn giáo và văn hóa khác. Tất cả những ân huệ lớn lao đó chỉ có thể đạt được trong sức mạnh lời Chúa, vì "Lời Thiên Chúa là động cơ lớn nhất thúc đẩy chúng ta khám phá ý nghĩa cuộc đời và đồng thời huấn luyện mỗi người chúng ta đảm nhận trách nhiệm của mình" (Fisichella 1995: 796), trách nhiệm làm ngôn sứ cho thời đại.

Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam (HÐGMVN) đã gởi đến toàn thể Dân Chúa ở Việt Nam cũng như Hải ngoại Thư Mục Vụ Năm 2006 (TMV 2006) với chủ đề : “SỐNG ÐẠO HÔM NAY.” Nội dung xoay quanh việc làm chứng, từ trong gia đình đến ngoài xã hội. Chứng từ khởi nguồn từ việc hoán cải bản thân đến việc phục vụ và đối xử công bằng. Tất cả nhằm kêu gọi mọi người “tôn trọng những quyền căn bản của con người.”[1]

Thật là một tiếng kêu khẩn thiết. Ðã đến lúc Kitô hữu phải hành động để làm chứng. Lý do vì họ là ngôn sứ của Chúa giữa thời đại. Dù đồng ý hay không, mọi người đều thấy đây là cơ hội cần suy nghĩ.

Với hết lòng quý mến và tôn trọng các vị chủ chăn, tôi hân hoan đón nhận những lời khuyên răn ấy. Nhưng tự hỏi làm cách nào có thể thực hành những điều cao đẹp đó, nếu trước tiên tôi không hiểu ngôn sứ là gì. Nếu là ngôn sứ, tôi có vai trò gì và phải làm gì ? Làm sao một dân quèn như tôi lại có thể là phát ngôn viên của Chúa cho thời đại hôm nay ? Thôi ! Tôi không dám đâu ! Việc đó phải dành cho các đấng bậc cao cấp trong Giáo hội chứ !

Nghĩ như thế là tôi đã vặn ngược kim đồng hồ mất rồi ! Ngay từ hồi còn lưu lạc trên sa mạc, Dân Chúa đã từng nghe Môsê nói : “Toàn dân ... đều là ngôn sứ, vì Ðức Chúa đã ban Thần Khí của Người trên họ.”[2] Không có những khẳng quyết đó, nhất định tôi vẫn cứ đinh ninh ngôn sứ không phải là phận vụ của tôi. Tôi càng yên tâm khi Công Ðồng Vatican II tuyên bố mọi thành phần Giaó Hội đều chia sẻ chức vụ ngôn sứ của Ðức Kitô.[3] Nhưng chức vụ và phận vụ ngôn sứ tiên vàn thuộc về các giám mục.[4]

Như thế, dù là ngôn sứ, tôi cũng không thể nhân danh sứ mệnh đó mà coi thường phẩm trật Hội Thánh. Không thể sống trong cảnh “cá đối bằng đầu.” Nhưng cũng không thể nhân danh phẩm trật để coi thường mọi sứ ngôn. Vì được Thần Khí thúc đẩy, ngôn sứ nói ra những điều xây dựng cộng đoàn, chứ không vì và cho cá nhân.[5] Ngôn sứ đích thực không nói những điều nghịch với giáo huấn của Giáo hội về tín lý và luân lý.

Thánh Phaolô đã khuyên chúng ta đừng dập tắt Thần Khí.[6] Cũng như gió, Thần Khí muốn thổi đâu thì thổi,[7] chứ không lệ thuộc cơ chế hay biên giới nào. Chính vì thế, cả Chúa Giêsu và Môsê đều cho thấy rõ sức mạnh vô biên của Thần Khí.[8]

Chính Thần Khí là tác giả của mọi hồng ân và ân huệ trong cộng đoàn.[9] Không có Thần Khí cũng chẳng có Giáo Hội và phẩm giá người Kitô hữu. Thật vậy, “chúng ta đều đã chịu phép rửa trong cùng một Thần Khí, để trở nên một thân thể.”[10] Hơn nữa, phẩm giá cao cả của Kitô hữu còn tìm thấy nơi hình ảnh Thiên Chúa và tình bạn với Chúa Kitô,[11] Ðền Thờ Thiên Chúa.[12] Ngày nay, phẩm giá Kitô hữu còn nổi bật khi Giáo hội được định nghĩa là Dân Thiên Chúa.[13]

HÐGMVN kêu gọi Kitô hữu “tôn trọng quyền căn bản của con người.” Nhưng bao năm qua, người giáo dân đã được tôn trọng tới mức nào ? Họ là ngôn sứ nhưng tiếng nói lại bị bóp nghẹt ! Hơn nữa, họ không được chuẩn bị và không có cơ hội để thi hành vai trò ngôn sứ giữa lòng Giáo hội và thế giới. Làm sao giáo dân “có điều kiện để sống xứng với phẩm vị của mình”[14] ? Làm sao “xây dựng một cộng đoàn trong đó mọi thành phần đều được yêu thương và được đối xử công bằng”[15] khi phẩm vị Kitô hữu bị chà đạp ? Nhưng “sự công bằng cần phải đi đôi với lòng tôn trọng sự thật, vì tôn trọng sự thật là điều kiện để xây dựng một cộng đoàn yêu thương”[16] ? Nhưng làm sao tìm được sự thật nếu không đối thoại ?

Bao giờ GHVN trở thành cộng đoàn tình yêu để làm chứng cho Thiên Chúa giữa một xã hội băng hoại về nhiều mặt hôm nay ? Bao lâu chưa đối thoại để tìm ra sự thật, bấy lâu không thể sống công bình. Không công bình, lời chứng trở thành rỗng tuếch ! Ðó là lý do tại sao GHVN không tiến xa hơn được !

Từ ngày ban hành “Nghi Thức Thánh Lễ 2005,” GHVN trải qua một cơn sóng gió lớn. Bình an không còn, vì công lý vắng bóng. Công lý vắng bóng vì không có nỗ lực đối thoại để tìm kiếm sự thật. Mấy tháng qua, thiên hạ chỉ thấy những lời qua tiếng lại thật ồn ào. Cho tới nay vẫn chưa có dấu hiệu gặp gỡ đối thoại. Giáo hội cơ chế đang đóng băng. Lịch sử cũng cho thấy khi cơ chế và phẩm trật Giáo hội ổn định, ngôn sứ cũng biến dần khỏi xã hội.[17]

Nội bộ không ổn, làm sao tính đến chuyện làm chứng ? Xã hội đang hướng về Giáo hội để tìm đường đến với sự thật. Tất cả mọi cửa đều đóng, làm sao con người có thể gặp gỡ và đối thoại ? Nếu Giáo hội khép kín như thế, sự thật vô phương đến với Giáo hội. Khi không biết lắng nghe nhau, chúng ta cũng không thể lắng nghe lời Chúa. Chúa đã căn dặn : “Hãy để ý tới cách thức anh em nghe”[18] Thiên Chúa và anh em. Nếu chỉ nghe với một thái độ cao ngạo, không thể tìm ra sự thật. Sẽ chỉ nghe thấy những gì muốn nghe. Nhưng nếu khiêm tốn, chúng ta có thể đối thoại và tìm ra sự thật. Ðó là vai trò của Giáo hội Việt Nam hôm nay. Nếu không, mọi hy vọng sẽ tiêu tan . . .

Xã hội bên ngoài đang kẹt cứng vì những bất công ngày càng vượt ngoài tầm kiểm soát. Xã hội đang bất ổn vì tương quan chủ thợ quá chênh lệch. Tiếng thợ kêu không lọt tai ông chủ, nhưng đã “thấu đến tai Chúa các đạo binh.”[19] Những bất công tồn đọng và tăng tốc, vì sự thật ngày càng lu mờ.

Trước một xã hội đầy bất công như thế, nếu chỉ lo xây dựng cơ sở và làm việc bác ái, Giáo hội đã bỏ quên sứ mệnh chính yếu của mình. Giáo hội là ngôn sứ công bố Lời Chúa cho nhân loại. Không có sứ mệnh này, Giáo hội chẳng khác gì một công ty hay một tổ chức thương mại ngoài đời.

Chưa bao giờ vai trò ngôn sứ quan trọng như hôm nay ! Theo Thánh Thomas, ngôn sứ là một đoàn sủng tri thức dùng để thông tri cho nhân loại những chân lý cần thiết cho việc cứu độ.[20] Chính Lời Chúa mới bơm thần khí và sự sống cho xã hội đang dẫy chết.[21] Chỉ có Lời Chúa mới đem lại bình an và sự sống cho xã hội. Như thế, Lời Chúa cần hơn cơm bánh. “Thời kỳ Giáo hội Sơ Khai, các ngôn sứ chú tâm tới việc hiểu biết Chúa Kitô hơn giao tiếp với thực tại xã hội bên ngoài. Mục đích ngôn sứ là thiết lập một căn tính Kitô vững chắc để nắm vững truyền thống nòng cốt về đạo đức hầu có thể đối đầu với những thách đố của trần gian đầy bất trắc này.”[22] Bởi đó, những năm đầu thời kỳ hậu tông đồ, “yểm trợ cho các ngôn sứ quan trọng hơn quan tâm chăm sóc người nghèo.”[23]

Như thế, từ đầu Giáo hội đã nhận thức rõ tầm quan trọng của sự thật. Nhưng sự thật không nằm sẵn trong sách vở. Giáo hội không ngừng phấn đấu tìm kiếm và làm chứng cho sự thật ngang qua đối thoại. Biết lắng nghe nhau còn quan trọng và cần thiết hơn làm việc bác ái. Ngay cả công cuộc bác ái cũng cần sự thật. Không có sự thật, bác ái mất hẳn động lực, ý nghĩa và giá trị. Ðó là điều Chúa nhắm tới khi nói : “Ai cho anh em uống một chén nước vì lẽ anh em thuộc về Ðấng Kitô ...”[24] Ðức Kitô mới là động lực và cứu cánh mọi hoạt động. Bác ái không có sự thật chỉ tạo thêm bất công và bất ổn. Mải mê hoạt động bác ái đến nỗi quên cả tìm kiếm sự thật là chìm ngập trong phương tiện mà đánh mất mục đích. Các phương tiện như thân xác, chức quyền, của cải v.v. có thể che mờ hay làm mất cứu cánh. [25] Những phương tiện đó dễ làm chúng ta xa nhau và xa Thiên Chúa. Xa Thiên Chúa, làm sao sống hạnh phúc ? Xa anh em, còn có thể xây dựng gì cho nhau ?!

Lạy Chúa, xin cho con biết tôn trọng người anh em như ngôn sứ Chúa sai đến với con. Xin cho con khám phá cách thức lắng nghe và đối thoại với nhau hầu có thể làm chứng cho Chúa giữa một xã hội đang vắng bóng sự thật hôm nay. Amen

[5] Encyclopedia of Catholic Doctrine, ed. Russell Shaw, Prophecy, Jordan Aumann, O.P.; Our Sunday Visitor Publishing Division, Indiana, 1997; x. 1Cr 14:22; 2Pr 1:21.

[17] x. Encyclopedia of Catholicism, ed. Richard P. McBrien, Prophecy, Joseph Blenkinsopp, New York : HarperCollins, 1995.

[22] The New Dictionary of Theology, eds. Joseph A. Komonchak, Mary Collins, Dermot A. Lane, Prophecy, Dianne Bergant, CSA, Delaware : Michael Glazier, 1989,

[23] x. Theological Dictionary of the New Testament, Vol. VI, Eds. Gerhard Kittel, Gerhard Friedrich, trans. by Geoffrey W. Bromiley, Prophet, Friedrich, Michigan : Eemans, 1968 ; Did ., 13:1-7;

Đọc lại lịch sư, ta thấy một thực trạng chung của các dân tộc là thường có tranh dành nhau trong việc làm chính trị. Người ta sẵn sàng làm tất cả mọi sự, kể cả việc thanh toán nhau để chiếm được chức quyền, địa vị và danh vọng. Tham vọng chức quyền là một trong những dục vọng lớn của con người. Nó được cắm rễ sâu vào trong bản tính tự nhiên của con người. Vì thế bất cứ ai cũng có thể bị chức quyền và danh vọng cám dỗ. Trước khi được Đức Ki tô biến đổi, các Tông đồ của Chúa cũng không ngoại lệ trong số đó. Bài Tin mừng hôm nay cho chúng ta thấy được phần nào điều đó. Cụ thể là qua sự việc tông đồ Gioan báo với Chúa Giêsu về việc ông đã ngăn cấm một người xa lạ lấy danh Thầy mình mà trừ quỷ. Tại sao vậy? Tin mừng cho thấy rõ lý do ấy, rất đơn giản đó là: “Vì người ấy không theo nhóm chúng ta”.^{^[1]}

Chính óc độc quyền phe nhóm và lòng ganh tị đã thúc đẩy tông đồ Gioan hành động như thế. Ông tưởng rằng, mình đã làm được một việc tốt, việc đúng và hữu ích cho nhóm mình để bảo vệ danh tánh thầy mình. Ông hy vọng là Thầy mình sẽ ban lời khen tặng. Thế nhưng không, Chúa Giêsu không ban tặng lời khen ngợi cho Gioan nhưng qua đó, Người đã dạy cho Gioan và các tông đồ một bài học và đưa ra một nguyên tắc để phân biệt: “Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta.”^{^[2]}

Thái độ và hành động của Gioan trong bài Tin Mừng hôm nay có lẽ cũng là thái độ của các môn đệ và cả chúng ta nữa. Nó phản ánh một thái độ khép kín, không muốn cho người khác được hưởng ân huệ Thiên Chúa nếu người đó không chịu theo các ông, không thuộc về nhóm các ông. Nói cách khác, các ông tự coi mình là những người thừa kế duy nhất của Chúa Giêsu. Ai muốn hưởng ân huệ của Thiên Chúa thì phải theo các ông hay nhập vào nhóm các ông. Chính vì thế khi thấy một người xa lạ không thuộc nhóm các ông nhân danh Chúa Giêsu mà trừ quỷ thì các ông đã ngăn cản họ. Đó là một quan niệm sai lầm và ích kỷ. Trước quan niệm sai lầm đo, Chúa Giêsu bảo: “Đừng ngăn cản người ta, vì không ai lấy danh Thầy mà làm phép lạ rồi sau đó lại có thể nói xấu về Thầy.”^{^[3]} Như vậy, việc trừ quỷ nhân danh Chúa, dù thế nào đi nữa cũng là việc tôn vinh Chúa, vì khi giải thoát cho một người bị quỷ ám là làm một việc tốt, một việc nên làm cho nên không được ngăn cản mà còn phải ủng hộ nữa là khác.

Trong cuộc sống, nhiều khi chúng ta cũng đã để cho óc độc quyền và lòng ganh tị chi phối như thế, nên đã hạn chế lòng nhiệt thành của người khác, áp đặt ý riêng của mình lên người khác, gây chia rẽ và đánh mất bình an trong gia đình, trong cộng đoàn. Tin mừng hôm nay là lời cảnh giác của Chúa Giêsu đối với tông đồ Gioan, cũng là lời cảnh giác cho mỗi người chúng ta, nhắc nhở cho chúng ta biết rằng Thiên Chúa kêu gọi và ban ơn cho những ai có lòng thiện chí, chỉ có Thiên Chúa mới có quyền đó, nhưng ơn Chúa thì vô biên, không hạn chế, không dành riêng cho người nào, nhóm nào. Bất cứ ai tin tưởng cầu xin hoặc nhân danh Chúa mà làm việc tốt đều được Chúa nhận lời. Chúa Giêsu vẫn tiếp tục hiện diện trong Giáo hội và trong lịch sử nhân loại, không ai có thể sống ngoài quỹ đạo của Ngài. Người ta chỉ có thể chọn lựa hoặc là theo Ngài hoặc là chống lại Ngài. Nhiều người không biết Chúa nhưng họ vẫn theo tiếng lương tâm mà ăn ở ngay lành và làm việc thiện, những người ấy cũng thuộc về Chúa. Trái lại có biết bao người mang danh Kitô hữu, kêu tên Chúa nhưng lại không theo đường lối của Chúa, thậm chí còn dửng dưng trước lời mời gọi của Chúa, vô tâm trước người nghèo khổ, lạnh nhạt với anh em, hờ hững với cuộc sống…thì quả thực những người đó cũng đang chống lại chính Chúa.

Lời Chúa hôm nay mời gọi mỗi người chúng ta hãy tự vấn lương tâm mình, xem chúng ta đang ủng hộ hay chống đối Chúa? Danh hiệu Kitô hữu của chúng ta có là một thực tại sống động hay chỉ là một tiếng kêu rỗng tuếch? Đức tin của chúng ta có đi đôi với cuộc sống của chúng ta hay không? Ung hộ Chúa là sống kết hiệp mật thiết với Ngài, thực thi Lời Ngài dạy, sống bác ái yêu thương và giúp đỡ nhau trong cuộc sống. Để thực thi lời Chúa, chúng ta phải có một thái độ dứt khoát với tội lỗi, với những đam mê dục vọng... chấp nhận những hy sinh khổ chế để lướt thắng những cảm bẩy của thế gian. Vì chính Chúa Giêsu đã nói: “Nếu tay chân anh làm dịp cho anh thì hãy chặt nó đi, nếu mắt anh làm nên dịp tội thì hãy móc nó đi”.^{^[4]} Nghĩa là chúng ta phải dứt khoát ngay mọi dịp tội, không chần chừ, không khất lần vì những điều đó là cớ làm cho ta vấp phạm, đánh mất sự sống đời đời, mất ơn cứu độ Thiên Chúa ban mà bị đọa đày trong chốn khốn cùng “nơi giòi mọi không hề chết và lửa không hề tắt”.^{^[5]}

Lạy Chúa Giêsu Thánh Thể, xin cho chúng con biết rộng mở cõi lòng mình ra để đón nhận Chúa và mọi ân huệ của Ngài, để rồi chúng con cũng biết sẵn sàng mở rộng con tim của mình ra để tiếp đón những người khác, sẵn sàng chia sẻ với những người xung quanh chúng con.

Lạy Chúa Giê su Thánh Thể, xin giúp chúng con dẹp bỏ tính ích kỷ, phe nhóm, sự độc quyền, độc đoán và độc tài để chúng con biết đón nhận nhau, chân thành yêu thương nhau, cộng tác với nhau để cùng nhau xây dựng Nước Chúa, cho danh Chúa được rạng ngời trên khắp hoàn cầu, và để tất cả mọi người được hưởng ơn cứu độ Chúa ban. Amen.

[1] Mc 9, 38b

[2] Mc 9, 40

[3] Mc 9, 39

[4] Xc Mc 9, 43-47

[5] Mc 9, 48

Bài Tin Mừng hôm nay cho biết câu chuyện xảy ra trong khung cảnh truyền giáo của các Tông đồ và có thể cuộc sống của cộng đoàn tín hữu Thánh Marcô.

Bối cảnh xảy ra đó là sau khi các Tông đồ đi truyền giáo : rao giảng, trừ quỷ, chữa bệnh nhân danh Chúa Giêsu. Các Ngài đã thấy có người không thuộc nhóm Tông đồ của Chúa Giêsu mà dám kêu danh Ngài để trừ quỷ. Các Tông đồ đã ngăn cấm và Thánh Gioan còn trình bày sự việc này cho Chúa Giêsu phân xử. Chúa đã trả lời ông: “Ðừng ngăn cấm họ, vì không ai nhân danh Thầy làm phép lạ rồi sau đó lại có thể nói xấu Thầy. Vì ai không chống lại Ta là ủng hộ Ta”.

Theo các Tông đồ thì quyền trừ quỷ, quyền ban ơn, quyền rao giảng chỉ dành cho những môn đệ được Chúa gọi rõ ràng, người khác không có quyền đó. Nhưng ơn Chúa không bao giờ bị hạn chế, không dành đặc quyền cho người nào, nhóm nào cả. Bất cứ ai tin tưởng và cầu xin, hoặc kêu cầu danh Chúa để làm việc tốt, Chúa đều nhậm lời. Chúa Giêsu còn mở rộng thêm: ngay cả những người yên lặng, kẻ không chống đối đạo Chúa, cũng phải xem họ như những cảm tình viên, như những người thuận với mình.

Nếu ai ra mặt ủng hộ sứ mạng truyền giáo, dầu bằng một việc cỏn con như cho nhà truyền giáo, dầu một bát nước, kẻ đó không mất phần thưởng đâu. Còn kẻ nào nên cớ vấp phạm cho một trong những kẻ bé nhỏ đã tin này thì thà cột cối đá dìm xuống biển còn hơn. Lý do dễ hiểu vì người mới trở lại, Ðức tin còn non nớt giống như mầm non mới mọc đang cần bám đất màu mỡ là gương lành, gương tốt của người tín hữu, của công đoàn giúp phát triển, thế mà người Kitô hữu tạo ra gương mờ, gương xấu làm họ sa ngã hoặc không còn tin tưởng vào đạo Chúa nữa. Như câu chuyện về nhà ái quốc Ghandi chẳng hạn (chuyện Ghandi vào nhà thờ).

Ngày nay cũng có thể xảy ra. Một người tìm đạo, thấy người công giáo sống xấu quá, họ không cần tìm hiểu đạo nữa. Một người mới gia nhập đạo bị người có đạo lôi cuốn họ vào con đường tội lỗi (tội ác). Một bạn học cùng lớp, có thiện cảm với đạo Chúa, một em có đạo gây gỗ, đánh đập bạn bè trong giờ chơi khiến bạn đó thấy người Công giáo sao dữ quá, không dám học đạo…

Tội làm gương xấu cản trở việc truyền giáo là tội hết sức lớn, Chúa ra lệnh phải trừ tận gốc rễ, trừ tuyệt, trừ hoàn toàn. Tin Mừng ghi lại những lời quyết liệt sau: “Nếu tay người làm ngươi vấp phạm thì chặt phăng đi, nếu chân người làm dịp tội cho ngươi thì chặt bỏ đi, nếu mắt ngươi làm ngươi vấp phạm thì móc vất đi vì thà mất tay, mất chân, chột mắt mà vào nước Thiên Chúa còn hơn có hai tay, hai chân, hai mắt mà vào hỏa ngục”. Ở đây, Chúa dạy ta theo nghĩa bóng chứ không theo nghĩa đen, vì có kẻ thì bỏ beer, bỏ gái, bỏ thuốc lá rồi chặt ngón tay, ngón chân xin thề mà vẫn không chừa. Nghĩa bóng ở đây dạy phải từ bỏ ngay, từ bỏ hẳn mọi gương xấu, không được chần chừ, không được khất lần khất lựa, vì đó là cớ làm ta mất lòng Chúa và bị đày trong hoả ngục.

Lời Chúa dạy trong bài Tin mừng hôm nay còn nóng hổi trong Giáo Hội, trong Giáo xứ, trong cộng đoàn và nơi mỗi người chúng ta. Chúng ta thường cho mình độc quyền về chức vụ, về ơn Chúa để ganh tỵ với người khác, lên án người không hợp ý mình. Nhưng còn lối sống của chúng ta, sống bê bối, đối xử bất công với người khác (có đạo cũng như không có đạo) khiến họ sợ hãi khi nghe đến tôn giáo. Qua bài Tin mừng hôm nay xin cho mọi người trong chúng ta ý thức hơn về chức vụ Tông đồ của mỗi người chúng ta.

Trong bài đọc thứ nhất, chàng thanh niên Giôsuê phàn nàn với ông Môsê rằng hai người đang phát ngôn trong trại, hai người này không đến tham dự cùng bảy mươi hai kỳ mục khi Đức Chúa ban một phần Thần Khí của Môsê trên họ. Ông Môsê trả lời: “Phải chi Đức Chúa ban Thần Khí trên toàn dân của Người để họ đều là ngôn sứ!”

Enđát và Mêđát được chọn vào nhóm các kỳ mục, nhưng vì một lý do gì đó, họ đã không hiện diện khi Thần Khí được ban cho các kỳ mục. Giôsuê, người thân tín của Môsê, ra như bực bội với sự rộng lượng của Thiên Chúa và nhóm của ông mất đi đặc quyền về ân huệ ấy. Thiên Chúa không bị cản trở hay bị giới hạn bởi phê phán mà chúng ta muốn gán cho Thiên Chúa. Đôi khi ngay cả những người nhiệt thành còn nói: “Thiên Chúa làm ở đây – chứ không phải ở kia. Thiên Chúa hiện diện nơi tôn giáo này, không phải nơi tôn giáo kia. Phải cầu khẩn Thiên Chúa theo cách này chứ không theo cách đó”.

Những rào cản mà chúng ta dựng nên không thể cản trở được Thiên Chúa. Thiên Chúa có cách tìm ra được Enđát và Mêđát cho dù họ ở bất cứ nơi đâu và, cho dù họ có vắng mặt trong cộng đoàn các kỳ mục đi nữa, thì Thần Khí của Môsê vẫn ngự xuống trên họ. Vì vậy, như các kỳ mục khác, họ vẫn phát ngôn trong trại Israel.

Người thanh niên đến phàn nàn cho thấy lòng dạ hẹp hòi của anh. Anh cho rằng chỉ có “người phát ngôn đã được chấp thuận” mới có quyền nói tiên tri cho dân chúng. Anh nói, như người ta vẫn thường nói, “Hoặc họ thuộc về chúng ta hoặc họ chống lại chúng ta”. Nếu như họ không thuộc về đội chúng ta – trong câu lạc bộ, trong nhóm cầu nguyện, cùng với chúng ta trong các cuộc phản đối, … thì họ chống lại chúng ta. Cũng những người đó có thể nói, bằng một thứ lập luận hợp lý không rõ ràng, “Nếu họ không ở với chúng ta, Thiên Chúa không thể ở cùng họ”.

Bài đọc trích trong trong Dân số hôm nay là một trong những bản truyên cáo sớm nhất trong Kinh thánh về sự tự do, về bản tính phổ quát và bao la của Thần khí Thiên Chúa. Đám mây xuất hiện ở đầu câu chuyện bày tỏ sự hiện hữu của Thiên Chúa và là một khẳng định về toàn bộ sự kiện. Thiên Chúa trong toàn bộ Thánh kinh thì rộng lớn hơn những gì chúng ta có thể tiếp nhận được. Thần khí Thiên Chúa không thể bị cột chặt với những chức vụ được trao cách chính thức. Mặc dù Giôsuê có phản ứng, nhưng Môsê nhận ra lòng quảng đại của Thiên Chúa, “Phải chi toàn dân đều là ngôn sứ!” Nếu Thiên Chúa hà khắc hay đố kỵ, thì chúng ta sẽ ra sao?

Đức Giêsu đích thực là con người của thời đại mình. Dân chúng tin bệnh tật và bất hạnh là sản phẩm của ma quỉ và tà thần. Vì thế, những nghi thức trừ quỉ, cả trong thế giới tôn giáo và trần tục, khá phổ biến. Các thầy trừ tà dân ngoại hay Do thái cố gắng chữa cho dân chúng bằng việc tống ma quỉ ra khỏi người bệnh.

Xem ra các môn đệ của Đức Giêsu muốn dành riêng cho họ quyền giải thoát khi Người trao cho họ. Họ cố chấp – trong khi Đức Giêssu khoan dung. Họ chiếm hữu – còn Đức Giêsu trao ban. Họ muốn kiểm soát chặt chẽ – nhưng Đức Giêsu lại muốn cho những người bên ngoài được vào. Giáo hội không phải là một câu lạc bộ riêng tư, hay một cộng đoàn khép kín. Mahatma Gandhi cho rằng Thiên Chúa đã đổ Thần Khí trên tất cả những người được thanh tẩy và, ngay cả trên những người không thuộc cộng đoàn, nếu kinh nghiệm của chúng ta cho biết như thế.

Ân sủng của quyền năng Thiên Chúa không dựa trên việc chúng ta nói “lời chính xác” trong nơi thánh “thích hợp”. Tình yêu chữa lành của Thiên Chúa không giới hạn với thời gian của chúng ta, hay việc chúng ta không cần đến tình yêu ấy. Bao nhiêu người trong chúng ta nỗ lực xua đuổi ma quỉ của nghèo đói, chủ nghĩa phân biệt chủng tộc, phân biệt giới tính, vv. Bao nhiêu người trong chúng ta nhận ra chính mình đang đồng hành với những người không “thuộc nhóm chúng ta”

Chứng nhân Kitô hữu đã gánh chịu biết bao tổn hại qua nhiều thế kỷ vì sự hẹp hòi của sự bất đồng trong Giáo hội; cùng với những hành động tố cáo và kết án công khai? Đấy là chưa kể đến những trở ngại bị ép buộc, tra trấn, áp chế tinh thần – và cọc thiêu! Lẽ ra chúng ta cần bớt lo lắng và ít lý luận về tín điều và quan tâm hơn cách chúng ta sống Bài giảng trên núi. Chẳng lẽ tình thương chúng ta dành cho nhau không trở thành hình thức mặc định áp dụng cho mọi Kitô hữu sao? Chẳng lẽ tình thương sẽ không ngăn chúng ta tố cáo lẫn nhau? Chúng ta sẽ không bao giờ hoàn toàn thống nhất với nhau, nhưng chúng ta ít nhất có thể đáp lại lời khẩn khiết của Rodney King, sau khi ông bị cảnh sát Los Angeles tấn công vào năm 1991, “Chúng ta tất cả không thể hoà thuận với nhau sao?”

Trong nền văn hoá Địa trung hải thời Đức Giêsu, việc thuộc về một gia đình hay một nhóm hệ tại ở chính sự nhất trí của một người. Người phát biểu như một thành viên của nhóm khi nói: “Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta”. Nếu bạn thuộc về một nhóm, bạn cần phải trung thành với nhóm – dù thế nào đi chăng nữa. Đức Giêsu mở ra “não trạng nhóm” cho các môn đệ và muốn các ông xem những người dù không thuộc nhóm, như những thành viên trung thành, khi họ nói và hành động nhân danh Người.

Sự hẹp hòi của Giôsuê cũng giống như các môn đệ của Đức Giêsu, họ cho thấy sự bày tỏ sự hẹp hòi đối với những người chữa bệnh và trừ quỉ “không chính thức”, họ dùng danh Đức Giêsu để chữa bệnh. Reginald H Fuller (“Giảng sách bài đọc: Lời Chúa cho Giáo hội hôm nay”, tr.353) cảnh báo việc các Kitô hữu đương thời chống lại “sự kiêu ngạo của hàng giáo sỹ”, phớt lờ hay phá đi những đặc sủng của người giáo dân, hoặc những người không thuộc Giáo hội, thay vào đó là việc đón nhận và ủng hộ những công việc mà Thần Khí đang tác động qua họ. Chúng ta được phong chức không phải để có mọi câu trả lời. Như Môsê, chúng ta cần khám phá và cổ võ ân sủng của Thánh Thần, được Thiên Chúa ban, cho tất cả những ai mà Thiên Chúa chọn.

Đức Giêsu cho thấy những thành viên nào là mối bận tâm chính đối với Người và, vì vậy, cũng phải là mối bận tâm của các môn đệ của Người. Chúng ta phải quan tâm đến những người mà Đức Giêsu mô tả như “những kẻ bé nhỏ tin vào tôi…”. Đây không phải là những trẻ nhỏ, nhưng là những môn đệ trưởng thành mà Đức Giêsu gọi là “trẻ nhỏ”. Đức Giêsu không muốn niềm tin của “những trẻ nhỏ”, những kẻ tin vào Người và là thành viên của cộng đoàn, bị lung lay bởi thái độ của các môn đệ, những người được chọn gọi để dẫn dắt họ.

Tôi biết một số người Công giáo dày dạn kinh nghiệm, họ được liệt vào hàng ngũ “những trẻ nhỏ” của Đức Giêsu, họ bức xúc bởi những tội ác và những dối trá của một số vị lãnh đạo trong Giáo hội những năm gần đây. Họ đã phủi tay trong tuyệt vọng và giận dữ và bước ra khỏi cánh cửa Giáo hội, quyết không trở lại. Đức Giêsu dùng lối cường điệu để mô tả sự trừng phạt mà những kẻ làm gương mù phải chịu. Chúng ta sẽ không cột cối đá quanh cổ của kẻ làm gương mù và dìm chúng xuống biển. Nhưng dù có cường điệu hay không, chúng ta cũng biết Đức Giêsu giận dữ thế nào khi chúng ta lơ là trách nhiệm mình đối với “những trẻ nhỏ”.