CHÚA NHẬT III THƯỜNG NIÊN B An Phong op : Đức Giêsu, Đấng Cứu Độ Con Người Như Hạ op : Chiều Kích Tin Mừng Trong Thế Giới Mới Fr. Jude Siciliano, op : Đừng Bao Giờ Nhát Đảm Fr. Jude Sicilianô, op : Can Đảm Canh Tân Đời Sống Fr. Jude Siciliano, op : Hăy Theo Ta G. Nguyễn Cao Luật op : Cộng Đoàn Đầu Tiên Giacôbê Phạm Văn Phượng op : Sám hối và tin vào Tin Mừng Lời Chúa Và Thánh Thể : Nước Trời Đă Đến Gần, Hăy Sám Hối GB. Nguyễn Tuấn Dũng op : Các ông bỏ mọi sự và đi theo Người Fr Jude Siciliano, op : Theo bước và vững tin nơi Đức Kitô
Fr. Jude Siciliano, op:
Hăy sám hối và tin vào Tin Mừng
Đức
Giêsu, Đấng Cứu Độ Con Người
Bài Tin mừng hôm nay gồm hai phần : Phần đầu nói về sứ vụ Đức Giêsu bắt đầu thực hiện tại Galilê sau khi Gioan Tẩy giả bị bắt; Phần hai nói về việc kêu gọi các môn đệ. Trong phần đầu, Đức Giêsu kêu gọi hoán cải v́ Nước Thiên Chúa đă gần đến. Phần hai, Đức Giêsu kêu gọi các tông đồ ở Galilê, được xem là vùng đất của dân ngoại; như vậy, sứ vụ của Đức Giêsu là kêu gọi tất cả mọi người hoán cải và làm nên một dân Chúa. Đời sống kitô hữu có thể được định nghĩa theo cơ cấu : "Hoán cải + Tin vào Tin mừng"; đó là thái độ "phó thác quá khứ một cách thẳng thắn vào ḷng nhân từ của Thiên Chúa và hết sức tự do vươn tới tương lai để làm cho nó phù hợp với ư muốn của Người hơn" (ĐTC Gioan Phaolô II). Hoán cải là nhằm vào quá khứ, nhưng không phải chỉ để buồn sầu, thất vọng, nhưng là để càng Tin vào Tin mừng, là chính Đức Kitô cùng ơn cứu độ Ngài ban cho. Nói cách khác, "Tin vào Tin mừng" cũng chính là cố gắng nên giống Đức Kitô bằng cuộc hoán cải liên tục. Như thế, đây là sự nh́n nhận Thiên Chúa, qua Đức Kitô, đang đi vào đời thường (vùng đất Galilê của trần gian); đây là một hành tŕnh của đức Tin đi t́m kiếm Thiên Chúa trong cuộc đời; đây là cách sống đạo tuân theo sự dẫn dắt của Thánh Thần Thiên Chúa. Bởi đó, hoán cải không phải chỉ là một hành vi trong chốc lát; nhưng là một thái độ sống vững chắc trong ḷng phó thác và tin tưởng tuyệt đối vào Thiên Chúa cứu độ. Việc thực hành "hoán cải và Tin vào Tin mừng" đă được Đức Giêsu cụ thể hóa trong Tám Mối Phúc Thật; đó chính là luật mới của vương quốc Thiên Chúa. Và ḷng khao khát "Tin vào Tin mừng để luôn hoán cải" được diễn tả trong bài đáp ca, Thánh vịnh 24 như sau :
"Lạy Chúa, xin dạy con biết
đường lối Chúa,
Lạy Chúa Giêsu,
Lạy Chúa Giêsu,
Chiều Kích
Tin Mừng Trong Thế Giới Mới Tỉnh ḍng Đa Minh Việt Nam loan tin một thành viên "phong chức linh mục". C̣n anh em sinh viên lại cho biết một trong anh em sắp "lănh thừa tác vụ linh mục". Ai đúng, ai sai ? Có lẽ quan niệm "phong chức linh mục" sẽ đẩy tới lối sống tách biệt và quan cách. Trái lại, quan niệm "lănh thừa tác vụ linh mục" đi sát với Tin Mừng hơn. Tin Mừng đang vẽ ra một chiều kích phổ quát và sâu sát với nhu cầu của những người nghèo khổ. Sống cách biệt làm sao có thể biết đến việc phục vụ như Tin Mừng đ̣i hỏi ? Bởi thế Tin Mừng hôm nay muốn "anh em hăy sám hối và tin vào Tin Mừng" (Mc 1:14), để ngày càng thu ngắn khoảng cách giữa sứ vụ và thực tế cuộc sống. TIN MỪNG MỜI GỌI Đức Giêsu đă bắt đầu rao giảng Tin Mừng tại Galilê vào một thời điểm rất thích hợp. Đă đến lúc Thiên Chúa muốn thực hiện lời hứa. Thực vậy, "thời kỳ đă măn, và Triều Đại Thiên Chúa đă đến gần" (Mc 1:15). Nghĩa là, kế hoạch Thiên Chúa gồm nhiều giai đoạn liên tục (1 V 8:24; Kn 8:8; Cv 1:71). Bây giờ đă đến giai đoạn chót phải hoàn thành Thánh Kinh (Mt 1:22) Lề luật (Mt 5:17h) và giao ước xưa (Mt 9:17; 26:28h; Rm 10:4; 2 Cr 3:14-15; Dt 10:1,14) (x.The Jerusalem Bible 1990:1661). Giữa lúc dân Israel mong đợi "Thiên Chúa thiết lập Vương Quyền tại Sion và trải rộng quyền đó trên toàn cơi địa cầu" (Is 24:23; 52:7; Gr 3:17; 8:19; Ed 20:33; Mk 2:13; 4:7; Xp 3:15; Ov 21; Dcr 14:9), Đức Giêsu khẳng định Triều đại Thiên Chúa đă đến nơi bản thân Người (x.Thánh kinh Tân Ước 1995:184). Người xuất hiện như niềm hi vọng lớn lao cho dân tộc Israel và toàn thể nhân loại. Nhưng sứ mạng Người không đóng khung trong lănh thổ Do thái. Trái lại Người muốn cho mọi người thấy Triều Đại Thiên Chúa vượt xa biên giới trần gian và bao trùm toàn thể vũ trụ. Đó cũng chính là chiều kích Tin Mừng và bản chất sứ mạng truyền giáo của Giáo hội. Bởi thế muốn đóng khung Tin Mừng và mang tính cạnh tranh vào cánh đồng truyền giáo là một bằng chứng rơ ràng của bóng tối trần gian và tham vọng trần tục. Người môn đệ Đức Giêsu không thể đặt quyền lợi của bất cứ tổ chức hay đoàn thể nào trên Tin Mừng. Đức Giêsu công bố tự do cho người bị áp bức, công lư cho người nghèo và niềm hi vọng cho những ai thất vọng (x.Life Application Study Bible 1991:1727). Bởi đó Lời Chúa trở thành Tin Mừng cho nhân loại, một Tin Mừng phát sinh từ cái chết, sự phục sinh và vinh quang của Đức Giêsu Kitô. Muốn đón nhận Tin Mừng và sống trong Triều Đại Thiên Chúa, con người phải đi vào trong cái chết và ánh vinh quang phục sinh của Đức Giêsu, nghĩa là phải "sám hối và tin vào Tin Mừng" (Mc 1:15). Đó không chỉ là một nỗ lực nhân loại, nhưng là hồng ân Thiên Chúa. Đúng hơn, "hối cải bị thu hút vào mầu nhiệm ân sủng hoạt động để cải biến nhân loại và làm cho con người có thể trở thành tạo vật mới" (Fragomeni 1993:230). Phải hối cải mới phá tung được tất cả giới hạn của thân phận con người bằng sức mạnh ân sủng. Triều Đại Thiên Chúa và Tin Mừng là những thực tại cao cả và năng động trong một thế giới mới. Không sám hối, làm sao có đủ khả năng nh́n và thấy được tất cả nét kỳ diệu trong những thực tại Thiên Chúa ? Chính v́ thế những ai được kêu gọi đều phải trải qua một cuộc biến cải sâu xa. Chỉ cần theo Đức Giêsu, các môn đệ sẽ thấy phải biến đổi tới mức nào cho xứng hợp với chiều kích Tin Mừng trong thế giới mới, thế giới của Thiên Chúa. "Các anh hăy theo tôi, tôi sẽ làm cho các anh thành những kẻ lưới người như lưới cá." (Mc 1:17) Từ việc "lưới cá" sang "lưới người", các ông đă đạt tới một chiều kích lớn lao hơn cuộc sống b́nh thường. Không sám hối không thể vượt thoát khỏi chiều kích g̣ bó của cá nhân, xă hội hay quốc gia. Nhưng làm sao sám hối, nếu không tin ? Bởi đấy "tin vào Tin Mừng", tức là tin vào chiều kích phổ quát của Triều Đại Thiên Chúa, là điều kiện tất yếu để tham gia vào công cuộc Phúc Âm hóa thế giới. Các ông theo Chúa cách dứt khoát, toàn diện và hoàn toàn. "Lập tức hai ông (Anrê và Simon) bỏ chài lưới mà đi theo Người"(c.18). C̣n "các ông (Giacôbê và Gioan) bỏ cha ḿnh là ông Dêbêđê ở lại trên thuyền với những người làm công, mà đi theo Người" (c.20). Nói thế không có nghĩa Chúa chỉ cần gọi các ông một lần là xong. H́nh như Chúa c̣n gọi các ông nhiều lần nữa (Lc 5:1-11; Ga 1:35-42). Nhưng lần nào Tin Mừng cũng nói đến thái độ dứt khoát của các ông : "Họ đưa thuyền vào bờ, rồi bỏ hết mọi sự mà theo Người" (Lc 5:11) hay "hai môn đê liền đi theo Đức Giêsu" (Ga 1:37). Tại sao các ông có thể có một thái độ dứt khoát nhanh chóng như vậy ? Có lẽ nhờ ơn Chúa, các ông đă thấy thời gian quá ngắn, v́ "thời kỳ đă măn và Triều Đại Thiên Chúa đă đến gần."(Mc 1:15) V́ "ánh sáng chiếu soi trong bóng tối" (Ga 1:5), làm chói mắt đến nỗi các ông không thể ngủ vùi với những thói quen đêm đen nữa. Hơn nữa, chính hoàn cảnh nghèo hèn đă khiến họ cảm thấy nhẹ nhàng bước theo Chúa. Họ không có ǵ để luyến tiếc, tính toán. Nhu cầu Nước Trời quá lớn. Luyến tiếc sẽ tạo một khoảng trống không sao lấp đầy được. PHÚC ÂM HÓA THẾ GIỚI Khi dứt khoát lên đường, các môn đệ đă được trang bị thật chu đáo. Các ông đă được kêu gọi tại biển hồ Galilê. Đó là trục lộ giao thương quốc tế. Từ đó các ông có thể phóng tầm nh́n ra khỏi biên giới Do thái. Tin Mừng mang một chiều kích lớn lao hơn bất cứ nền văn hóa nào. V́ thế Tin Mừng có thể đến với muôn dân. Được trang bị bằng chính Tin Mừng, các ông càng phấn khởi khi Thày chí thánh lên tiếng "rao giảng Tin Mừng Thiên Chúa" (Mc 1:14) để khai mạc "Triều Đại Thiên Chúa" (c.15). Tin Mừng mang chiều kích cánh chung và phổ quát. Rao giảng Tin Mừng không thể không mang chiều kích Tin Mừng. Muốn thế, "Giáo hội phải tự kiểm thảo, canh tân không ngừng, sẵn sàng sám hối liên lỉ và thật ḷng trở về với Đức Kitô." (Schreiter 1994:365) Chỉ khi nào thực sự sám hối như thế, Giáo hội mới có thể phá vỡ ranh giới chật hẹp của ḿnh và vươn tới chiều kích Tin Mừng như Đức Kitô, nghĩa là có thể gặp gỡ "Thần chân lư đang hoạt động bên ngoài những giới hạn của Nhiệm Thể."(Redemptor Hominis 1979) Môn đệ Đức Kitô có thể t́m thấy "hạt giống Lời Chúa" trong các tôn giáo khác. Chính ĐGH Gioan Phaolô II đă thiết lập nền tảng thần học cho cuộc đối thoại liên tôn như sứ mạng Giáo hội, khi nh́n thấy các tôn giáo khác nhau "như những phản ánh đa dạng của một chân lư, 'những hạt giống Lời Chúa', cho thấy tuy có nhiều đường lối khác nhau, nhưng chỉ có một mục đích độc nhất đáp ứng ước vọng sâu xa nhất của ḷng người khi t́m kiếm Thiên Chúa và khi đi t́m chiều kích sung măn cho nhân loại" (Redemptor Hominis, ch.11). Hiện nay trên thế giới có 2 tỉ Kitô hữu, gồm Công giáo, Chính thống giáo, Anh giáo và Tin lành. Tất cả đều tin Chúa Kitô và mong làm chứng về Người một cách hữu hiệu nhất. Bởi thế, tự thâm tâm mọi người đều muốn hiệp nhất để thực hiện ước nguyện của Thày chí thánh. "Thực vậy, việc tái hiệp nhất các người đă được thanh tẩy thực sự là một hồng ân Thiên Chúa, chứ nỗ lực con người mà thôi không đủ đem lại kết quả đó. Nhưng khi các Kitô hữu đến với nhau, coi nhau như anh em, cộng tác để làm vơi đi những đau khổ, và cầu nguyện cho sự hiệp nhất, họ đang góp phần chiếu sáng dung nhan và vinh quang Chúa Kitô." (ĐGH Gioan Phaolô II: Zenit 19/01/03) Từ đó, Kitô hữu có thể vượt lên trên mọi biên giới. Đă đến lúc người môn đệ Đức Kitô phải nh́n thấy tất cả chiều kích lớn lao của Tin Mừng trong thế giới mới. Mặc dù "bộ mặt thế gian này đang biến đi," (1 Cr 7:31) nhưng vẫn c̣n những giá trị tồn tại với sức mạnh Tin Mừng. Công cuộc Phúc Âm hóa và Tân Phúc Âm hóa phải lên kế hoạch gấp rút, v́ "thời gian chẳng c̣n bao lâu"(c.29). "Triều Đại Thiên Chúa đă đến gần." (Mc 1:15)
Đừng Bao
Giờ Nhát Đảm
Thưa quí vị. Mấy ḍng mở đầu bài Tin mừng hôm nay nghe ra không mấy quan trọng. Dường như nó chỉ giữ vai tṛ nhập đề theo thông lệ: "Sau khi ông Gioan bị nộp, Đức Kitô đến miền Galilêa rao giảng Tin mừng của Thiên Chúa,…" Thính giả nóng ḷng muốn đi ngay vào nội dung câu truyện, vài hàng chữ mở đầu trên gần như vô nghĩa, nhạt nhẽo. Tuy nhiên thái độ đó do thói quen đọc Tin mừng máy móc của chúng ta. Kỳ thực nó rất quan trọng và hàm chứa nhiều ư nghĩa thâm trầm chúng ta cần suy tư. Lúc này Gioan Tiền Hô đă bị bắt, bị nhốt trong tù và chúng ta biêt rơ số phận của ông : Herôđê sẽ truyền lệnh chém đầu trong cơn say rượu. Chấm dứt một sứ mệnh. Herôđê đă trừ khử được một mối bận tâm ray rứt bấy lâu nay. Bầu khí thật nguy hiểm cho những ai nói thẳng, nói thật chống lại cường quyền kiểu như Gioan. Sau đó chắc hẳn các môn đệ của ông đă học được kinh nghiệm để đời : Cậy răng cũng chẳng dám hé môi. Nhưng thánh Marcô lại viết "Đức Giêsu đến miền Galilêa để rao giảng Tin mừng của Thiên Chúa". Chẳng hoá ra bác thợ mộc làng Nazareth không biết đến nguy hiểm? Hay bác liều thân chấp nhận số phận của Gioan? Bởi không riêng ǵ Gioan mà bất cứ những ai nổi tiếng, có ảnh hưởng lớn trong đám dân đen đều sẽ bị nhà vua hành quyết để trừ khử hậu hoạ. Luật chung là như vậy, xưa cũng như nay. Khi vị tiền hô đă vĩnh viễn ra đi. Mọi chú ư đều dồn vào nhân vật mà khi sống ông đă tuyên bố : "Có Đấng quyền năng hơn tôi đang đến sau tôi…" Xét theo bản chất đạo đời, lời rao giảng của bác thợ mộc làng Nazareth lại càng "độc" hơn sứ điệp của Gioan. Cho nên "tai, mắt" chính quyền lúc ấy chẳng thể bỏ qua. Số phận của Chúa Giêsu đă được thánh Marcô báo trước bằng mấy câu mở đầu đơn giản. Sau này trong vườn Gethsemani thánh Marcô viết: "Chúa Giêsu bắt đầu cảm thấy hăi hùng, cay đắng" ( 14,34). Ngài c̣n thêm, Chúa Giêsu khẩn khoản cầu cùng Đức Chúa Cha: Nếu có thể được xin cho ḿnh khỏi qua giờ ấy ( 14,35). Chúa nói: "Ắp-ba, Cha ơi! Cha làm được mọi sự, xin cất chén này xa con" ( 14,36). Tiếp theo là giờ hấp hối cực kỳ đau đớn. Nó chứng tỏ phản ứng tự nhiên của bản tính nhân loại chống lại cái chết gần kề. Nó có thể thúc đẩy Chúa Giêsu trốn khỏi mảnh vườn và từ bỏ sứ mệnh Thiên Chúa đă trao, sống cuộc đời an b́nh vô sự. Nhưng không, từng bước một, trên con đường rao giảng cũng như cho đến giờ này, Chúa Giêsu đă làm những quyết định dẫn đến cái chết trên thập giá. Ngài đă nhận ra lời Ngài giảng, việc Ngài làm đă chọc giận thế lực đền thờ đến thâm gan, tím ruột. Cái chết của Ngài là không thể tránh khỏi. Ngài đă gây lên cái chết đó: Mỗi khi Ngài tiếp đón các tội nhân, ăn uống với kẻ nhơ bẩn, gọi các biệt phái, kư lục là giả h́nh, tuyên bố triều đại Thiên Chúa đang đến, là Ngài đă tiến gần đến án tử h́nh. Ngài biết rất rơ điều đó và sẵn ḷng chấp nhận như vậy. Thế th́ chúng ta đang đi con đường nào? Hội thánh đang cư xử ra sao giữa thế gian ? Hàng ngày chúng ta cũng phải đối mặt với nhiều thử thách nho nhỏ, Hội thánh cũng phải đưa ra các lựa chọn khó khăn. Chúng ta có noi gương Chúa Giêsu bảo vệ quyền lợi của Thiên Chúa, dù có phải chết ? Hay chúng ta t́m cách thoái thác, lựa chọn con đường dễ dăi hơn ? Nội dung căn bản của lời Chúa Giêsu rao giảng là Nước Trời. Nó có những đ̣i hỏi riêng của ḿnh, chúng ta chỉ có thể vào nước đó qua việc thực thi các Lời Chúa răn bảo, chứ không phải qua ư riêng. Chúng ta đă thực hành Lời Chúa ra sao? Dù nhỏ nhặt, các lựa chọn hàng ngày nói lên thái độ chúng ta tiến bước vào Nước Trời, đúng hướng hay sai trệch. Từng bước, từng bước chúng ta chứng tỏ ḿnh là môn đệ của Chúa Giêsu hay rời bỏ Ngài. Chỉ có lương tâm mỗi người biết rơ điều đó ! Nếu như do tập quán, do năo trạng đóng băng hoá đá, chạy theo thế gian, không dám phản kháng cái ác, bênh vực điều lành th́ rơ ràng chúng ta đang xa dần gương sáng của Chúa Giêsu. Không dám liều thân v́ sự thiện chúng ta chẳng thể theo chân Chúa Cứu Thế. Rồi đến lúc, nhiều người phải làm quyết định quan trọng cho đời ḿnh: can đảm hay hèn yếu, trong sáng hay gian dối, ngay thẳng hay cong queo, toàn vẹn hay nửa vời ? Khi ấy sự lựa chọn hàng ngày sẽ là gốc rễ để chúng ta đứng vững trong các thử thách lớn. Hôm nay theo Phúc âm thánh Marcô, Chúa Giêsu đă làm quyết định dứt khoát bước vào cuộc sống công khai làm tṛn sứ mệnh Đức Chúa Cha trao phó. Cứ như văn bản th́ chẳng phải là sự khai trương lớn, có tầm cỡ như các quan quyền thế gian. Ngài chưa xuất hiện trước đám đông quan trọng ở Giêrusalem mà là một bước nhỏ: chọn mấy môn đệ để chia sẻ công việc. Nhưng Ngài đă sửa soạn cho hai tiếng "xin vâng" cuối cùng trong vườn cây dầu. Thói thường chúng ta nói: "Việc nhỏ vội chi phải nổi da gà !" Nhưng thực tế, muốn làm việc lớn, chúng ta phải tự chuẩn bị bằng các sự kiện nho nhỏ. Muốn lương thiện trong công ăn việc làm chúng ta phải xa tránh gian dối, ăn cắp vặt. Mới đây báo chí đăng tải nhiều tin tức về các vụ việc như thế. Ngày 06 tháng Giêng năm 2003 tờ tuần san thời sự Times đă lựa ra ba nhân vật tiêu biểu của năm 2002. Họ là ba người đàn bà, sống trong những môi trường b́nh thường, giản dị và nghèo khổ. Họ đă can đảm "thổi c̣i" tố giác các vụ việc làm ăn "bất chính", mặc cho có nguy cơ bị đuổi việc. Đó là bà Cynthia Cooper, phó chủ tịch công ty viễn thông World Com. Bà đă tố cáo sổ sách kế toán của công ty là gian lận, nhưng chẳng ai để ư đến lời bà. Ngược lại bà c̣n bị khiển trách, cảnh cáo. Thứ hai, bà Sherron Watkins cũng là phó chủ tịch công ty năng lượng lớn Enron, bà cũng can đảm công khai hoá bê bối tài chính của công ty. Bà bị cho thôi việc. Thứ ba, bà Coleen Rowley làm việc cho viện điều tra liên bang FBI, bà viết thơ lên cấp trên đề nghị điều tra ông Zacharias Moussaoui về hành vi dính líu đến vụ khủng bố 11 tháng 9, 2001. Cấp trên không nghe, bà phê b́nh nặng lời lănh đạo FBI. Hiện nay ông đă bị bắt và đang bị điều tra. Ông ta thực sự có liên quan đến sự kiện. Tuần báo Times viết về ba người đàn bà này như sau: "Họ là những con người b́nh thường, làm điều ngay chính trong công việc hàng ngày của ḿnh, nhưng với nhiều cảnh giác và can đảm. Ước mong chúng ta cũng có những hành động như vậy, tuy nhiên có lẽ chúng ta cũng chẳng nhận ra ḿnh làm điều tốt." Họ là ba phụ nữ can đảm, đă dám đánh đổi nghề nghiệp, tiếng tăm, tương lai của ḿnh để thi hành điều thiện. Họ luôn lưu tâm kiểm tra hoàn cảnh ḿnh sống, đặt mọi sự trong chiều hướng ngay thẳng. Nếu thấy điều bất chính, bất lực th́ t́m cách sửa chữa. Từng bước một họ nhắm đến công b́nh, bác ái xă hội. Chẳng phải họ yêu thích nổi tiếng, thực tế, họ cố gắng tránh xa điều đó, giữ kín các chỉ trích của ḿnh. Nhưng vẫn can đảm nói lên "sự thật" cho các cấp lănh đạo, cho kẻ có quyền lực. Tuy nhiên họ sẽ gặp rắc rối. Bởi quyền lực chẳng khi nào muốn nghe "sự thật" làm cản trở lương tâm hoặc công việc của họ. Gioan tẩy giả và Chúa Giêsu đă biết và đă chấp nhận nguy cơ nói lên sự thật giữa một xă hội nhiễu nhương, đầy quyền lực gian dối. Các ngài đă phải hứng chịu hậu quả thảm khốc do tay các quyền lực đó. Tin mừng mời gọi chúng ta bước theo Chúa Giêsu, rao giảng và thi hành điều công chính. Gioan, Giacobê, Simon, Anrê được Chúa huấn luyện thành những người nói sự thật và được sai đi lưới người ta như lưới cá, cho sự thật về ḷng Thiên Chúa yêu thương. Tất cả rồi sẽ phải gánh chịu số phận như Ngài. Phải chăng đó là vinh dự, là hạnh phúc cho các ông, cho chúng ta và cho những ai can đảm bước theo Ngài? Hôm nay Chúa Giêsu rời bỏ hoang địa Palestin, đi rao giảng trong các thành phố, làng mạc Galilêa. Ngài không phải là một ẩn sĩ, giam ḿnh trong hốc đá khô cằn, xa tránh cái xấu của xă hội ô trọc. Ngược lại Ngài dấn thân vào cuộc sống, vào nghề nghiệp của từng cá nhân, mời gọi họ bước theo dấu vết của Ngài: Sống và làm việc cho Nước trời. Vậy th́ chúng ta sẽ gặp Ngài ở đâu? Nghe tiếng Thiên Chúa gọi ở nơi nào? Trong toàn cảnh đại dương? Hay trong núi cao rừng dậm? Những nơi thư giăn thơ mộng? Cũng có thể, nhưng chủ yếu là trong công ăn việc làm hàng ngày! Bốn Tông đồ đầu tiên của Tin mừng đă được Thiên Chúa mời gọi khi họ đang hành nghề chài lưới. Chẳng lẽ chúng ta được Thiên Chúa ưu đăi hơn sao? Suốt đời ḿnh có mấy ai được cơ hội ngắm nh́n trăng sao để nghe tiếng th́ thầm nội tâm? Cho nên rơ ràng nhất là ở giữa những bận rộn đời thường. Ba người phụ nữ tiêu biểu năm 2002 của tờ Times là những thí dụ cụ thể! Tuy nhiên họ đă được dậy cho biết sống ngay thẳng từ tấm bé. Cha mẹ của Cynthia Cooper đă từng nói với con: "Dù thế nào đi nữa, th́ đừng bao giờ nhát đảm sợ hăi. Nhưng luôn phải tính đến các hậu quả của hành động ḿnh làm". Ở công ty Enron người ta dán các khẩu hiệu của Martin Luther King (một người tranh đấu cho nhân quyền Mỹ) lên những nơi công cộng. Một trong những câu nói nổi tiếng đó là : "Chúng ta sẽ chấm dứt sống vào ngày chúng ta im lặng đối với cái ác." Đúng vậy, ba người đàn bà này đă đam mê sống, cho nên đă mạnh dạn tố giác sự dữ nơi ḿnh làm việc. Có thể Đức Giêsu cũng mang tư tưởng đó trong đầu óc khi Ngài xuất hành công bố Nước trời, sau tin ông Gioan bị bắt và tống ngục? Ngay từ lúc ấy Ngài đă hạ quyết tâm hằng ngày thi hành thánh ư Đức Chúa Cha trong việc rao giảng triều đại Thiên Chúa. Ḷng trung thành với sứ vụ chắc chắn sẽ đưa Ngài vào quá tŕnh va chạm với quyền lực đạo đời. Họ sẽ hành quyết Ngài là điều hiển nhiên. Cho nên thánh Marcô với mấy ḍng đơn sơ mở đầu của bài Tin mừng hôm nay mời gọi tất cả độc giả của ḿnh bước theo Đức Kitô làm chứng cho Nước trời giữa một thế giới tối tăm tội lỗi. Trong thánh lễ này, chúng ta cầu xin Thánh Thần, Đấng đă ngự xuống trên Chúa Giêsu ở bờ sông Giodanô, cũng ngự xuống trên mỗi người chúng ta. Ngài sẽ kiện cường quyết tâm của chúng ta, không nghe lời mời gọi nào khác ngoài Lời của Đức Kitô : "Hăy sám hối và tin vào Tin mừng." (Mc 1,15). Amen.
Can Đảm Canh Tân Đời
Sống Thưa quí vị. Chủ đề tuần này là hoán cải và từ bỏ. Tiên tri Giô-na đă hoán cải cơi ḷng, trở về với sứ mệnh Đức Chúa trao. Thánh Phaolô trong thơ thứ nhất gởi giáo đoàn Côrintô viết: “Thưa anh em, tôi xin nói với anh em điều này: Thời gian chẳng c̣n bao lâu.” Tương tự, lời rao giảng đầu tiên của Chúa Giêsu tại Galilea là: “Thời kỳ đă măn, và Triều Đại Thiên Chúa đă đến gần. Anh em hăy sám hối và tin vào Tin mừng.” Sau đó, Chúa chọn bốn môn đồ để cộng tác với Ngài trong công cuộc rao giảng Nước Trời. Chúng ta sẽ suy gẫm từng đề tài một. Liệu có khi nào quí vị nghe thấy Lời Chúa phán với ḿnh như phán với ông Giô-na trong bài đọc thứ nhất. “Có Lời Chúa phán với ông Giô-na”. Nếu được Thiên Chúa phán trực tiếp như vậy và được trao nhiệm vụ nặng nề là rao giảng cho thành ấy ăn năn trở lại, th́ hẳn là xương sống quí vị ớn lạnh. Quí vị có thể kêu lên như nhà ngôn sứ: “Thà tôi chết c̣n hơn sống, (3,8).” Thực tế tiên tri đă chạy trốn sang thành Tarsit, nghĩa là mút cùng thế giới, để trốn tránh nhiệm vụ. Chỉ sau khi bị trừng phạt trong bụng cá ba ngày đêm, lúc ấy tiên tri mới nghe lời Thiên Chúa gọi lần thứ hai và đi đến Ninivê. Dân thành và vua quan đều ăn chay, mặc áo nhặm và rắc tro lên đầu, tỏ ḷng ăn năn hối cải và được cứu. Chúng ta có thể đặt câu hỏi tại sao lần thứ nhất vị tiên tri do dự không muốn thi hành sứ vụ? Câu trả lời là vị ngôn sứ sợ hăi sự độc ác của thành ấy. Thành Ninivê không phải trong đất Do thái mà là thủ đô của đế quốc Assyria, chỗ hoàng đế và triều đ́nh cư ngụ. Nó là thành phố rất lớn, rộng tới ba ngày đàng, tức hơn 100 cây số như bài đọc 1 cho biết. Sách Nakhum gọi nó là thành phố vấy máu: “Khốn cho thành vấy máu, toàn mưu truỵên lừa đảo, đầy những cướp giật, chẳng bao giờ thiếu mồi”, (3, 1). Dĩ nhiên lúc ấy, nước Israel đang nằm dưới ách cai trị hà khắc của đế quốc Assyria. Vua chúa nước này đă đối xử tàn tệ với Israel không kém ǵ Ai-cập hay La Mă. Nói chung thành phố tượng trưng cho sự ác độc, tội lỗi của cả đế quốc. Như vậy chúng ta có thể tưởng tượng được sứ mệnh khó khăn của Giô-na. Ông sợ hăi chạy trốn là có lư. Sứ mệnh Chúa gọi chúng ta ngày nay cũng vậy. Nhưng h́nh như chúng ta không mấy quan tâm để sống tốt lành, để xin ơn Chúa trợ giúp chu toàn bổn phận. Chúng ta ăn ở phè phỡn th́ làm thế nào cải tạo thế giới, ngày một xa lánh Thiên Chúa ? Chúng ta cứ tổ chức hội nghị bàn tṛn, bàn vuông về truyền giáo mà không noi gương khổ hạnh của các thánh th́ chỉ là luống công, phí thời giờ và tiền bạc. Chẳng hiểu gương của tiên tri Giô-na có tác động vào năo trạng chúng ta không ? Hay chúng ta lại có tư tưởng tiêu cực: Tội lỗi, ác độc như vậy th́ xứng đáng lửa bởi trời phá huỷ như Sôđôma và Gômôra ? Tuy nhiên ông Giô-na đă vâng lời Thiên Chúa, rao giảng ḷng thống hối cho dân thành Ninivê và họ đă nghe theo ông, trở lại cùng Thiên Chúa. Điểm đặc biệt của Giô-na không phải nằm trong bụng cá ba đêm ngày mà là can đảm rao giảng ḷng thương xót của Thiên Chúa, tức ơn thánh của Ngài. Xin nhớ ông là người Do thái chính gốc mà lại dám cất tiếng nói với dân cư Assyria. Ông quá thấu hiểu tâm lư của người Assyria, đố kỵ và khinh dể dân Do thái, vào trường hợp chúng ta, th́ công việc xem ra vô ích. Vị tiên tri cũng do dự không muốn làm. Như vậy hiệu quả lời rao giảng của ông hoàn toàn lệ thuộc vào quyền năng Thiên Chúa, và ḷng thương xót của Ngài. Sự việc này cho chúng ta một suy nghĩ. Xưa nay chúng ta vẫn có tư tưởng Thiên Chúa của Cựu ước là một Vị Thần nghiêm minh, cứng cỏi và hay giáng phạt, đ̣i hỏi những khoản luật khắt khe. Nhưng tiên tri Giô-na cho chúng ta một quan niệm khác, có khi trái ngược với thực tế của Cựu ước. Thiên Chúa của Giô-na là Thiên Chúa hiền từ, tha thứ, mong chờ nhân loại trở về để được ơn cứu chuộc. Thực sự đúng như vậy, lần thứ nhất Ngài gọi ông, ông sợ hăi và đă trốn đi. Ông đă bị phạt. Lần thứ hai thành công bất ngờ khiến ông phải kêu lên: “Con biết rằng Ngài là Thiên Chúa từ bi nhân hậu, chậm giận và giầu t́nh thương”, (4, 2). Rơ ràng đây không phải là truyện giả tưởng hầu thu hút trẻ con với cá voi khổng lồ. Nhưng là bài răn bảo mọi người về ơn thánh và t́nh thương của Đức Chúa Trời, cho những kẻ cải quá tự tân. Tín hữu nhiệt thành với việc nhà Thiên Chúa không thể bỏ qua bài học, ngày nay cũng như thời Giô-na, bám víu vào Thiên Chúa chống lại những kẻ gọi là “phe địch” mà không ngờ rằng Thiên Chúa là Cha nhân lành của toàn thể nhân loại. Ngài rất “nhân hậu, chậm giận và giầu t́nh thương.” Xin hết ḷng biết ơn các tổ phụ đức tin của chúng ta đă giữ lại chuyện này, dù là hư cấu, để răn dạy ḿnh và con cháu muôn muôn thế hệ rằng quan niệm chúng ta về Đức Chúa Trời thường là hẹp ḥi và thiển cận. Nhất là ngày nay, trên thế giới, tranh chấp tôn giáo quá cực đoan và tàn khốc. Người có đạo coi những lương dân như những lữ đoàn khủng bố, đe doạ nếp sống an b́nh cuả ḿnh và ngược lại. Chẳng có ngày nào vắng tin ôm bom tự sát v́ “chính nghĩa” và oanh tạc loại trừ cực đoan. Truyện Giô-na giúp ta nh́n vào sự thật màu nhiệm ḷng khoan dung Chúa. Có một ơn thánh vĩ đại trong bài đọc 1, ơn thánh mà chúng ta thường nghĩ chỉ hạn hẹp vào các sách Phúc âm. Vậy Thiên Chúa của Giô-na cũng là Thiên Chúa của Đức Giêsu mạc khải trong bài đọc 3: “Thời kỳ đă măn và triều đại Thiên Chúa đă đến gần. Anh em hăy sám hối và tin vào Phúc âm.” Thử hỏi, thành Ninivê làm chi xứng đáng để được ḷng Chúa xót thương? Chẳng làm chi cả, ngược lại, với tiếng tăm là thành gian ác nhất thế giới, và Giô-na đă muốn lửa từ trời xuống tiêu diệt cho cân xứng với t́nh trạng của nó. Thay v́ như vậy, câu truyện hôm nay là dụ ngôn của ḷng xót thương, không giới hạn, hoàn toàn nhưng không và chẳng cân xứng với số phận tội nhân. Thiên Chúa lựa chọn những ai Ngài muốn, ngay cả thành phố Ninivê mà tiên tri Giô-na khiếp sợ. Như vậy Thiên Chúa mà Giô-na rao giảng cũng là Thiên Chúa Đức Giêsu công bố hôm nay. Sau khi nghe tin ông Gioan tiền hô bị bắt giữ, Chúa Giêsu khởi sự rao giảng. Việc bắt giữ của Gioan đáng lư phải là lời cảnh báo Chúa Giêsu rằng rao giảng chân lư Phúc âm sẽ đưa người ta đến rắc rối. Nhưng đó không phải là trường hợp của Chúa Giêsu. Ngài can đảm và công khai thi hành sứ vụ, bất chấp khó khăn và nguy hiểm. Cho nên, ngôn từ thánh Marcô dùng cho Gioan “bị nộp” cũng là ngôn từ cho Chúa Giêsu sau này, và toàn thể những kẻ nối tiếp sứ vụ của Ngài. Nếu như người ta ương ngạnh rao giảng sự thật Phúc âm, nhất định người ta sẽ “bị nộp”. Chỉ những kẻ hèn nhát mới được an lành. Thánh giá đă có mặt ngay từ khởi đầu Phúc âm Marcô (chúng tôi sẽ gởi đến quí vị bản khảo sát các đặc tính của Phúc âm Marcô, như năm ngoái là bản khảo sát về Mattheo.). Bóng dáng thánh giá sẽ đổ trên các biến cố cho đến khi Chúa Giêsu công khai công bố sự hiện diện của nó trên cuộc đời Ngài và trên cuộc đời những ai theo Ngài. Nhưng đa phần sẽ từ chối hậu quả của việc theo Chúa. Câu nói đầu tiên của Ngài là: “Thời giờ đă măn và triều đại Thiên Chúa gần đến. Anh em hăy sám hối và tin vào Tin mừng.” (Bài Phúc âm này là nguyên văn Mt 12, 17-23). Thời giờ đă măn, tức cơ hội tuyệt hảo để lănh ơn thương xót. Thiên Chúa quyết định hành động trên nhân loại, ban ơn tha thứ và cứu độ. Điều mà các tổ phụ trông đợi từ lâu. Cho nên chẳng lạ ǵ thánh Marcô mô tả Chúa Giêsu rao giảng cùng nội dung với Giô-na và các tiên tri khác: “Hăy hối cải và tin vào ḷng thương xót Chúa”. Từ Hy-lạp dùng ở đây là “metanoia”, tức thay đổi trái tim và quay về với Thiên Chúa. Chúa Giêsu không những kêu gọi dân chúng thay đổi thái độ và hành động. Ngài c̣n kêu mời họ tin vào triều đại Thiên Chúa đă tới gần, nghĩa là vào việc Ngài làm và điều Ngài nói. Những lời rao giảng của Ngài và những việc Ngài thực hiện, chính là công tŕnh của Thiên Chúa. Nói cách khác, Thiên Chúa đă hiện diện nơi Đức Kitô. Ngài thi ân giáng phúc cho dân chúng, làm tṛn lời Thiên Chúa hứa với các tổ phụ từ bao đời trước. Thống hối chẳng có ích lợi ǵ nếu không tin vào ơn tha tội. Cho nên Chúa Giêsu đă nối kết hai nội dung đó. Khi chữa lành bệnh nhân do bốn người khiêng đến, Chúa Giêsu đă tuyên bố Ngài có quyền tha tội như Thiên Chúa vậy. Thế th́ thống hối là tin vào Ngài mà thay đổi con tim và nếp sống. Không làm như vậy th́ làm sao bày tỏ ḷng ăn năn? Ngược lại, chỉ có những người chân thành chấp nhận lời Ngài mới là kẻ thống hối thật. Chúng ta hành xử thế nào? Liệu có đúng là chúng ta theo Chúa Giêsu nhưng không thay đổi trái tim và tính hư nết xấu? Các biến cố kế tiếp trong bài Tin mừng hôm nay là hệ quả tất yếu của Metanoia mà Chúa Giêsu kêu gọi. Bốn tông đồ đă mau mắn nghe theo tiếng gọi của Ngài. Họ từ bỏ tất cả, chấp nhận tất cả những thử thách của việc theo Ngài. Đây là tấm gương rất cụ thể cho chúng ta, nếu chúng ta muốn thực sự làm môn đệ Chúa. Giả h́nh không có ư nghĩa và bài Phúc âm chẳng liên quan đến ḿnh. Chúng ta hăy nghe thánh Marcô kể: “Và các ông bỏ cha ḿnh là ông Dêbêđê ở lại trên thuyền với những người làm công, mà đi theo Người.” Té ra xưa nay chúng ta chưa theo Chúa thực sự v́ c̣n giữ lại nhiều thứ, ngay cả nếp sống bê tha, dễ dăi. Mêtanoia có nghĩa thay đổi nếp sống cũ và trơ mặt chai như đá đi theo hướng ngược lại mà Thiên Chúa thúc giục. Thí dụ, rượu chè say sưa th́ phải đạm bạc tỉnh táo. Đĩ điếm dâm dục th́ phải thanh sạch khiết trinh. Nhung lụa th́ phải khó nghèo. Kiêu căng th́ phải khiêm tốn nghe theo lẽ phải và sự thật. Tham lam keo kiệt th́ phải rộng răi, hào hoa, độc ác ích kỷ th́ phải nhân hậu từ bi, vân vân. Chúa Giêsu mô tả những người hoán cải là nên giống như trẻ thơ. Điều ám chỉ là phải từ bỏ quá khứ tội lỗi và khởi sự nếp sống hoàn toàn mới. Tính ngây thơ, chân thật, phó thác của con trẻ th́ ai nấy đều rơ cả. Nó rất cụ thể trong bất cứ gia đ́nh nào. Không phải t́m kiếm đâu xa. Có điều là chúng ta bắt chước được không? Những người quen với nếp sống kiêu căng, bê tha, rượu chè, đàng điếm th́ dĩ nhiên không thể coi nếp sống đó là lư tưởng trọn lành. Nhưng Chúa Giêsu lại nhấn mạnh đến nếp sống như vậy. Thật là một cuộc đổi đời to lớn cho các môn đệ Chúa. Và họ phải thực hiện nó trong giây lát, như Giô-na hay như bốn tông đồ hôm nay. Nhờ sự can thiệp mạnh mẽ của Thiên Chúa, lời đáp trả của bốn tông đồ Andrê, Simon, Giacôbê và Gioan ảnh hưởng sâu đậm đến mỗi người chúng ta. Đó là lời đáp trả hoàn toàn và mau lẹ. Giống như các vị, chúng ta cũng muốn nhiều hơn trên con đường thiêng liêng: nhiều đời sống Thiên Chúa, nhiều trung tín, nhiều nhiệt thành, nhiều đáp trả nhanh chóng những tiếng gọi của Thiên Chúa, nhiều thay đổi tự phát khi cơ hội tốt nẩy sinh, nhiều niềm vui khi ḿnh không bị các nết xấu đè nặng, nhiều nhiệt tâm phụng sự Chúa trong các hoạt động tông đồ, nhiều thoả măn khi có cơ hội hầu việc Chúa, nhiều khôn ngoan khi giải quyết các khó khăn trong cuộc đời, nhiều sáng mắt, sáng ḷng trên con đường theo Chúa, nhiều can đảm chịu đựng bệnh tật, hạn chế. Tuy nhiên khi nh́n đến gương sáng của các tông đồ, chúng ta phải ghen tương về thái độ hối cải và từ bỏ của họ. Thế giới tân thời dĩ nhiên nhiêu khê và cám dỗ hơn thế giới đơn giản của các Tông đồ. Để có thể làm những cuộc trở lại nhanh chóng như họ. Nhưng suy nghĩ như vậy th́ quá đơn giản để rũ bỏ trách nhiệm theo Chúa. Đức Giêsu không chỉ kêu gọi các môn đệ hơn 2000 năm về trước. Ngài vẫn kêu gọi chúng ta hôm nay, ngay lúc này và tại nơi chúng ta làm việc, sinh sống. Chúng ta nên dẹp bỏ các thoái thác và đừng áp dụng bài Phúc âm cho những thời đại cổ xưa, đơn giản hơn, hoặc cho những thày tu, bà phước. Lời kêu gọi của Thiên Chúa luôn là vấn đề thời sự cho hết mọi tín hữu. Mỗi người đều được Thiên Chúa mời gọi bây giờ. Bí tích rửa tội nhắc nhở điều đó. Vậy trước bàn thờ Thánh Thể, xin cho chúng ta được mở trí, mở ḷng nghe tiếng gọi rơ ràng của Chúa Giêsu : “Các anh hăy đi theo tôi”. Ơn thánh đă ban cho Ninivê để được tha thứ tội lỗi. Ơn thánh cũng là nội dung đáp trả tiếng Chúa Giêsu kêu mời hôm nay. Làm thế nào các Tông đồ có thể thay đổi nếp sống mà Thiên Chúa đ̣i hỏi để đi theo Chúa Giêsu? Rơ ràng ơn thánh đă đi theo họ suốt tiến tŕnh làm môn đệ, thúc đẩy họ hy sinh tất cả để theo Ngài, chịu đựng tất cả để trung thành với Ngài. Ơn thánh đă ban năng lực để các Tông đồ hiến dâng mạng sống cho Chúa Kitô. Họ sẽ hoàn toàn như Gioan tẩy giả và Chúa Giêsu sẵn ḷng “bị trao nộp” v́ chân lư nước trời. Xin cho mỗi người chúng ta đủ can đảm noi gương họ: Hối cải và ăn năn v́ triều đại Thiên Chúa đă đến gần. Amen.
Hăy
Theo Ta Anh chị em thân mến, Nếu anh chị em muốn tìm tính khôi hài trong Kinh Thánh hăy đọc sách Giô-na. Hôm nay sách thánh trình bày câu chuyện hài của ngôn sứ Giô-na. Ngôn sứ này được xem như là ngôn sứ hạng nhất. Thiên Chúa giao việc cho ngôn sứ và ông đă thực hiện ngay. Ông đi rao giảng cho dân thành Ni-ni-vê, họ liền ăn năn hối cải, và như thế là ngôn sứ đã hoàn thành được công việc mà Chúa đã giao. Thế là hết chuyện. Nhưng không phải vậy. Câu chuyện vui được thể hiện chung quanh công tác của ngôn sứ, nhờ đó chúng ta có thể thấy được lòng thương xót của Chúa. Sách Giô-na rất đặc biệt. Không như những sách của các ngôn sứ khác, nó không chứa các lời giảng của ông. Thay vào đó, nó lại trình bày ơn Chúa mời gọi ông và ông đã đáp lại như thế nào. Khởi đầu, ông Giô-na đã từ chối lời Chúa, không đi giảng cho dân Assyria ở thành Ni-ni-vê. Người Assyria là kẻ đô hộ, cai trị, và bị dân địa phương thù ghét. Ông Giô-na không muốn dính líu gì với những người Assyria đó. Giô-na biết là nếu ông rao giảng cho họ thì họ sẽ hưởng được ơn tha thứ của Chúa, mà Giô-na lại không thể chấp nhận điều này. Vì vậy Giô-na chạy xuống tàu đi trốn. Chúng ta biết là tàu bị sóng gió và ông ta bị ném xuống biển và bị cá nuốt. Ba ngày sau " ĐỨC CHÚA bảo con cá, nó liền mửa ông Giô-na ra trên đất liền."(2:11). Đó là cách mà Giô-na đến thành Ni-ni-vê. Đoạn sách thánh đọc hôm nay là lần thứ hai Chúa bảo Giô-na đi giảng cho dân Ni-ni-vê. (Bài đọc bỏ đoạn "Lời Đức Chúa đến với Giô-na LẦN THỨ HAI") Thiên Chúa chỉ làm những ǵ mà Ngài muốn: Ngài muốn cho dân chúng khắp mọi nơi biết lòng thương xót của Ngài, cho người tốt cũng như người xấu, những người không muốn nghe lời Ngài. Những người Assyria xấu ở Ni-ni-vê có làm gì đâu để được hưởng lòng thương xót của Chúa? Họ chẳng làm gì cả. Và đây chính là câu chuyện về lòng nhân từ của Thiên Chúa. Nó không dựa vào việc chúng ta có đáng được hay không. Nếu chúng ta đáng được hưởng thì không còn lòng thương xót Chúa nữa. Dân thành Ni-ni-vê nghe lời rao giảng của Giô-na, và họ đã ăn năn hối cải. Nhưng không phải chỉ có họ mới ăn năn thôi. Mà chính Chúa cũng ăn năn nữa. Thật là chuyện lạ đối với chúng ta! Nhưng trong Cựu Ước Thiên Chúa ăn năn gấp 2 lần con người. ‘’ĐỨC CHÚA hối hận v́ đă làm ra con người trên mặt đất’’, rồi Ngài gây nên lụt Đại hồng thủy (St 6:6). Nhưng có nhiều lần Chúa hối hận và không trừng phạt như trong đoạn sách thánh đọc hôm nay. Thánh Kinh cho thấy dân Do Thái, cầu xin Thiên Chúa hồi tâm, thay lòng, để họ không bị trừng phat. Ngôn sứ Giô-na biết là nếu ông rao giảng cho dân thành Ni-ni-vê thì họ sẽ ăn năn hối cải, và Thiên Chúa cũng vậy. Ông nói với Chúa "....Thật vậy, con biết rằng Ngài là Thiên Chúa từ bi nhân hậu, chậm giận và giàu t́nh thương, và hối tiếc v́ đă giáng họa."(4:2) Giô-na biết là Thiên Chúa sẵn sàng khoan dung hơn là kéo dài cơn giận để giáng phạt, và ông ta lại muốn dân Ni-ni-ve bị phạt vì những điều ác họ đã làm đối với dân Israël. Tổ phụ dân Do Thái đã viết để lại câu chuyện về lòng khoan dung của Thiên Chúa mà họ không hiểu được. Họ muốn nhắc nhớ con cháu là nếu họ mắc lỗi với Thiên Chúa (và họ đã nhiều lần mắc phải!), nhưng biết ăn năn hối cải, Thiên Chúa sẽ thương xót họ. Chính Thiên Chúa cũng hối hận và không trừng phạt họ. Đó là điều Thiên Chúa đã làm đối với dân thành Ni-ni-vê, và Ngài cũng đã làm đối với chúng ta mỗi khi chúng ta ăn ăn hối cải trở lại xin Thiên Chúa thương xót chúng ta. Thánh Phaolô tỏ vẻ dể dãi đối với vấn đề hôn nhân, anh chị em nghĩ sao?" "Vậy từ nay những người có vợ hăy sống như không có". Chúng ta cần phải hiểu ý thư thánh Phaolô theo thời gian lúc đó. Những Kitô hữu đầu tiên tin rằng, họ đang sống gần ngày tận thế, và Chúa Giêsu sắp trở lại khải hoàn. Với ý nghĩ như vậy, nên thánh Phaolô nhấn mạnh đến việc phục vụ Thiên Chúa ngay lúc bấy giờ và hãy để những chuyện xác thịt thế gian qua một bên. Rồi từ ngày đó đến nay, trải qua nhiều thế hệ, vấn đề ngày tận thế phai nhạt dần. Nhưng chúng ta vẫn phải lưu ư đến tư tưởng của Thánh Phaolô thời đó, là Chúa Kitô sẽ trở lại ngay, và chúng ta nên nghĩ đến ý định là phải phục vụ Thiên Chúa trước tiên, bất kể ơn gọi đến với chúng ta ở đâu "Thời gian chẳng còn bao lâu..." diễn tả thật hợp với Phúc âm thánh Mác-cô. Chúa Giêsu vừa chịu phép rửa ở sông Giô-đăn (1:9-11), vừa bị cám dỗ trong sa mạc (1:12-13). Bây giờ thánh Mác-cô nhắc đến việc Chúa Giêsu đi giảng ở Galilê. Chúa Giêsu tiếp tục công việc của Ngài. Và Phúc âm của thánh Mác-cô rất ngắn gọn, cho thấy dường như Chúa Giêsu không có nhiều thời gian. Ngài lo đến việc đi Jerusalem nên đă tuyển chọn những môn đệ đi theo ngài, nghĩa là vác thánh giá đi theo Ngài lên nơi chịu nạn. Phúc âm thánh Mác-cô là lời mời gọi chúng ta đi theo Chúa Giêsu với hy vọng vì " nước trời đã đến". Dân Do Thái đã bao nhiêu lần bị đô hộ, và họ đang trông đợi Thiên Chúa đến với họ để lập nên một quốc gia mới. Bây giờ họ mong điều đó được thực hiện nơi Chúa Giêsu. Nhưng Chúa Giêsu rao giảng, mời gọi dân chúng không nên đặt hy vọng vào những giá trị trần thế. Chúa Giêsu khuyên họ nên chấp nhận lề luật của Thiên Chúa trong cuộc sống. Điều thứ nhất chứng tỏ quyền lực của Thiên Chúa đã đến chính là lòng thương xót, sự tha thứ, và một đời sống mới theo đời sống của Chúa Giêsu trong tình thương và trong phục vụ. Thánh Mác-cô nhanh chóng tiếp nối Phúc âm bằng lời Chúa Giêsu mời gọi các môn đệ đầu tiên. Trong các Phúc âm khác thì chuyện Chúa Giêsu gọi các môn đệ kéo dài. Nhưng Mác-cô viết ngắn gọn bằng cách chỉ cho biết là Chúa Giêsu gọi họ, và các ông đang đánh cá liền bỏ thuyền và lưới đi theo Ngài. Thật sự các môn đệ tin cậy vào Chúa Giêsu một cách mau lẹ mà không do dự. Hiện nay, nền kinh tế thế giới đang suy sụp. Có rất nhiều lý do cho việc suy sụp này. Không ít kẻ gian lận, lừa bịp làm nhiều người mất việc làm, mất rất nhiều tiền bạc họ đã dành dụm. Bởi thế, khi nói đến sự tin tưởng, và giao tương lai sự sống của mình cho người khác, chúng ta cảm thấy ngại ngùng. Chúng ta muốn tìm hiểu sự thật trước đã. Tôi phải hy sinh những gì? Họ có cam đoan gì không? Tôi sẽ được những lợi tức gì? Họ có thể cho tôi biết là chắc chắn tôi sẽ không bị hao mất gì không? Đây là những câu hỏi tôi muốn được trả lời trước khi tôi gặp người vừa ngang qua như Chúa Giêsu vừa gọi tôi "hãy theo thầy ... ‘’ Theo Phúc âm này th́ những người đi theo Chúa Giêsu sẽ xem xét những việc Ngài làm, những lời Ngài nói. Chúa Giêsu sẽ hứa với chúng ta những thành quả mỹ mãn, lợi tức dồi dào và một cuộc sống an toàn. Không thật vậy đâu. Những người nghe lời Chúa Giêsu mời gọi đi theo Ngài sẽ phải bỏ mình, sẽ mất mọi thứ để được đi theo Ngài. Chúa Giêsu không để mất nhiều thì giờ. Ngài chịu phép rửa, chịu cám dỗ rồi đi mời gọi các môn đệ. Các ông gặp Ngài một cách bất ngờ, và chính Ngài đưa ngay việc làm cho các ông. Đối với chúng ta, điều gì khiến chúng ta mãn nguyện? Chúa Giêsu đã mời gọi các môn đệ và chúng ta. Ngài chỉ muốn chúng ta đặt hết niềm tin vào Ngài. Chúa Giêsu đưa chúng ta đến gần Thiên Chúa :"Nước trời đã đến". Nếu chúng ta trả lời "vâng" và chúng ta tin cậy vào Chúa Giêsu thì chúng ta hãy bỏ những gì đã làm chúng ta xao lãng. Và chúng ta đáp lại lời mời gọi của Ngài để "ăn năn và tin cậy" và phó dâng mọi sự cho Ngài. Thánh Mác-cô đã đánh trúng vào tâm hồn chúng ta. Chúng ta biết là phải quyết định mau lẹ để theo Chúa Giêsu. Chúng ta đã nghe Ngài nói "hãy theo Thầy" từng ngày trong cuộc sống. Chúng ta phải chọn lựa. Vậy mỗi khi nghe lời Chúa gọi, chúng ta có quên đi không? Chúng ta có muốn giúp đỡ người đang cần chúng ta không? Chúng ta có giúp người nghèo nhiều hơn là sắm sửa cho chúng ta không? Chúng ta có nhận thấy được những bất công hay lầm lỡ của chúng ta? Trong tất cả những trường hợp này và biết bao những trường hợp khác, chúng ta đều nghe một lời mời gọi mà Chúa Giêsu đã nói với các ông đánh cá, và cũng như các ông, chúng ta đã bỏ hết mọi sự để theo Ngài chưa.
Cộng Đoàn
Đầu Tiên
Trước hết là Tin Mừng Hội Thánh đă được khởi đầu như thế nào ? Người ta vẫn thường đặt câu hỏi này và thường nghĩ đến các cộng đoàn Kitô giáo tiên khởi. Thế nhưng, trước khi có các cộng đoàn này, đă xuất hiện một cộng đoàn gồm các môn đệ, vây quanh Đức Giêsu. Trong số này, những người được gọi đầu tiên là các ông Phêrô, Anrê (hai anh em). Giacôbê và Gioan (hai anh em). Cả bốn ông đều là những ngư phủ miền Ga-li-lê. Chính nơi các ông và từ các ông mà tất cả được khởi đầu. Trong thời gian vừa qua, Đức Giêsu đă đi rảo đây đó trong miền Ga-li-lê để giảng dạy và chữa lành. Người nói : "Nước Thiên Chúa đă đến gần rồi. Anh em hăy sám hối và tin vào Tin Mừng". Người đi từ ngọn đồi này sang ngọn đồi khác và giảng dạy trong các hội đường. Người giải thích những điều được ghi trong sách mà lúc này được gọi là Cựu Ước, nhưng rất ít kẻ hiểu được giáo huấn và đời sống của Người. Chẳng hạn như tại Na-da-rét, quê hương của Người, dân chúng đă đón tiếp Người với thái độ thù nghịch. Họ đă xua đuổi Người bởi v́ Người đă nói rằng mọi lời ngôn sứ đă hoàn tất nơi chính Người. Theo họ, không ai có thể là ngôn sứ nơi quê hương của ḿnh ... Khởi đầu của Kitô giáo không phải là truyền bá những điều phải tin, không phải là đặt một hệ thống những tŕnh bày về thiêng liêng và luân lư. Trái lại Kitô giáo đă được khởi đầu với một biến cố dứt khoát, một cuộc xuất hiện, một Lời tức là Đức Giêsu Kitô. Chính từ biến cố này, chính từ con người này mà niềm tin được khơi mào và tiến triển. Đức Giêsu Kitô chính là Tin Mừng của Thiên Chúa. Con Người này có thể nói : "Nước Thiên Chúa đă đến gần rồi" bởi v́ chính Người đang có mặt. Nhờ Đức Giêsu Kitô và trong Đức Giêsu Kitô, Thiên Chúa thiết lập vương quốc và cứu độ nhân loại. Theo nhăn quan này, kẻ lưới người đầu tiên chính là Đức Giêsu. Người không bắt chộp lấy nhân loại, nhưng loan báo cho họ biết về một Tin Mừng. Người cho họ cảm nếm được dư vị ngọt ngào -có thể nói như thế- trong các tín điều Kitô giáo : các bí tích, những mối phúc, Hội Thánh ... cũng như về Đấng Cứu Thế, Đấng mặc khải về một Người Cha đầy t́nh yêu thương. Những ai đón nhận lời loan báo này, những ai bước theo Đức Giêsu cách vô điều kiện th́ nhận được đức tin, được ơn sám hối. Điều này trái ngược hẳn với việc thừa hưởng những chân lư mà không kèm theo một thái độ dấn thân.
Giờ đây, bên bờ hồ Ti-bê-ri-a,
Đức Giêsu bắt đầu sứ mạng và công việc của Người. Ca-phác-na-um, một thị
trấn nằm ở phía bắc Biển Hồ, đă trở thành điểm xuất phát. Đức Giêsu và ông Gioan Tẩy Giả Câu đầu tiên trong bản văn cho thấy thời kỳ của ông Gioan Tẩy Giả đă chấm dứt. ông Gioan bị bắt giam và mở ra thời kỳ của Đức Giêsu. Thời kỳ này diễn ra theo một con đường khác : Đức Giêsu đến miền Ga-li-lê. Như thế, thời gian của những kẻ dọn đường, những vị tiền hô đă chấm dứt : bây giờ là thời gian loan báo Nước Thiên Chúa, thời gian của các môn đệ và Vị Thầy, thời gian của Hội Thánh. Nghề nghiệp Hai ông Si-mon và Anrê được gọi khi các ông đang làm công việc quen thuộc của ḿnh là quăng chài xuống biển. Khi được gọi, hai ông liền bỏ chài lưới, bỏ nghề của ḿnh, tức là cắt đứt với công việc tạo ra nguổn lợi vật chất đổng thời với dấu chỉ tượng trưng cho vị trí của họ trong xă hội. Tuy nhiên, lời mời gọi của Đức Kitô "lưới người như lưới cá" đă thay đỗi hoàn toàn công việc làm của các ông, mặc dù lời mời gọi này cũng nhấn mạnh đến mối liên hệ giữa cuộc sống hằng ngày của các ông với đời sống mới do Đức Giêsu đem lại. Như vậy, sự cắt đứt là một bước đường bó buộc, c̣n sự sám hối là một cuộc trở về của nội tâm, một cách thức khác để tiếp tục sống, sống có ư nghĩa và giá trị hơn. Gia đ́nh Đối với hai ông Giacôbê và Gioan, cũng là một cuộc cắt đứt, nhưng là với gia đ́nh và với khung cảnh quen thuộc, gần gũi nhất. Họ đă bỏ cha ḿnh là ông Dê-bê-đê ở lại trên thuyền với những người làm công. Các môn đệ bỏ lại cha của ḿnh để đón nhận một người cha mới : họ sẽ trở nên con cái Thiên Chúa (Anh em chỉ có một Cha). Cuộc từ bỏ này có ư nghĩa của một cuộc sinh ra mới. Theo nghĩa biểu tượng, sự kiện Đức Giêsu tách ĺa các môn đệ khỏi biển cả, môi trường các ông đang sinh sống, là biến cố nhắc lại công cuộc sáng tạo, bởi v́ trở thành môn đệ của Đức Giêsu không chỉ là thay đỗi về t́nh cảm, về mối liên hệ, nhưng là vươn lên tới một đời sống khác. Sự giải phóng Đức Giêsu, một người xa lạ đi ngang qua, đă cắt đứt những thói quen, những cơ cấu xă hội có lẽ vốn được coi là căn bản nhất. Cuộc sống mới được khởi đầu, một khi nó được giải thoát khỏi những ràng buộc. Dầu vậy, cuộc sống mới này không có nghĩa là phủ nhận cuộc sống hằng ngày ; nhưng hướng tới chiều kích thiêng liêng, đó là sự sám hối v́ Tin Mừng, là thay đỗi cách sống. Mọi người đều được gọi Với một vài câu ngắn ngủi, bài Tin Mừng hôm nay cho thấy Đức Giêsu -Người Qua Đường thần linh- đă không ngại ngùng phá vỡ bầu khí tầm thường của con người để đưa họ bước vào một cuộc phiêu lưu, thú vị hơn và có ư nghĩa hơn. Đối với chúng ta, bản văn này có nhiều điều cần lưu ư. Trước hết, ta nhận thấy rằng các tông đổ không phải là những người tự đề cử ḿnh, họ là những người được chọn. Chính Đức Kitô đă mời gọi họ. Cả ngày nay nữa, cũng chính Người kêu mời chúng ta và đợi chờ chúng ta đáp trả. Dĩ nhiên, không phải tất cả chúng ta được mời gọi trở thành môn đệ của Đức Kitô theo nghĩa chặt, thế nhưng, chắc chắn là tất cả chúng ta đều được mời bước theo Đức Kitô, môỵi người theo cách thức của ḿnh. Để bước đi theo Đức Kitô, các tông đổ đă bỏ lại tất cả, khởi đầu là những tấm lưới quen thuộc. Đối với các ông, tấm lưới là tất cả cuộc đời. Các linh mục, tu sĩ nam nữ là những người từ bỏ tất cả để hoàn toàn phục vụ Thiên Chúa. Đối với chúng ta, câu chuyện về các môn đệ đầu tiên vẫn có ư nghĩa, bởi v́ tất cả chúng ta đều được mời gọi từ bỏ những thói quen của ḿnh, khước từ những dự định của ḿnh để bước theo Đức Kitô. Một cách đúng đắn, Kitô hữu là người đặt tất cả niềm tin cậy và cuộc sống của ḿnh nơi Đức Kitô. Và nơi Đức Kitô, có nghĩa là nơi một con người chứ không phải là nơi một lư thuyết hay một ư tưởng. Con người ấy chỉ cho chúng ta biết, qua các hành động của Người, cần phải làm ǵ, và con người ấy cũng chính là một gương mẫu. Hội Thánh đă được thành h́nh theo tiến tŕnh đó, tức là dựa trên những tương quan giữa con người với con người : với Đức Kitô và với tất cả những ai đang bước đi theo Người như chúng ta. * * *
Lạy Thiên Chúa,
Lạy Thiên Chúa,
Chúa là nguổn ủi an
Sám hối và tin vào Tin
Mừng “Hăy sám hối và tin vào Tin Mừng”. Tin Mừng là ǵ? có ǵ quan trọng mà người ta phải sám hối và đặt ḷng tin vào đó ? Sám hối và ḷng tin đi đôi với nhau như hai con mắt cùng nh́n vào một đối vật, sám hối sửa soạn cho ḷng tin, ḷng tin khởi đầu bằng sự sám hối. Sám hối gồm hai khía cạnh : khía cạnh tiêu cực là nh́n về quá khứ, nh́n lại dĩ văng, để thấy đường ḿnh đă đi, cuộc đời ḿnh đă sống như thế nào, đúng hay sai, tốt hay xấu. Khía cạnh tích cực là hướng tới tương lai để sống đúng hơn và tốt hơn. Người sám hối trở nên khiêm tốn, bé nhỏ, từ bỏ ḿnh, để đặt tất cả niềm tin vào sự công chính của Nước Trời, vào ơn cứu độ do Tin Mừng đem đến, c̣n tin là trao hiến, tin ai và tin điều ǵ ? Chúng ta hăy t́m hiểu nội dung của Tin Mừng gồm những vấn đề ǵ mà chúng ta phải sám hối và đặt ḷng tin vào đó. Chúng ta có thể tóm lược nội dung của Tin Mừng vào hai phạm vi luân lư và giáo lư. Về phạm vi luân lư : chúng ta thấy Tin Mừng đă đề cập tới những vấn đề quan trọng sau : Thứ nhất, về hôn nhân, Chúa Giêsu đă lập luật hôn nhân bất khả phân ly và nhất phu nhất phụ : mỗi người chỉ được một vợ một chồng và phải trung thành chung thủy với nhau cho đến chết. Thứ hai, Chúa Giêsu đă đề cao tinh thần nghèo khó : người nghèo khó được Chúa chúc phúc, Chúa kêu gọi hăy nghèo của nhưng không nghèo ḷng, ngược lại, người giàu của mà không giàu ḷng th́ khó vào nước trời như con lạc đà trước lỗ kim. Thứ ba, về luật lao động và tinh thần hợp tác, Chúa dạy: mọi người phải siêng năng làm việc để tự lực mưu sinh, lười biếng sẽ bị phạt, rồi phải biết cộng tác với nhau để cùng nhau thăng tiến. Thứ tư, vấn đề tiền của : tiền của nay c̣n mai mất, Chúa dạy : phải biết dùng tiền của làm phương tiện đi vào nước trời, mỗi người đừng quá đ̣i hỏi mà chỉ mong sao hằng ngày dùng đủ, rồi tin tưởng vào Thiên Chúa quan pḥng, các tài nguyên thiên nhiên, hăy dùng chúng để kiến tạo ḥa b́nh và biến gươm giáo thành cày cuốc. Thứ năm, để bảo đảm luật luân lư, Chúa dạy : mọi người phải coi nhau như anh em, phải yêu thương nhau, yêu thương cả kẻ thù nghịch với ḿnh, cầu nguyện cho kẻ ngược đăi ḿnh, mọi người phải tha thứ cho nhau. Thứ sáu, về vấn đề giáo dục trẻ em, Chúa dạy : phải yêu mến chúng, phải hướng dẫn chúng và không được làm gương mù gương xấu cho chúng, nước trời thuộc về những ai có tâm hồn đơn sơ như trẻ em. Thứ bảy, các nhân đức luân lư được đề cao : khôn ngoan, công bằng, vâng lời, tiết độ, kiên nhẫn, can đảm chịu đựng những đau khổ, khiêm nhường, hiền lành, trong sạch, phục vụ, tránh xa dịp tội và đừng làm gương mù. Tóm lại, mọi người là anh em, là con cái Thiên Chúa, mỗi người là chi thể trong một nhiệm thể, cho nên, phải dùng t́nh thương mà đối xử với nhau và yêu nhau như Chúa yêu chúng ta. Về phạm vi giáo lư : Tin Mừng đă mạc khải cho chúng ta biết bốn điều quan trọng : Thứ nhất, một Thiên Chúa có ba ngôi, chúng ta chỉ tôn thờ một Thiên Chúa mà thôi, Thiên Chúa có ba ngôi : ngôi thứ nhất là Cha, là Đấng tạo dựng vũ trụ trời đất muôn loài, ngôi thứ hai là Con, là Chúa Giêsu Kitô, Đấng xuống thế làm người để cứu chuộc mọi người, ngôi thứ ba là Thánh Thần, Đấng thánh hóa, an ủi và giúp đỡ mọi người. Cả ba ngôi chỉ là một Thiên Chúa, bằng nhau mọi đàng. Thứ hai, Chúa Giêsu là Thiên Chúa và là Thiên Chúa nhập thể, Ngài là một người như mọi người, có cha có mẹ, có quê hương tổ quốc, có sinh có tử, có sống và chết như mọi người, Ngài giống chúng ta mọi đàng chỉ trừ tội lỗi, nhưng Ngài cũng là Thiên Chúa, đồng bản tính với Chúa Cha, Ngài đến trần gian để dạy dỗ và cứu chuộc loài người, Ngài là đường, sự thật và sự sống, ai tin theo Ngài sẽ được sự sống đời đời. Thứ ba, về Nước Thiên Chúa, Nước Trời, đây là nước hằng sống, vĩnh cửu, là thiên đàng, muốn vào Nước Thiên Chúa phải tin và thực hành đức tin chứ không thể chỉ nói “lạy Chúa” mà vào được, nước Chúa có giá trị vô song, người ta phải hy sinh mọi sự, kể cả mạng sống để chiếm hữu nó. Thứ tư, Tin Mừng cho biết về Giáo hội qua những dụ ngôn người gieo giống, hạt giống tự mọc, hạt cải, tấm men, kho báu, viên ngọc quư, mẻ cá, bầy chiên… Giáo hội có phẩm trật : Phêrô là đầu, tức Đức Giáo Hoàng sau này, các tông đồ, là các giám mục sau này, những vị lănh đạo Giáo hội được Chúa trao quyền cầm buộc và cởi mở, ai muốn đến với Chúa phải đến với Giáo hội. Có cuốn sách nào được người ta ham mộ, kính trọng như sách Tin Mừng không? có sách nào tồn tại suốt 20 thế kỷ và bán chạy như sách Tin Mừng không ? Sách Tin Mừng toàn bộ đă được dịch ra 236 thứ tiếng, và c̣n cả 100 thứ tiếng nữa đang sửa soạn để dịch Tin Mừng, có sách nào khích lệ, đổi mới con người bằng sách Tin Mừng không ? Cho nên, vấn đề đặt ra cho chúng ta là chúng ta có đọc Tin Mừng hay không ? nếu chúng ta không chịu đọc th́ sách có hay mấy cũng là không hay, cũng như đă gọi là thuốc hay mà chúng ta không dùng thuốc th́ làm sao khỏi bệnh được ? Chúng ta hăy nhớ : sách Tin Mừng là lời Thiên Chúa hằng sống, chúng ta có đọc, có sống Tin Mừng th́ chúng ta mới thấy được sự sống ấy dồi dào ra sao, nơi đâu có ánh sáng Tin Mừng nơi ấy tràn đầy hy vọng cho hiện tại và tương lai. Ước mong mỗi gia đ́nh đều có sách Tin Mừng, chúng ta có đủ thứ sách mà lại thiếu sách Tin Mừng th́ thật đáng tiếc. Nhưng có sách mà không dùng, không đọc cũng như không có. Ước mong chúng ta hăy đọc và sống theo những điều chúng ta đọc, bảo đảm bản thân chúng ta và gia đ́nh chúng ta sẽ tốt đẹp.
Nước Trời Đă Đến Gần,
Hăy Sám Hối Lạy Chúa Giêsu Thánh Thể ! Lời khởi đầu cho sứ vụ loan giảng Tin Vui Nước Trời, Chúa khẳng định : “Triều đại Thiên Chúa đă đến gần”. Thiên Chúa đă xuất hiện và đang ở giữa con người (Xc. Ga 1,14). Sự hiện diện của Ngài báo hiệu Nước Thiên Chúa đă bắt đầu và con người sẽ được vinh phúc chung hưởng gia nghiệp với Ngài. Nước Trời là Thiên Chúa. Ở nơi Ngài, con người được tràn đầy Ân sủng, t́nh thương và sự sống viên măn. Nước Trời không đâu xa mà hệ tại nơi chính mỗi con người ; trong sự tương quan hiệp thông thâm sâu giữa hữu thể con người và Thiên Chúa. Con người hoàn toàn có khả năng t́m thấy Nước Trời trong tầm tay, bởi Thiên Chúa đă tự hạ mặc lấy xác phàm, đến và ở giữa con người. V́ vậy, “ai tin vào Người Con là tin vào Đấng đă sai Người Con, th́ có sự sống đời đời và khỏi bị xét xử, nhưng đă từ cơi chết bước vào cơi sống” (Ga 5,24). Cùng lời loan báo Nước Trời đă đến và đang hiện diện, Chúa đưa ra điều kiện đầu tiên để con người được hưởng Ơn Cứu Độ : “Hăy sám hối !”. Sám hối là quay về với Thiên Chúa, trở lại t́nh trạng nguyên thủy. Sám hối là thay đổi lối sống sai lầm, xóa sạch con người nhơ nhớp tội lỗi, thanh tẩy kư ức đen tối, rũ bỏ năo trạng thuần lư, điều chỉnh ư nghĩ và ước muốn của ḿnh sao cho phù hợp nẻo chính đường ngay. Ăn năn sám hối đ̣i buộc mỗi người phải “làm” nhiều hơn là chỉ đọc kinh, ăn chay hăm ḿnh và lo buồn về tội lỗi đă phạm. Ăn năn sám hối đ̣i mọi người dứt khoát từ bỏ những điều bất xứng để thảnh thơi chạy theo tiếng gọi lương tri. Ăn năn sám hối không chỉ gói gọn trong một khoảng thời gian, nhưng đ̣i phải liên lỉ ; phải luôn tỉnh thức chiến đấu với cám dỗ của ma quỷ. Ăn năn sám hối đ̣i hỏi sự liên tục để ngày càng trở nên gần Đức Kitô và giống như Đức Kitô. “Phải tin vào Tin Mừng !”, đó là điều kiện kế tiếp được vào Nước Trời. Lời Đức Giêsu loan giảng là biểu chứng sứ điệp Tin Mừng T́nh Thương Thiên Chúa dành cho con người. Tin Mừng Đức Giêsu đem đến không chỉ giới hạn cho một dân tộc, một quốc gia, nhưng cho tất cả mọi người, mọi vùng, mọi lănh thổ và cho khắp cùng cơi vũ trụ ; không có thứ Tin Mừng nào sánh nổi với Tin Mừng Đức Giêsu mang lại cho nhân loại : - Tin Mừng Ngài chứng minh một Lời Hứa (Xc. Ep 3,6); lời hứa được thiết lập giữa Thiên Chúa và loài người ; lời hứa Con Người sẽ chiến thắng tội lỗi. - Tin Mừng Ngài là hồng ân Cứu Rỗi (Xc. Ep 1,13) ; sự cứu rỗi toàn diện con người, thúc đẩy con người sống cuộc đời cách vinh thắng và chinh phục tội lỗi ; sự cứu rỗi mang sức mạnh vượt thắng tất cả mọi trở ngại. - Tin Mừng Ngài chất chứa Sự Thật (Xc. Ga 2,5 ; Cor 1,5) ; sự thật hoàn trọn về một Thiên Chúa đầy uy quyền và ngập tràn yêu thương ; một Thiên Chúa quí phái không cao xa, nhưng luôn gần gũi và yêu thương nâng đỡ con người trong mọi bước đường. - Tin Mừng Ngài tràn trề Hy Vọng (Xc. Cor 1,23) ; niềm hy vọng lạc quan, phấn khởi vui tươi. - Tin Mừng Ngài tỏa lan B́nh An (Xc. Ep 6,15) ; sự b́nh an trong bản tính, lối suy nghĩ cũng như hành động con người ; sự b́nh an nội và ngoại tại bản thân ; sự b́nh an giữa thân thể và tâm hồn. - Tin Mừng Ngài mang Sự Sống Vĩnh Cửu (Xc. 2 Tm 1,10) ; sự sống không có ở trần gian, nhưng được đem đến trần gian và biến trần gian thành con đường đến nơi hạnh phúc vĩnh hằng. Sau cùng, Thiên Chúa tha thiết mời gọi con người hăy nhanh chân, mau mắn, quảng đại, nhiệt tâm, can đảm cất bước theo Ngài cho đến cùng. Cũng như các tông đồ xưa, Thiên Chúa đ̣i con người tự do vâng lời và luôn sẵn sàng ra đi lưới người về cho Ngài : - Theo Chúa ngày nay không phải đi qua các nẻo đường Palestina, nhưng mở rộng khắp cùng trái đất ; không gói gọn trong họ hàng, thân thuộc, nhưng mở rộng với tất cả mọi người. - Theo Chúa ngày nay không phải do sự quyến rũ bởi một ư thức hệ, nhưng bởi một Giêsu là Thiên Chúa gương mẫu. Lời nói và hành động của Người trở nên ánh sáng đích thực cho con người sẵn sàng bước theo, cho dù phải hy sinh đến tính mạng. - Theo Chúa ngày nay không đ̣i buộc con người từ bỏ nghề nghiệp, nhưng cần phải biết chia sẻ sứ mệnh Ngài trong mọi biến cố vui buồn cuộc đời. Ngay trong những công việc thường ngày, cần mỗi người ư thức việc theo Chúa là phải thực thi Lời Ngài ; vác thập giá ḿnh (Xc. Mc 8,34); sẵn sàng hy sinh tất cả cho chân lư Tin Mừng và hạnh phúc mọi người (Xc. Mc 8,35) dưới tác động Thánh Linh. Lạy Chúa, Ngày ngày chúng con vẫn tin rằng : “Ngài luôn hiện diện và đồng hành với nhân loại” (Xc. Mt 28,20). Chúng con biết Chúa vẫn hằng đứng cửa chờ đợi, trông ngóng chúng con, dù đêm đă khuya và đang chuyển dần về sáng. Thế nhưng, chúng con không cảm thấy ḿnh cần phải khẩn trương quay về. Chúng con muốn gặp Chúa nhưng vẫn chưa nỗ lực t́m Ngài trong cuộc sống. Chúng con c̣n tŕ hoăn, chần chừ cho những cuộc vui chơi, những lạc thú bên ngoài mà chưa thực ḷng sẵn sàng tỉnh thức để đón chờ ông chủ trở về (Xc. Lc 12, 35-40). Chúng con vẫn tự nghĩ thời gian c̣n dài, không cần phải vội vàng. Điều luật tối trọng Chúa đ̣i chúng con phải thực thi là: Mến Chúa Yêu Người (Xc. Mt 22, 37-40). Thế nhưng, nhiều lúc chúng con coi Lời Chúa như cơn gió thoảng ngoài. Chúng con vẫn đọc kinh, đi lễ, rước lễ, siêng năng lănh nhận bí tích,… trong khi cung cách đối xử với anh chị em c̣n quá nhiều thiếu xót, vướng mắc, bất công ; chưa phản ánh cách sinh động Tin Mừng T́nh Yêu của Chúa cho mọi người nhận biết. Lạy Chúa, Năm cũ sắp qua đi, năm mới đang gần kề, mọi nơi đang cố gắng chiết toán, tổng kết, kiểm định lại những dự tính, hoạt động trong năm qua, đồng thời lên kế hoạch cho năm sắp tới. Xin Chúa giúp chúng con cũng biết tĩnh lặng tính sổ cuộc đời, biết nhận ra những lầm lỗi, sai phạm, thiếu xót, vấp ngă nơi con người chúng con. Xin cho chúng con biết thực ḷng sám hối chân nhận những yếu đuối bản thân trước mặt Chúa và anh chị em. Xin cho chúng con biết lấy Tin Mừng làm kim chỉ nam cho cuộc sống và biết trải rộng sức sống Tin Mừng cho mọi người. Amen.
Các
ông bỏ mọi sự và đi theo Người Ngay từ lúc đầu thực hiện sứ vụ công khai, Đức Giêsu cho thấy rằng Ngài khao khát mọi người đón nhận Tin Mừng cứu độ. Để Lời được vang xa đến với mọi nơi, Ngài cần đến sự cộng tác của con người. Bởi vậy, Đức Giêsu đă kêu gọi một số người đầu tiên để Ngài huấn luyện và sai họ đi. Có thể ta sẽ ngạc nhiên khi thấy lời kêu gọi của Đức Giêsu được đáp trả bằng một thái độ dứt khoát. Tin mừng kể lại, các ông: Simon, An-rê, Gia-cô-bê và Gioan đă bỏ mọi sự và đi theo Người. C̣n chúng ta th́ sao? Chúng ta sẽ đáp trả lời kêu mời ấy thế nào, khi Chúa ngỏ lời với chúng ta? Tŕnh thuật thánh Mác-cô mở đầu với việc ông Gioan bị nộp. Như ta biết ông chính là vị Tiền Hô đi trước để dọn đường cho Đấng Cứu Thế. Sứ vụ của người sai đi đă kết thúc như vậy đó. Khó khăn và bấp bênh dường nào. Chẳng phải cuối cùng ông đă phải lănh lấy cái chết để bảo vệ chân lư đó sao? Từ biến cố ông Gioan bị nộp, thánh sử giới thiệu cho ta một con người mới. Đó là Đức Giêsu với sứ vụ đem ơn cứu độ đến cho con người. Và để mọi người được đón nhận Tin mừng, Ngài cần đến sự hợp tác của con người. Ngài khởi đi từ việc gọi các môn đệ đầu tiên. Ngày ấy, nơi biển hồ Ga-li-lê, Đức Giêsu đă thấy những h́nh ảnh sống động của người ngư phủ. Họ đang hăng say làm việc, đang quăng lưới đánh bắt cá, hoặc đang ngồi trong thuyền để vá lưới. Ngài đến và kêu gọi họ: "Các anh hăy theo tôi." Đức Giêsu đă thấy con người của các ông. Ngài thấy công việc hàng ngày của các ông. Để từ chính con người hèn mọn ấy, với những công việc chân chất ấy, Ngài thực hiện điều kỳ diệu! Như một chút muối ướp cho mặn đời. Như một dúm men làm dậy cả khối bột. Ngài làm cho các ông thành "những kẻ lưới người như lưới cá". Cảm nhận được sức mạnh lôi cuốn có sức biến đổi của Đức Giêsu, người môn đệ đă mau mắn đáp trả lời kêu gọi ấy. Họ đă bỏ dở công việc mưu sinh lại đó, bỏ cả gia đ́nh, cha mẹ, vợ, những người làm công… như Tin mừng thuật lại, họ bỏ mọi sự để đi theo Người. Hôm nay, trong cuộc sống hiện tại, Chúa cũng đang đi qua cuộc đời chúng ta. Ngài cũng đang thấy những công việc chúng ta làm. Giữa một xă hội hưởng thụ, xa hoa; giữa những công việc ưa thích, những dự tính tốt đẹp; giữa sự bảo bọc, che chở của gia đ́nh… Ngài kêu gọi chúng ta: "Các con hăy theo ta". Vậy, ta có đáp trả lời lời kêu gọi ấy hay không? Hay là ta c̣n mải mê thế sự, miệt mài theo đuổi những ảo ảnh, phù vân? Đức Giêsu vẫn đang chờ đợi câu đáp trả của mỗi người. V́ nơi Đức Giêsu ta sẽ t́m thấy được chính ḿnh. T́m thấy được khao khát thực sự. T́m thấy được hạnh phúc đích thật. Để khi con người của ta biến đổi, ta sẽ trở thành những người "ngư phủ đánh bắt người khác". Và như vậy, tin mừng t́nh yêu được lan rộng và triển nở đến với mọi nơi, cho mọi người. Lạy Chúa Giêsu thánh thể, Chúa đă hiến thân ḿnh để chúng con được cứu độ. Chúa đă trở nên Thần lương nuôi sống chúng con. Chúa đang mời gọi chúng con theo Chúa. Chúng con ư thức thân phận hèn kém, cùng những yếu đuối của bản thân. Xin cho chúng con biết can đảm như các môn đệ xưa, sẵn sàng từ bỏ mọi sự để chọn Chúa làm gia nghiệp. Dẫu biết rằng con đường phía trước nhiều bấp bênh, nhiều gian khổ, nhưng chúng con tin rằng Chúa luôn đồng hành và ban ơn trợ lực cho chúng con. Như vậy, chúng con mạnh dạn đáp lại lời Chúa kêu gọi: "Lạy Chúa, con đây." Lạy Chúa Giêsu thánh thể, thời khắc của buổi giao thừa cũng gần kề. Nh́n lại một năm đă qua, chúng con cảm nghiệm được ơn mưa móc Chúa rộng ban. Với tấm ḷng đơn sơ, nhỏ bé, chúng con xin dâng lên Chúa muôn khúc tạ ơn. Lạy Chúa, Chúa thấy rơ những lỗi lầm, những thiếu xót của mỗi người chúng con. Nguyện xin Chúa dủ thương, tha thứ cho chúng con v́ những yếu đuối, lỡ lầm, phạm tội làm mất ḷng Chúa, gây tổn thương đến người anh em. Để qua năm mới Kỷ Sửu, chúng con đón nhận sức sống mới trong ân sủng dạt dào của Chúa Xuân, giúp chúng con vững bước trên đường theo Chúa trong ơn gọi, trong mỗi bậc sống Chúa dành cho mỗi người chúng con. Amen.
THEO BƯỚC VÀ VỮNG TIN NƠI ĐỨC
GIÊSU Thánh Phaolô nói với tín hữu Côrintô rằng “thời gian chẳng c̣n bao lâu” và tiếp theo đó là những lời cảnh báo cùng với những lời khuyên nhủ có phần lạ lùng và những hành vi khó hiểu. “Từ nay trở đi, những người có vợ hăy sống như là không có, ai khóc lóc, hăy làm như không khóc…” Vâng, hăy hy vọng v́ thời gian chưa “hết”. Lời khuyên của ngài dành cho hôn nhân quả là khó khăn; khắc nghiệt đối với những đôi hôn nhân bền vững! Người ta thường trích đoạn văn này như lư do để không đọc thư Phaolô. Nhưng hăy cho thánh Phaolô thêm cơ hội để tự bào chữa. Thánh Phaolô và cộng đoàn của ngài tin rằng họ đang sống trong những ngày cùng tận của thế giới. Với việc Đức Giêsu về trời và hứa sẽ trở lại, họ đă cho rằng Đức Kitô sẽ trở lại rất, rất sớm. Họ tin rằng ḿnh là thế hệ cuối cùng và, trong bối cảnh của ngày cùng tận sắp đến, th́ chỉ có một điều quan trọng nhất là phụng sự Đức Chúa như thế nào, và sẵn sàng đón Người quang lâm. Những mối quan tâm khác không cần xét đến, v́ thời gian đă quá cận kề. Thánh Phaolô đă giải thích (7,25) rằng những ǵ ngài nói không phải chỉ thị từ Đức Chúa nhưng là ư riêng của ngài. Có thể ngài đă không sống trong thời Chúa đến, nhưng thông điệp của ngài vẫn c̣n giá trị đối với chúng ta ngày nay: chúng ta không ngừng hướng về Thiên Chúa và quan tâm đến việc làm thế nào để phụng sự Chúa. Thánh Phaolô không chỉ thúc bách chúng ta đến nhà thờ mỗi ngày Chúa Nhật và sống tốt lành trong suốt cả tuần. Ngài kêu mời các tín hữu Côrintô và cả chúng ta nữa, hoàn toàn chú tâm đến Đức Chúa và đường lối của Người. Đối với Phaolô, đời sống Kitô hữu không phải chỉ là một cam kết tạm thời. Ở đây, trong Thánh lễ này chúng ta có thể thực hành lời dạy của Phaolô. Chúng ta không chỉ đơn thuần là những người tham dự hay quan sát việc cử hành Thánh lễ. Nhưng, qua phép Rửa, chúng ta trở thành những tư tế và v́ thế chúng ta đặt cuộc đời của ḿnh, cùng với lễ vật là bánh và rượu, lên trên bàn thờ. Chúng ta dâng những lễ vật này trong việc phục vụ Thiên Chúa, không chỉ ở đây, nhưng cả thế giới ngoài kia nữa. Qua phép Rửa, mỗi người chúng ta có thừa tác tư tế, để sống ơn gọi duy nhất của chúng ta trong dân Chúa – một cách hoàn toàn. Thánh Phaolô hôm nay mời gọi chúng ta hăy có một thái độ mới, ư thức Đức Giêsu đang hiện diện giữa chúng ta. Ngài khích lệ chúng ta hăy cứ tiếp tục hoán cải để trở nên môn đệ của Đức Kitô và chứng nhân cho vương quốc mới mà Người đă loan báo – được cai quản bằng t́nh yêu và ơn cứu độ của Thiên Chúa. Ngay từ hàng đầu tiên, “Khỏi đầu Tin mừng Đức Giêsu Kitô con Thiên Chúa”, Tin mừng thánh Maccô đă tŕnh bày vương quốc của Thiên Chúa đang đến trong thế giới. Maccô là tác giả của Tin mừng mà phụng vụ chọn đọc năm nay. Tin mừng của ngài là Tin mừng được biên soạn đầu tiên. Văn phong th́ giản dị, với tính chất nín thở xuyên suốt từ đầu đến cuối. Maccô dường như muốn nhanh chóng chuyển tải tin vui đến cho chúng ta. (Từ “ngay lập tức” được sử dụng đến hơn 30 lần trong Tin mừng Maccô). Maccô chú tâm đến sự nhận biết Đức Giêsu. Ngài tŕnh bày một bản tóm tắt sứ vụ của Đức Giêsu và giới thiệu Người như một nhà giảng thuyết, một trong những h́nh ảnh ưa thích của ngài về Đức Giêsu – bên cạnh h́nh ảnh của người thày và người trừ quỷ. Trong Tin mừng Maccô, dân chúng dường như không biết Đức Giêsu là ai và sứ điệp của Người quan trọng ra sao. Thậm chí cả những môn đệ của Đức Giêsu cũng không hiểu. Maccô nhấn mạnh vào việc công bố “Đức Giêsu là con Thiên Chúa” (Mc 1,1). Sau này, Phêrô cũng sẽ đưa ra tuyên xưng ấn tượng về Đức Giêsu (Mc 8,29) và cuối cùng tên lính đứng dưới chân thập giá cũng tuyên xưng, “Quả thật, người này là Con Thiên Chúa” (15,39). Tin mừng Maccô lấy lại h́nh ảnh của sự cấp bách mà thánh Phaolô muốn nói với giáo đoàn Côrintô. Đức Giêsu loan báo hiện nay "thời kỳ đă măn, và Triều Đại Thiên Chúa đă đến gần". Khi Phaolô thúc dục một sự cảnh giác dành cho Đức Giêsu, v́ thế việc Đức Giêsu bước vào cuộc đời của những ngư phủ khiến các ngài phải quyết định – ngay tức th́. Người gọi các ông ra khỏi thói quen của những công việc thường ngày để đến một lối sống mới, hành động mới. Các ông đă đáp lại, dù các ông chẳng biết Người sẽ đưa các ông đi đâu và các ông sẽ phải làm những ǵ. Các môn đệ đầu tiên giống như những người ở thành Ninivê khi nghe bài giảng của ngôn sứ Giôna th́ bỏ tất cả mọi sự mà đáp lại những ǵ ông nói với họ. Thông điệp của ngôn sứ Giôna là một sự kết án; c̣n các môn đệ th́ được nghe tin mừng do Đức Giêsu loan báo. Công việc của Đức Giêsu khởi sự ngay với những ḍng đầu của Tin mừng theo thánh Maccô: Người công bố Nước Thiên Chúa đă đến gần và quy tụ một nhóm các môn đệ. Các ông sẽ hoàn tất những ǵ Người khởi sự. Các ông sẽ sẵn ḷng dâng hiến cả hiện tại và tương lai cho Đức Giêsu. Ngay tại những ḍng đầu của Tin mừng đă có một dấu hiệu về những xung đột mà sau này Đức Giêsu phải đối diện khi sứ vụ này tăng lên và khi Người lên Giêrusalem. Maccô đặt khởi đầu sứ vụ của Đức Giêsu trong bối cảnh Gioan Tẩy Giả bị bắt. Xung đột từ nền tảng xuyên suốt Tin mừng này đă khởi đầu. Thế giới mà trong đó Đức Giêsu giảng dạy sẽ càng ngày càng khép kín trước sứ điệp của Người, nhưng Người vẫn rao giảng tin mừng. Dân chúng sẽ nghe được sứ điệp mà Đức Giêsu nói, và c̣n thấy được tin vui h́nh thành ngay trong việc Người chữa lành. Người không đến để rao giảng một sự kiện tôn giáo bí mật và trừu tượng. Nhưng, Người loan báo về sự hiện diện của Thiên Chúa ở đây, ngay lúc này và mời gọi chúng ta hướng về Người và về Thiên Chúa Đấng đưa dẫn chúng ta vào sự sống. Trong tiếng Hylạp, từ hoán cải là “metanoia”. Gốc gác của từ này ám chỉ đến con mắt tâm hồn. V́ thế, Đức Giêsu mời gọi chúng ta vào một cách nh́n hoàn toàn mới mẻ về chính chúng ta và thế giới. Nếu như “con mắt tâm hồn” được thay đổi, chúng ta sẽ sống với tầm nh́n được hướng dẫn bằng ánh sáng là Đức Kitô. Chúng ta sẽ đáp lại ra sao khi Đức Giêsu bước vào cuộc đời ta cách mới mẻ ngay hôm nay và mời gọi chúng ta “hăy sám hối và tin”? Nếu chúng ta sám hối chúng ta không chỉ phải thay đổi lối hành xử, mà cả lối nghĩ của chúng ta nữa. Hành vi của chúng ta không được dựa trên nguyên tắc và quy chuẩn bị ảnh hưởng từ thế gian của riêng chúng ta. Nhưng, v́ chúng ta là thành viên của Vương Quốc Thiên Chúa, đường lối của Thiên Chúa được sáng tỏ nơi Đức Giêsu, phải trở thành đường lối của chúng ta. Trong cách dịch “đây là lúc hoàn tất” th́ không chuyển tải được sức mạnh của nguyên nghĩa trong bản văn gốc. Trong tiếng Hylạp, từ ngữ để chỉ “thời gian” là kairos. Từ này rất giàu ư nghĩa. Đó không phải là thời gian đo bằng đồng hồ, chỉ ngày tháng hay giờ giấc. Kairos chỉ thời khắc mà dân Israel đang chờ mong và hy vọng. Đó là một thời khắc duy nhất, là lúc Thiên Chúa viếng thăm. Đức Giêsu nói đó là lúc hoàn tất. Thiên Chúa ở gần bên và Thiên Chúa hoàn tất những mong ngóng sâu xa nhất của chúng ta. Đức Giêsu công bố “Nước Thiên Chúa đă đến gần” và, đối với những người đón nhận sứ điệp của Người, Thiên Chúa là Đấng thống trị, chúng ta sẽ đón nhận và, cùng với Thiên Chúa, đời sống sẽ được biến đổi. Đức Giêsu, người rao giảng, công bố một lời mời gọi và kêu mời chúng ta đáp lại bằng một lối nghĩ mới, hành động mới. Người không giải thích chi tiết cho các môn đệ đầu tiên, hay cho chúng ta, những ǵ người mong đợi nơi họ. Nhưng, Người đến để công bố một thời mới và mời gọi họ bước theo và tin tưởng nơi Người. Chúng ta không có bản đồ chỉ đường vào tương lai, nhưng theo Đức Giêsu, chính Người dẫn dắt chúng ta. Với Đức Giêsu, giây phút hiện tại luôn là thời hoàn tất. Lm. Jude Siciliano, OP.
Hăy sám hối và tin vào Tin Mừng Gn 3,1-5.10; 1 Cor 7,29-31; Mc 1,14-20 Kính thưa quư vị, Chúng ta vừa qua Mùa Giáng Sinh và Lễ Chúa Hiển Linh, được nghe tŕnh thuật Đức Giêsu giáng sinh và việc Chúa tỏ ḿnh ra cho các mục đồng và ba nhà đạo sĩ. Chúng ta biết được những câu chuyện này qua các sách Tin Mừng theo thánh Mátthêu và Luca. Hôm nay, chúng ta bắt đầu chu kỳ bài đọc theo thánh Máccô. Trọng tâm của chúng ta trong suốt năm phụng vụ này sẽ là Tin Mừng Máccô. Không như Mátthêu và Luca, Máccô không bắt đầu Tin Mừng của ḿnh bằng những câu chuyện về thời thơ ấu của Đức Giêsu mà bằng các lời giảng của Người. Học giả Kinh Thánh người Đức Martin Diebelius, diễn tả điều này như sau: “Ngay từ khởi đầu đă có lời giảng.” Các câu dẫn vào Tin Mừng của Máccô nói về việc ông Gioan rao giảng để chuẩn bị cho Chúa đến. Bài Tin Mừng hôm nay giới thiệu Đức Giêsu cho chúng ta, không qua tiểu sử của Người, mà qua chính lời của Người. “Ngay từ khởi đầu đă có lời giảng.” Máccô giới thiệu Đức Giêsu không như một người hay làm phép lạ nhưng như một nhà giảng thuyết. Tác giả nhắc chúng ta đây không phải là thời điểm thuận tiện để bắt đầu công cuộc rao giảng. Quyền bính thế gian đă tống ngục ông Gioan và đă nói “Không” với triều đại của Thiên Chúa. Tuy vậy, sứ điệp của Thiên Chúa sẽ không bị khuất phục bởi bất cứ quyền lực nào của thế gian. Thay vào đó, quyền thống trị tối cao của Thiên Chúa đă đi vào trong lịch sử và đấy chính là lời mang đến Tin Mừng cho nhân loại. Chúng ta có xu hướng muốn thêm thắt vài chi tiết vào câu chuyện Đức Giêsu gọi các môn đệ. Chúng ta dựa vào lối lư luận theo cách nghĩ thông thường của ḿnh. Chúng ta biết rằng những thay đổi có ư nghĩa trong cuộc đời của ḿnh thường đến sau thời gian dài cân nhắc và tham khảo ư kiến. Thậm chí, hầu hết chúng ta chỉ thay đổi cách dè chừng, mỗi lần một chút thận trọng mà thôi. Nó được thực hiện cách hoàn hảo và không ai có thể phê b́nh sự hợp lư của chúng ta. Thực tế, có nhiều người, bạn bè, người thân, người quen luôn sẵn sàng cho ta những lời khuyên trong quá tŕnh thay đổi đó. Máccô đă bỏ qua những chi tiết mang tính chuẩn bị lẽ ra phải có trong những quyết định của các môn đệ - nghĩa là giải thích tiến tŕnh đi đến quyết định này. Người giảng thuyết cần phải tôn trọng phương thức của Máccô và không cố t́m cách để biến lời đáp trả của các môn đệ tiên khởi thêm “có lư” hơn. Máccô tŕnh bày một câu chuyện ngắn gọn mà hấp dẫn: Đức Giêsu mời gọi – các môn đệ đi theo Người. Vậy chúng ta đă nắm được điểm cốt lơi. Đối với Máccô, làm môn đệ đ̣i buộc một sự đáp trả lời mời gọi của Đức Giêsu cách quyết liệt và tín thác. Dưới ánh sáng của tŕnh thuật hôm nay, chúng ta, những người môn đệ của Người, được mời gọi hăy để lại phía sau lối sống cũ của ḿnh và bắt đầu cuộc sống mới Đức Giêsu tặng ban và hăy bắt đầu ngay từ bây giờ! Đây là một câu chuyện về thời gian. Trong Kinh Thánh, thời gian có thể là những ǵ chúng ta muốn có khi chúng ta hỏi “Mấy giờ rồi?” Ai đó nh́n vào đồng hồ hay điện thoại di động và trả lời chúng ta, “10 giờ 10.” (Vào thời Đức Giêsu, có lẽ người ta sẽ dựa vào vị trí của mặt trời). Nhưng đây không phải là ư niệm duy nhất về thời gian trong các câu chuyện trong Kinh Thánh. Có một thứ thời gian khác trong Sách Thánh. Thuật ngữ cho kiểu thời gian này là “kairos.” Khi mẹ bảo ta, “Đă đến giờ con phải dọn pḥng nếu như con muốn ăn tối nay.” Hoặc khi bố bảo, “Tới lúc con phải dọn đi và kiếm việc làm rồi.” Như thế ta hiểu ra rằng – bây giờ là lúc phải hành động rồi! Thuật ngữ thời gian “kairos” (thời điểm thích hợp) là một khoảnh khắc của ân sủng (thời Chúa thi ân), khi đó ta cần phải hành động. Tin Mừng theo thánh Máccô khởi đầu bằng việc rao giảng về kế hoạch của Thiên Chúa. Chúa đang hoạt động và mời gọi lời đáp trả từ con người. Đức Giêsu bắt đầu với công bố, “thời kỳ đă măn.” Thời xưa đă qua rồi, giờ đây là thời đại mới với nhiều khả năng mở ra cho những ai biết đón nhận. Chính v́ vậy mà cách diễn tả lời đáp trả của những người được gọi đầu tiên để theo Đức Giêsu của Máccô mới có ư nghĩa. Đức Giêsu gọi – đây là thời khắc Người giao phó (sứ mạng). Họ nghe và lập tức đáp trả. Vậy ai là người đạo diễn cho tŕnh thuật này? Ai là người dẫn dắt cốt truyện? Chính là Thiên Chúa và chúng ta được mời gọi nhanh chân lên tàu kẻo ta sẽ bị lỡ mất thời khắc đầy ân sủng, chất chứa nhiều khả năng mới cho những ai đáp trả. Bài đọc trích từ sách ông Giôna thật xứng hợp với bài Tin Mừng hôm nay. Thoạt đầu ông Giôna miễn cưỡng ra đi giảng cho người thành Ninivê (Chương 1-2). Chúng ta đă quen với câu chuyện ông Giôna trong bụng cá. Ông rơi vào t́nh cảnh đó là v́ ông đă từ chối để trở nên một khí cụ cho ḷng thương xót của Thiên Chúa đối với dân thành Ninivê, một dân bị khinh miệt v́ họ là kẻ thù của người Do Thái. Thế nhưng Thiên Chúa luôn bền chí và Người đă đưa ông Giôna đến với dân thành Ninivê – với sự hỗ trợ của con cá khổng lồ! Ông Giôna giảng và người dân đă đáp trả. Đâu là “thời điểm” ở thành Ninivê khi ông Giôna giảng? Đấy chính là thời khắc “kairos”, thời khắc ân sủng của Thiên Chúa, dân thành Ninivê đă nắm lấy và thay đổi cuộc sống của ḿnh. Các môn đệ cũng vậy. Đức Giêsu đến, loan báo triều đại Thiên Chúa gần đến và các ngư phủ này đă đáp trả bằng cách bỏ lại phía sau họ lối sống cũ để đón nhận lời mời gọi của Đức Giêsu. Tin Mừng Máccô là câu chuyện về Đức Giêsu. Nhưng đây cũng là câu chuyện con người đă đáp trả lại Người như thế nào, bắt đầu với những người được gọi đầu tiên. Câu chuyện bắt đầu tốt đẹp và họ đă đáp trả ngay khi được Người gọi, “Các anh hăy đi theo tôi, tôi sẽ làm cho các anh trở thành những kẻ lưới người như lưới cá.” Người sẽ dạy họ những ǵ Người làm: giảng dạy, chữa lành và xua trừ ma quỷ. Các môn đệ cũng học được rằng, theo Đức Giêsu, họ sẽ trải qua những giây phút khó khăn, nhưng Người cũng sẽ ở bên họ vào những lúc ấy – như lúc Người đă cứu họ khỏi cơn băo đáng sợ. (4: 35-41) Khi câu chuyện Tin Mừng tiến triển, các môn đệ mới để lộ ra sự thiếu trung thành của ḿnh với Đức Giêsu. Các ông hiểu sai các dấu lạ và lời giảng dạy của Người. Khi Người dạy các ông rằng theo Người sẽ phải chịu đau khổ và chết, các ông đă chống lại (8,30-33). Các ông tranh luận với nhau về thứ bậc và danh vọng (10,35-45). Sau khi dùng bữa cuối, một môn đệ thậm chí đă phản bội Người (14,10) đang khi Người lo buồn đau đớn trong vườn th́ các ông khác lại say sưa ngủ. Khi Người bị bắt tất cả đều chạy chốn, ngay cả “tảng đá” Phêrô cũng chối Người. Đức Giêsu gọi những môn đệ đầu tiên và cùng với những “người học tṛ” này Người bắt đầu cộng đoàn mới của Người. Tŕnh thuật Tin Mừng càng tiến triển cho thấy rơ một điều này: với những đặc điểm quá là con người, các ông sẽ không thể nào làm được ǵ bởi sức riêng của ḿnh. Khi chúng ta nghĩ đến sám hối chúng ta thường gán khái niệm này với sự buồn sầu v́ tội lỗi của ḿnh. Thế nhưng trong ngôn ngữ của Đức Giêsu sám hối tức là đổi hướng 180 độ, suy nghĩ lại Thiên Chúa là Đấng nào và Người hành động thế nào đối với chúng ta khi chúng ta ở trong tội. “Triều đại Thiên Chúa đă đến gần.” Trong Đức Giêsu, Thiên Chúa đă bước vào trong những thế giới của tách biệt và dửng dưng của chúng ta để mời gọi chúng ta hăy tin vào Đức Kitô. Tắt một lời, sám hối đ̣i hỏi chúng ta hoàn toàn thay đổi đường lối để sống đời của ḿnh quy hướng về Thiên Chúa. Lời kêu gọi các môn đệ minh họa sự sám hối và tin trong Tin Mừng nghĩa là ǵ. Tiên vàn, đấy không phải là chuyện chấp nhận giáo thuyết mà là sự chấp nhận gắn đời ḿnh vào Đức Giêsu: làm những ǵ các môn đệ đă làm – trỗi dậy và theo Đức Giêsu đến tận Thập Giá. Đối với một số người, theo Đức Giêsu có nghĩa là từ bỏ cuộc sống hiện tại của họ và làm sự thay đổi hoàn toàn. Với những người khác, theo Đức Giêsu có nghĩa là vẫn ở lại trong những thế giới của họ cùng với các cấu trúc của nó nhưng sống với một ư thức không bám víu và sẵn ḷng thay đổi khi cần thiết. Một lời mời gọi hoán cải c̣n có nghĩa giúp cho sự thay đổi trở nên dễ dàng hơn trong các cơ cấu bất công và cách thức mà thế giới của chúng ta đang tồn tại.
| |