HOME

 
   


3.
Lao động :
nguồn sáng tạo thế giới mới

 

Cuộc sống con người mỗi ngày mỗi tiến triển, mỗi thăng hoa, và luôn có khuynh hướng vươn lên măi. Sở dĩ con người tiến triển được là nhờ có lao động sáng tạo; vắng bóng lao động, cuộc sống sẽ buồn tẻ, ngưng đọng và mất đi ư nghĩa sống. Có người coi lao động như một thứ h́nh phạt, do vậy phải t́m mọi cách để được an nhàn; thực ra, lao động là ơn huệ, là quyền lợi, là cách thức thể hiện phẩm giá và sự sáng tạo của con người. Lao động là cách thức chúng ta đi vào hành tŕnh khám phá, định h́nh, và sáng tạo thế giới mới, sáng tạo chính cuộc đời của mỗi chúng ta.


Ư NGHĨA CỦA LAO ĐỘNG

Sáng tạo, đó là tên gọi khác của lao động. Không có lao động, bạn không thể đạt đến mục đích. Bạn muốn xây một căn nhà, bạn muốn là một bác sĩ … tất cả đều là thành quả của lao động. Lao động kiến tạo thế giới này và làm cho nó sống động. Phần lớn thời gian con người trải qua trong cuộc đời ḿnh đều là lao động. Từ tấm bé, bạn cắp sách đến trường, lớn lên bạn đảm trách những công việc của gia đ́nh và xă hội … Tất cả đều là lao động. Lao động xây dựng chính cuộc đời của bạn và làm cho đời bạn có ư nghĩa. Bạn thử tưởng tượng :

Nếu thế giới không có lao động

Một thế giới không có lao động là một thế giới bất động, một thế giới chết. Ai trốn tránh lao động, chính là họ trốn tránh sự hiện hữu, bỏ rơi ư nghĩa cuộc sống của ḿnh. Cuộc sống không có lao động cũng chẳng khác ǵ ḍng sông bị chặn đứng trở thành ao tù hôi hám, ứ đọng, không sinh vật nào sống trong đó được và chính ḍng sông ấy cũng chẳng c̣n ư nghĩa ǵ. Bản nhạc cuộc đời có thể tấu lên được chăng nếu những nốt nhạc vẫn nằm yên bất động, cung đàn vẫn c̣n nằm trong quên lăng ? Bạn có trách nhiệm tấu lên khúc nhạc hoành tráng là chính cuộc đời của bạn; mỗi nốt nhạc là một lao tác, một chuỗi lao tác làm nên bản trường ca cuộc đời của bạn.

Vị trí của lao động

Vị trí của lao động trong cuộc sống là điều bạn không thể phủ nhận. Qua lao động, bạn khẳng định được vị trí của bạn. Người ta phân cấp xă hội cũng dựa vào vị thế lao động này. Tất cả mọi công việc lao động đều tốt, đều giá trị và cao quư, tất cả đều góp phần làm cho cuộc sống của chúng ta trở nên tṛn đầy và thú vị hơn. Hẳn rằng cuộc đời ai cũng có mục đích, có khát vọng; lao động sẽ giúp chúng ta đong đầy khung trời khát vọng ấy.

Và chợt khi nào cảm thấy chán nản, thất vọng, buông xuôi, chúng ta hăy mau mắn bắt tay vào một công việc nào đó, công việc sẽ giải thoát chúng ta khỏi t́nh trạng bế tắc. Có lẽ lúc này bạn vẫn chưa yên tâm, nhiều vấn nạn vẫn c̣n lảng vảng trong đầu bạn ?


TẠI SAO PHẢI LAO ĐỘNG ?

Có lẽ bạn đă có câu trả lời cho vấn nạn này, chỉ xin đưa ra một vài gợi ư :

Lao động để kiếm tiền

Đó là mục đích gần và thiết thực nhất. Phần đông chúng ta dù muốn dù không cũng đang ngầm chấp nhận giải đáp này. Cuộc sống là cơm áo gạo tiền, thiếu một trong những điều này cuộc sống trở nên khô cằn, méo mó. Khi bạn chọn lựa một công việc, bạn cũng đă nhắm đến những lợi nhuận ḿnh có thể thu được. Bao nhiêu người thất nghiệp, chỉ mong t́m một việc làm để có thể ổn định cuộc sống. Tuy nhiên, tiền không phải là tất cả; lao động để kiếm tiền, nhưng tiền không phải là mục đích, nó vẫn chỉ là phương tiện phục vụ cho đời sống con người mà thôi. Đừng bao giờ tôn đồng tiền lên làm ông chủ, tiền bạc sẽ đè bẹp cuộc đời bạn. Ngoài việc kiếm tiền, lao động c̣n là …

Để lấp đầy những khát vọng

Khát vọng của con người th́ khôn cùng, biết bao người muốn lao vào công việc để lấp đầy những khát vọng đó. Có những khát vọng, tham vọng chính đáng, nhưng cũng không thiếu những tham vọng bất chính; nhưng dù là tham vọng nào chăng nữa, nếu không thông qua lao động, con người cũng không thể đạt tới được. 

Điều quan trọng là chúng ta phải có định hướng đúng đắn, hướng tham vọng vào việc kiến tạo sự  sống, t́nh yêu, sự công bằng và t́nh huynh đệ.

Lao động cũng c̣n là :

Để nâng cao sự hiểu biết về chính ḿnh

Công việc là cách thức tốt để chúng ta nhận biết ḿnh là ai, và cũng có thể trả lời được những câu hỏi như :

- Tôi đă thực sự có được những khả năng hay năng khiếu nào, hoặc những khả năng nào tôi có thể phát huy ?

- Những đặc điểm nào tôi được người khác ngưỡng mộ hay đề cao ?

- Những t́nh huống bất ngờ xảy ra, tôi sẽ ứng xử thế nào ? …

Công việc cho chúng ta những cơ hội để khám phá sức mạnh tiềm ẩn trong ḿnh mà lúc b́nh thường chúng ta không hề biết. Ngoài ra lao động c̣n là :

Để tạo niềm vui, hứng thú

Có những người không phải lao động để kiếm tiền, để thỏa măn những tham vọng, nhưng đơn giản lao động đối với họ là niềm vui, là lẽ sống, là cách thức tỏ bày chính ḿnh với những mối tương quan với con người, với thiên nhiên và với thế giới. Lao động giúp bạn yêu đời hơn, thấy đời ḿnh đẹp, đáng sống và hữu ích. Lao động c̣n là một thứ quyền, không ai có thể cướp đi quyền được lao động của bạn. Và dĩ nhiên, bạn cũng công nhận với tôi rằng, lao động là :

Để xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn

Tất cả mọi công việc đều trực tiếp hay gián tiếp xây dựng thế giới này ngày một tốt đẹp hơn. Từ anh nông dân trên cánh đồng đến chị công nhân nơi xưởng thợ, từ phu quét đường, đến bác sỹ, kỹ sư …  tất cả đều đang góp phần kiến tạo thế giới này.

Tuy nhiên, chúng ta cũng nhận ra rằng có rất nhiều việc làm đang phá hủy thế giới. Điều này rất cần con người phải ư thức từng hành vi cử chỉ, từng việc làm nhỏ nhất của ḿnh, tất cả đều gây âm hưởng và tác động đến người khác, đến thế giới. Chúng ta nên nhớ rằng mục đích của lao động là sáng tạo, là xây dựng chứ không phải là phá hủy. Và cuối cùng, có người xem lao động như  là cách thức đáp trả một lời mời gọi.

Để đáp trả lời mời gọi

Nhiều người xem lao động không đơn giản là công việc, nhưng coi đó như ơn gọi của ḿnh. Một khi coi lao động như một ơn gọi, bạn sẽ có thái độ hoàn toàn khác với mọi công việc, bạn sẽ không bị cuốn hút bởi ma lực của đồng tiền, của tham vọng … V́ điều thiện ích, bạn làm để phục vụ, để xây dựng, để trao ban.

Chính nhờ sự trao ban này, bạn càng lớn lên trong nhân cách, trong sứ mạng của một người Kitô hữu. Sống là đón nhận đồng thời cũng là biết cho đi. Lao động là cách thức bạn sống và cho đi đích thực, là cách bạn đang đáp trả lời mời gọi yêu thương.


QUAN NIỆM CỦA KITÔ GIÁO VỀ LAO ĐỘNG

Chân giá trị của lao động

Lao động có giá trị rất lớn khi đáp ứng được những nhu cầu con người, khi mục đích của nó là đóng góp cho những công thiện, công ích và khi con người lao động được đối xử với ḷng trân trọng. Như Đức Gioan Phaolô II đă nói : “Nền tảng để xác định giá trị việc làm của con người không chủ yếu dựa trên loại công việc đó” (Thông điệp “Về việc lao động của con người”, số 6).

Lao động là tham dự vào công việc sáng tạo của Thiên Chúa

Truyền thống Kitô giáo luôn quan tâm đến ư nghĩa và chân giá trị của lao động. Lao động là đề tài đầu tiên được đề cập trong Kinh Thánh. Tŕnh thuật về sáng tạo được ghi lại trong sách Sáng Thế ngay ở chương đầu tiên, và đề cao vai tṛ cộng tác của con người :

“… Thiên Chúa ban phúc lành cho họ và Thiên Chúa phán với họ : Hăy sinh sôi nảy nở thật nhiều, cho đầy mặt đất. Hăy làm bá chủ cá biển, chim trời, và mọi giống vật ḅ trên mặt đất”  (St 1,28).

Như thế, ngay từ đầu, đă có lao động; con người đă được trực tiếp cộng tác vào công tŕnh tạo thành của Thiên Chúa. Tŕnh thuật sách Sáng Thế tiếp tục mặc khải cho chúng ta thấy sự khốn khổ của con người khi rơi vào thảm họa tội lỗi, công việc bá chủ cá biển chim trời của con người trở nên khó khăn hơn, họ phải lao động cực nhọc để kiếm của nuôi thân, để sống và tồn tại.

Thiên Chúa phán : “Ngươi sẽ phải đổ mồ hôi trán mới có  bánh ăn, cho đến khi trở về đất, v́ từ đất ngươi đă được lấy ra…” (St 3, 19). Từ đây con người dễ mang ác cảm về lao động, cho rằng lao động như một h́nh phạt; thực ra, từ nguyên thủy, bản chất của lao động, của sáng tạo là rất tốt đẹp. Và như vậy lao động là niềm vinh dự được cùng sáng tạo, cùng làm việc với Thiên Chúa. Trong công tŕnh sáng tạo của Thiên Chúa có việc Người tạo dựng chúng ta, như vậy khi lao động, chúng ta cũng góp phần kiến tạo chính bản thân ḿnh, giúp cho ḿnh ngày càng thành toàn hơn. Không có công việc nào là xấu, là thấp hèn nếu mục đích của nó là kiến tạo cuộc sống, phục vụ cho ích chung, nâng cao phẩm giá con người. Một lần nữa nhắc lại tư tưởng của Đức Gioan Phaolô II, giá trị của lao động không hệ tại ở việc làm, nhưng hệ tại ở chính chỗ con người làm công việc đó.

Đức Giêsu, con người của lao động

Lúc sinh thời, Đức Giêsu đă nói : “Cho đến nay, Cha tôi vẫn làm việc, th́ tôi cũng làm việc” (Ga 5,17). Cả cuộc đời của Đức Giêsu là hoạt động, từ những ngày thầm lặng nơi xưởng mộc Nadaret, đến những lúc bôn ba rao giảng Tin Mừng. Người trở nên gương mẫu cho cuộc đời cần lao. Đức Giêsu ư thức rất rơ sứ mạng cao cả của ḿnh, Người làm việc không ngơi nghỉ : “Tôi c̣n phải rao giảng Tin mừng Nước Thiên Chúa cho nhiều thành khác nữa, v́ tôi được cử đến chính v́ mục đích đó” (Lc 4, 43).

Các môn đệ của Đức Kitô cũng vậy, các ông luôn hăng hái nhiệt thành loan truyền Tin mừng Nước Thiên Chúa, và đỉnh cao của các ngài là hiến tế chính mạng sống v́ Tin mừng, v́ ơn cứu độ nhân sinh.

Giáo hội xác định giá trị của lao động

Xác định giá trị của lao động là một thành phần trong truyền thống Kitô giáo kể từ thánh Phêrô cho đến Đức Gioan Phaolô II. Trong thông điệp “Về việc lao động của con người”, Đức Thánh Cha dạy rằng qua công việc, con người trở nên người hơn. Người c̣n nói thêm, công việc có giá trị v́ qua đó, chúng ta được tham dự vào công tŕnh sáng tạo của Thiên Chúa. Xác định giá trị việc làm của con người, Đức Thánh Cha nhắc đến văn kiện của Công đồng Vaticano II “Giáo hội trong thế giới ngày nay”. Trong văn kiện này, các Giám mục trên thế giới công bố rằng trách nhiệm của người Kitô hữu là xây dựng chứ không phải lẩn trốn hay bỏ mặc thế giới.

Theo quan niệm chung của Kitô giáo, lao động có khả năng kiến tạo thế giới và đem lại sự thịnh vượng cho đời sống con người. Nói tóm lại, lao động mang một ư nghĩa sâu sắc.

Việc làm và ư nghĩa

Hầu hết  mọi công việc đều có ư nghĩa và có khả năng diễn tả công tŕnh sáng tạo của Thiên Chúa. Chúng ta có trách nhiệm làm cho mọi công việc trở nên có ư nghĩa. Cũng một công việc, nhưng mỗi người mặc cho nó một ư nghĩa khác nhau. Một khách bộ hành dừng chân hỏi thăm ba người thợ đục đá : “Các anh đang làm ǵ vậy ?”

“Đập chút đá dăm ấy mà”, người thứ nhất trả lời.

Anh thứ hai bảo : “Kiếm gạo đấy bố ạ !”

Người thứ ba lại nói : “Xây nhà thờ chánh toà đấy.”

Th́ ra cùng một công việc mà mỗi người làm với một mục đích khác nhau, và như vậy nó mang một ư nghĩa rất chủ quan, tương đối.

Công việc có thể có ư nghĩa đối với chúng ta theo hai cách : một là loại công việc, hai là cách thức làm việc.

Loại công việc

Phần lớn các công việc đều có ư nghĩa, mang lại lợi tức cho con người và xây dựng thế giới, ngay cả những công việc không trực tiếp phục vụ những nhu cầu cần thiết của con người. Không nhất thiết tất cả chúng ta phải là bác sĩ, kỹ sư, việc làm của chúng ta mới có ư nghĩa. Xét về ư nghĩa cao cả, công việc của người phu quét đường và ông bác sĩ đều cần thiết và cao trọng như nhau. Tuy nhiên cũng cần phân biệt :

- Công việc tích cực : Đó là những công việc kiến tạo sự sống, xây dựng cuộc đời, nâng cao phẩm giá con người, nói chung là công việc dẫn đến chân, thiện, mỹ.

- Công việc tiêu cực : Đó là những công việc phá hủy sự sống, hạ thấp phẩm giá con người. Ví dụ như công tŕnh chế tạo vũ khí hạt nhân, những ḷ hơi ngạt, hay ngay cả những nhà máy sản xuất thuốc lá, bao nguy cơ về bệnh tật : ung thư, tim mạch, hô hấp … tiềm ẩn trong điếu thuốc lá này. Có những công việc không trực tiếp phá hủy sự sống, nhưng nó bào ṃn dần, và làm cho con người không sống tṛn đầy được.

- Công việc làm mất phẩm giá của chính người lao động : chẳng hạn việc làm phạm pháp như trộm cướp, giết người, mại dâm … những việc làm này trực tiếp phá hủy nhân cách và phẩm giá con người. Không thể sống đẹp, sống tṛn đầy bằng những công việc như thế. Chúng ta bàn đến khía cạnh thứ hai là :

Cách thức làm việc

Có ba khía cạnh giúp chúng ta làm thế nào đạt được hiệu năng công việc đó là : quan tâm đến chất lượng, quan tâm đến người khác, và quan tâm đến những người cộng tác với chúng ta.

- Quan tâm đến chất lượng : Quan tâm đến chất lượng là yếu tố thiết yếu trong mọi công việc; đặc biệt trong lănh vực sản xuất, kinh doanh, chất lượng phải là tiêu chuẩn hàng đầu. Nhiều công ty bị phá sản v́ chất lượng kém. Trong thế giới vàng - thau lẫn lộn, thật - giả chẳng biết đâu mà phân biệt, th́ chúng ta cần phải quan tâm đến yếu tố chất lượng nhiều hơn nữa.

- Quan tâm đến người khác : Công việc sẽ trở nên ư nghĩa hơn nữa nếu ta không tập trung vào ḿnh nhưng quan tâm đến người khác, v́ người khác. Yếu tố này người ta đă khai thác triệt để trong lănh vực kinh doanh : “khách hàng là thượng đế”. Tuy nhiên v́ do ma lực của đồng tiền, rất nhiều khi “thượng đế” bị lừa. Một khi biết quan tâm đến người khác, là bạn đang làm việc với động cơ tốt nhất.

- Quan tâm đến người cộng tác với chúng ta : Công việc phải làm nảy sinh tinh thần hiệp nhất, cộng tác làm việc với nhau và cùng hướng đến điều thiện ích. Chúng ta trưởng thành hơn trong đời sống tương quan xă hội, tương quan hiệp thông, khi chúng ta cộng tác làm việc đắc lực được với nhiều người. Chính lúc này cái tôi được bào ṃn, gọt dũa tṛn trịa hơn, có khả năng lắng nghe nhiều hơn, và như thế chúng ta đang tiến nhanh trên tiến tŕnh thành nhân vậy.


CHỌN LỰA CÔNG VIỆC CHO CUỘC SỐNG

Có lẽ đây là điều bạn đang quan tâm, làm sao chọn cho ḿnh một công việc phù hợp. Có người lao vào công việc chỉ v́ kế sinh nhai; có người gắn bó với một công việc cả đời, và cha truyền con nối; có người xoay chuyển bách nghệ mà cũng chẳng thấy vinh thân. Thực ra, định hướng công việc ban đầu cho cả cuộc sống của ḿnh là điều rất quan trọng. Đồng ư rằng chúng ta có thể thay đổi công việc, nhưng có lẽ điều ông bà ta dạy từ xưa vẫn c̣n rất đúng : “Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh”. Khuynh hướng xă hội ngày nay cũng vậy, người ta cần những chuyên viên hơn; cũng là bác sĩ, nhưng phải là bác sĩ chuyên khoa ! Chính v́ vậy, bước đầu tiên, chúng ta cần :

Chọn lựa sự nghiệp

Một vài gợi ư dưới đây như những phiến đá nhỏ lót đường để chúng ta mạnh dạn bước vào cuộc sống.

Lượng định chính ḿnh

Người ta thường bảo : “Liệu cơm gắp mắm”. Đây cũng là một điều rất thực tế. Ai mà chẳng có cao vọng, chẳng muốn ḿnh thành đạt ở địa vị cao trong xă hội; thế nhưng nhiều người lại thiếu óc thực tế, không biết lượng định chính ḿnh xem có đủ điều kiện để theo đuổi mục tiêu đó hay không. Nói vậy không có nghĩa là làm cho nản ḷng chiến sĩ, nhưng để chúng ta nh́n thấy vấn đề thực tế rơ nét hơn. Một khi biết được chính ḿnh, biết những sở trường, sở đoản, chúng ta sẽ có những chọn lựa phù hợp và đúng đắn.

Sự thích thú

Một yếu tố nữa không kém phần quan trọng là công việc chọn lựa phải là công việc bạn thích thú. Ngạn ngữ Pháp có câu : “Vouloir c’est pouvoir” – “muốn là được”. Nhiều bậc cha mẹ ép buộc con cái theo ngành nghề ḿnh thích, mà lại không quan tâm xem con cái có yêu thích nghề ấy không. Cuối cùng con cái rơi vào t́nh trạng căng thẳng, dồn nén, chỉ để vui ḷng cha mẹ. Chính chúng ta phải khám phá thực sự ḿnh thích điều ǵ, từ sự thích thú, bạn có thể t́m ṭi, học hỏi và dễ thành công trong công việc ḿnh chọn.

Tính cách riêng

Mỗi người có một tính cách khác nhau,
và mỗi tính cách phù hợp với một loại h́nh công việc. Làm sao để nhận rơ ra tính cách của ḿnh ? Có bao giờ bạn cảm thấy ḿnh chỉ thích thú làm việc với một loại đối tượng nào đó thôi không ? Có người thích thú làm việc với máy móc, có người say mê với những dữ kiện, số liệu. Nếu bạn thuộc vào típ người thứ nhất, bạn có thể chọn lựa cho ḿnh những công việc như kỹ sư, tài xế …; nếu bạn thuộc típ người thứ hai, bạn có thể chọn ngành giáo dục, bác sĩ, hay thương mại;  c̣n bạn thuộc típ người thư ba, bạn thích hợp với công việc sổ sách kế toán, in ấn hoặc thống kê chẳng hạn. Thực ra, cũng khó xác định bạn hoàn toàn thuộc típ người nào, có thể bạn vừa thích cái này lại thích cái khác nữa. Điều quan trọng là công việc bạn chọn phù hợp với khả năng và sở thích của bạn, có thể tương đối thôi. Bạn hăy để hết tâm trí vào công việc đó, cơ hội thành công đang chờ đón bạn.

Năng khiếu

Năng khiếu cũng đóng một vị trí quan trọng trong việc định hướng nghề nghiệp. Nhiều người có năng khiếu bẩm sinh, đó là quà tặng quư giá của Thượng Đế. Đồng ư rằng thiên tài phần lớn do nỗ lực, nhưng năng khiếu là bước dậm nhảy ban đầu giúp bạn nhảy xa hơn, mạnh hơn.

Bạn không thích, lại cũng không có năng khiếu về âm nhạc, th́ cho dù học măi, bạn cũng chỉ trở thành “thợ nhạc” mà thôi.

Khi phát hiện ḿnh có năng khiếu ǵ, bạn nên quan tâm đến điều ấy hơn và làm cho phát triển. Thiên tài chính là biết phát triển đúng mức những năng khiếu của ḿnh.

Không rập khuôn

Bạn phải chọn công việc chính bạn muốn chứ không phải để người khác hay xă hội chọn dùm cho bạn. Sống rập khuôn là đánh mất chính ḿnh, và làm thui chột những tài năng quư báu. Bạn phải là bạn chứ không phải là ai khác, mỗi người là một ngôi vị độc đáo và riêng biệt. Chọn lựa công việc cũng chính là cách thức thể hiện con người của bạn. Có thể cùng một công việc, nhưng mỗi người làm việc với một cách thức khác nhau, tâm t́nh khác nhau và tất nhiên hiệu quả cũng khác nhau. Trong cái khác biệt này, sự độc đáo của mỗi người được tỏ lộ.

Gặp gỡ những người có cùng mối quan tâm với bạn

Sự gặp gỡ trao đổi sẽ mở mang thêm tầm nh́n của bạn, là cơ hội để bạn trao đổi và học hỏi lẫn nhau. Nên tâm niệm rằng, nơi bất cứ người nào cũng có điều ǵ đó hay chúng ta cần học hỏi. Trở về với định hướng ban đầu, một tâm hồn cởi mở, không tự măn sẽ có khả năng dung nạp nhiều cái mới. Đặc biệt trong lănh vực nghề nghiệp, kinh nghiệm giữ một vai tṛ quan trọng. Từ hiểu biết về lư thuyết đến kinh nghiệm thực tế c̣n là một chặng đường khá dài, bài học này không ǵ hơn là học hỏi người có kinh nghiệm đi trước chúng ta; và rồi chính bản thân, chúng ta phải rút tỉa được kinh nghiệm đó.

Thử nghiệm công việc

Làm sao để có thể biết được đâu là công việc hoàn toàn phù hợp với bạn ? Thiết nghĩ ngoài những việc gợi ư trên bạn đă làm, bạn cần phải dấn thân cụ thể; có trải nghiệm bạn mới có thể đánh giá được công việc một cách chính xác. Vào những dịp nghỉ hè, hay khoảng thời gian nào đó thuận tiện, bạn có thể bắt tay vào làm những công việc cụ thể, nhiều bài học rất bổ ích bạn học được mà không sách vở hay trường lớp nào cung cấp đủ.

Có rất nhiều lănh vực để chọn lựa; và cũng lưu ư rằng có khi những việc thử nghiệm ban đầu lại có duyên gắn bó măi và trở thành công việc bạn yêu thích. Một trong những cơ hội để thử nghiệm công việc là bạn t́nh nguyện dấn thân vào những công tác xă hội, nhận dạy lớp học t́nh thương, thăm viếng bệnh nhân trong bệnh viện …; những công việc t́nh nguyện này có sức mạnh rất lớn làm triển nở nhân cách và cũng giúp chúng ta định hướng công việc trong cuộc sống.

Phát triển những kỹ năng nghề nghiệp

Để trở thành một người thợ lành nghề, bạn rất cần để ư phát triển ít là hai kỹ năng này : kỹ năng chuyên môn liên quan đến công việc, và khả năng thích ứng.

Kỹ năng chuyên môn

Mỗi công việc đ̣i hỏi một kỹ năng riêng biệt; do vậy, rất cần kỹ năng chuyên môn. Đành rằng vị giáo sư và ông bác sĩ đều giỏi, đều miệt mài đèn sách sáu bảy năm trời, nhưng mỗi người lại ở mỗi lănh vực, mỗi chuyên môn khác nhau; nên không thể bắt vị giáo sư đi khám bệnh c̣n ông bác sĩ lên lớp dạy học được. Bạn muốn là thợ lành nghề, th́ không thể miễn chuẩn cho ḿnh khả năng chuyên môn này. Tuy nhiên kỹ năng sau đây được đề cập lại như một điều nghịch lư đối với bạn :

Kỹ năng thích ứng

Chuyên môn và thích ứng dường như trái ngược nhau. Một đàng đ̣i hỏi sự chuyên biệt, một đàng đ̣i hỏi sự tổng quát, có thể thích ứng với mọi hoàn cảnh. Lẽ thường sự đời cũng lắm trớ trêu, nhiều khi bạn phải lănh trách nhiệm, làm những công việc không phải chuyên môn của bạn.

Thế đấy, cứ khư khư chờ đợi phải có việc đúng chuyên môn bạn mới làm, th́ e rằng bạn để vượt qua nhiều cơ hội. Khả năng thích ứng lúc này là cần thiết. Có lẽ bạn đă từng gặp chuyện giáo viên chuyên dạy văn bắt đi dạy toán; tốt nghiệp Học viện âm nhạc về, trường phân bổ cho dạy lịch sử … Thật là chuyện khôi hài nhưng có thật. Biết đâu trong hoàn cảnh một xă hội thay đổi chóng mặt như hiện nay, th́ khả năng thích ứng vẫn là tấm thẻ thông hành để bạn bước vào cuộc sống.

Như vậy, có lẽ bạn phải thủ đắc cả hai kỹ năng tưởng chừng như đối lập này, thiết nghĩ sẽ chẳng bao giờ thừa trong gói hành trang vào đời của bạn.


KẾT LUẬN

Đứng trước viễn ảnh một thế giới toàn cầu hóa, nỗi ám ảnh thất nghiệp như một đám mây u ám bao trùm bao lớp người trẻ, đặc biệt là giới trẻ ở những nước đang phát triển và chậm phát triển. Cơ hội nghề nghiệp như một đề tài nóng bỏng cho giới trẻ chúng ta hôm nay. Ai cũng lo làm thế nào để có một công việc tốt, một công việc ổn định cho cuộc sống.

Tuy nhiên, mối quan tâm của chúng ta không chỉ dừng lại ở một số công việc v́ kế sinh nhai, nhưng c̣n là định hướng cho cả cuộc đời. Đi t́m ư nghĩa cuộc đời qua công việc ḿnh chọn lựa, và ngược lại chính công việc làm cho cuộc đời chúng ta trở nên ư nghĩa.

Công việc đóng vai tṛ quan trọng trong việc thể hiện cuộc sống của chúng ta, làm sao sống mạnh, sống đẹp, sống có ư nghĩa. Đối với chúng ta công việc không phải chỉ là công việc, mà c̣n hơn thế nữa, nó là cuộc sống, là sự hiện hữu của ḿnh, là công tŕnh sáng tạo; Thiên Chúa trao vào tay mỗi người cây cọ, mỗi chúng ta có trách nhiệm vẽ nên cuộc đời của ḿnh, vẽ nên thế giới này với những gam màu tươi sáng, hài ḥa và sống động hơn.